SỰ RA ĐỜI CỦA CÁC PHƯƠNG TIỆN TRUYỀN THÔNG

Tạp chí điện tử của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, tháng 3/2006

Báo chí tạo dựng lại môi trường cho chính mình

Brian L. Steffens

    Các tờ báo lớn và nhỏ đều có một lịch sử lâu dài tự thích nghi với những thay đổi của công nghệ và thị trường. Những tờ báo của các thành phố nhỏ và của các địa phương đang phát triển tốt trong một thời đại công nghệ mới, cho phép các tờ báo này đưa tin về các sự kiện ở địa phương một cách chi tiết và với tốc độ mà trước đây chúng không có được.

    Brian L. Steffens là Giám đốc Hiệp hội Báo chí Quốc gia (NNA). Được thành lập năm 1885, NNA là hiệp hội báo chí lâu đời nhất và rộng rãi nhất tại Mỹ, đại diện cho 2600 tờ báo địa phương. Ông Steffens cũng là Phó Giáo sư báo chí của Trường Báo chí Missouri.

Trong thế kỷ 21, báo chí đã trở thành một lực lượng biết thay đổi theo tình hình và thích nghi với môi trường đang thay đổi. Đó luôn là cách tồn tại của báo chí: từ việc báo được in từng tờ cho đến cách in sử dụng kỹ thuật quay, từ máy linotip cho đến máy in đặt vừa trên bàn, từ đen trắng sang in màu và bây giờ là từ báo giấy sang báo điện tử.

Báo chí tiếp tục đưa ra những đề xuất có giá trị độc đáo bảo đảm tương lai lâu dài cho nó cho dù là nó có thay đổi để hoàn thiện cả về những hình thức trình bày và truyền tải mới. Báo chí tiếp tục là phương tiện duy nhất chỉ thuần túy có tin tức, những thông tin luôn có thể được xác minh, chính xác, công bằng và để tìm ra sự thật.

Đài phát thanh chủ yếu là một phương tiện để nghe nhạc và phát thanh. Truyền hình thì bị các chương trình giải trí chiếm ưu thế. Internet là một công cụ tìm kiếm, cho phép tiếp cận một phạm vi rộng lớn thông tin nhưng không có sự bảo đảm nào về chất lượng và tính xác thực của nội dung.

Các tờ báo địa phương và các tờ báo cộng đồng mang đến một thứ mà độc giả coi trọng, đó là tin tức địa phương.

Các đài truyền hình và các nhật báo ở các thành phố lớn phục vụ khán giả khắp các thành phố lớn, vươn ra những vùng ngoại ô và các cộng đồng khác với tổng số người lên đến hàng triệu. Các kênh truyền hình cáp và mạng Internet phục vụ khán giả trong nước và quốc tế. Không có phương tiện nào trong số trên có đội ngũ nhân viên, thời gian hay các trang báo để đưa các tin thực sự về địa phương và tin tức của các vùng lân cận một cách toàn diện và liên tục. Chúng chỉ được giới hạn trong việc đưa tin các câu chuyện lớn, những cuộc tranh luận, chứ không phải là những gì diễn ra hàng ngày vốn là điểm khác biệt của các tờ báo cộng đồng, trong đó có tin tức về chính quyền địa phương, các trường học, các trung tâm y tế địa phương, tin thể thao, các sự kiện xã hội, các câu lạc bộ và các hoạt động của nhà thờ.

Điều này lý giải tại sao số lượng những tờ nhật báo tại Mỹ và lượng người đặt mua chúng đã giảm đi, trong khi số lượng của những tờ báo cộng đồng và những tờ báo không phải là nhật báo lại tăng từ khoảng 5.500 lên hơn 7.000 tờ. Lượng người đọc của những tờ báo này đã gần như tăng gấp ba, lên gần 70 triệu người mỗi tuần.

Công nghệ mới đã đặt ra những thách thức đối với ngành kinh doanh báo chí truyền thống, đó là những mô hình kinh doanh chưa được kiểm nghiệm, song những công nghệ này cũng mang đến những khả năng và cơ hội mới cho các tổ chức truyền thông địa phương.

Các tờ báo địa phương đáp trả sự cạnh tranh

Các tờ tuần báo địa phương không còn bị mất đi các tin tức nóng hổi hoặc tin thể thao vào tay các đài phát thanh địa phương.

Trước khi có Internet, các báo cáo vào tối thứ năm là của chính quyền địa phương hoặc về các cuộc họp của ban giám hiệu nhà trường, hoặc kết quả các cuộc thi đấu thể thao của các trường vào tối thứ sáu chỉ có được bản in vào tuần sau đó. Internet mang đến cho các tuần báo của cộng đồng khả năng cạnh tranh trực tiếp với các tờ nhật báo, đài phát thanh và truyền hình trong việc đưa những tin tức nóng hổi hoặc tin thể thao.

Thậm chí là như vậy thì tin tức trên các trang web cũng đang trở thành tin cũ. Giờ đây, tờ báo địa phương của tôi vẫn gửi cho tôi thông báo mỗi khi có tin mới hoặc cập nhật về tin thể thao hay những bàn thắng ngay khi chúng vừa diễn ra qua các tin nhắn đến máy điện thoại di động của tôi. Khi huấn luyện viên của địa phương từ chức ngoài dự kiến, tôi là một trong số những người đầu tiên biết tin, và sự khao khát có được thông tin chi tiết đẩy tôi tiến đến chiếc máy tính để đọc báo trên mạng (lúc đó tôi đang ở một bang khác và không có được một tờ báo in). Khi về nhà, tôi cũng đã háo hức thấy trước được những diễn biến và các cuộc phỏng vấn tiếp theo trong số báo tới. Người dân Mỹ không mang theo tờ báo hay máy tính đi mọi nơi, song chúng tôi mang điện thoại di động của mình đi khắp nơi. Ngày nay, báo chí có thể đến với độc giả của mình hầu như bất kỳ lúc nào, bất kỳ đâu.

Báo chí không còn phải chịu thua truyền hình về màu sắc, hình ảnh video và ảnh nữa. Ngày nay, các tờ báo cộng đồng có thể thêm vào các câu chuyện về địa phương mình nhiều yếu tố trực quan hơn so với những đài truyền hình địa phương. Đài truyền hình có thể có một đoạn phim kéo dài 5 giây về trận thi đấu tối thứ sáu của hai đội bóng lớn nhất của trường, song trang web của tờ báo cộng đồng lại có thể đưa lên một số lượng không hạn chế các ảnh màu hoặc đoạn phim video về các giải đấu thể thao của tất cả các trường phổ thông trung học, trung học (cơ sở) hoặc của cộng đồng trong khu vực.

Thậm chí còn tốt hơn thế, các tờ báo cộng đồng đã nhận ra rằng, thông qua việc đưa nhiều hình ảnh hơn lên các trang web của mình, họ sẽ nhận được đặt hàng bản in của những hình ảnh này và nhờ thế lợi nhuận sẽ ngày càng tăng. Nếu như trước đây, tờ báo chỉ in một ảnh cho một sự kiện, một anh Johnny nào đó được nhận ra và bố mẹ hay người thân của anh có thể mua một đôi bức ảnh từ tờ báo. Nhưng khi mà nhiều bức ảnh của Johnny và bạn trong đội bóng của anh được đưa lên mạng, cơ hội để gia đình anh mua ảnh sẽ tăng lên rất lớn.

Các tờ báo đang mang đến cho các nhà quảng cáo tầm với xa hơn nhờ việc kết hợp phát hành những tờ báo cộng đồng vẫn đang phát triển mạnh với những khán giả mới đang tăng lên về số lượng của những trang web của những tờ báo này và hệ thống cảnh báo có tin nhắn. Hầu hết các trang web của các tờ báo hay ấn bản điện tử của chúng hiện nay đều được coi là có sinh lợi nhuận, trong khi sản phẩm in tiếp tục mang về lợi nhuận cận biên trung bình khoảng 20%. Đó là đường biên cao nhất.

Những công nghệ đang nổi lên cũng có ảnh hưởng tới đường biên thấp nhất nữa. Ấn bản Christian Science Monitor được lưu hành trong cả nước có chi phí cao gấp khoảng hai lần so với ấn bản điện tử. Vì vậy, người ta vẫn nghĩ là càng có nhiều bản in được bán thì doanh thu của công ty ngày càng cao và sẽ càng có nhiều lợi nhuận. Doanh thu càng nhiều, lợi nhuận càng cao.

SAI LẦM. Ấn phẩm in mang lại nhiều doanh thu hơn song chi phí in ấn cũng lớn, lớn hơn nhiều để sản xuất và lưu hành. Lợi nhuận thu được từ mỗi bản in được bán chỉ bằng khoảng một nửa lợi nhuận của việc sản xuất và lưu hành một ấn bản điện tử. Không cần có thêm giấy in, mực in hay những kênh phân phối tốn kém, ấn bản điện tử có thể bán được ít hơn song lại cho lợi nhuận nhiều hơn.

Các tờ báo đang nhận ra rằng, việc phát hành ấn bản điện tử là một biện pháp thay thế thành công cho các bản in truyền thống, đặc biệt là việc phát hành vượt ra khỏi khu vực thị trường chủ yếu. Những tờ báo được chuyển tới những độc giả đang trong kỳ nghỉ, những người về hưu vừa chuyển đi hay những người mới chuyển đến một khu vực mới nhưng muốn được biết tin về gia đình và bạn bè mình ở nhà, thường đến muộn hàng tuần và bị hư hại.

Các ấn bản kỹ thuật số được phát đi trong cùng ngày mà chẳng bị vết rách nào cả. Những việc sinh, tử và tin tức về một ngôi sao thể thao địa phương luôn sẵn có cho bạn bè, gia đình, những người đang đi nghỉ và cả những người về hưu ở gần hay xa một cách kịp thời để ta có thể gửi điện mừng hay chia buồn.

Nhìn chung, công nghệ mới giúp cho các công ty truyền thông cải thiện dịch vụ khách hàng và kiểm soát chi phí. Trong những thập kỷ tới, hàng triệu người Mỹ vẫn coi trọng giá cả thấp, tính sẵn có (không cần phải mua máy tính) và khả năng có thể mang theo người (không cần phải có pin hay bình nhiên liệu) của một tờ báo in. Song cũng sẽ có nhiều người coi trọng khả năng cảnh báo nhanh và tính cập nhật (qua điện thoại di động) cũng như mức độ sâu sắc hơn và bối cảnh cụ thể hơn (qua Internet) so với những gì mà một tờ báo in có thể mang lại.

Nếu một độc giả đang luyện tập đi bộ, anh ta hoặc cô ta không thể đọc một tờ báo in song lại có thể nghe tin tức từ thiết bị iPod (tin tức được ghi lại trong iPod). Nếu như đang lái tàu hỏa hoặc một chiếc xe bus không có ổ điện ra, độc giả có thể cần đến một tờ báo in (hay một pin nhiên liệu tốt) cho chiếc máy tính xách tay. Nếu người đọc ở bên ngoài một khu vực thành phố lớn, anh ta hoặc chị ta có thể sử dụng thiết bị không dây cho máy tính xách tay của mình hay cần có được tín hiệu mạnh cho chiếc điện thoại di động của mình. Báo chí phải đến được nơi của người cần tin tức và được lưu hành bởi những thiết bị họ có thể sử dụng tại bất cứ nơi đâu và trong bất cứ việc gì họ đang làm.

Về ngắn hạn, những thiết bị đó bao gồm báo in, máy tính, điện thoại di động và iPod. Tương lai có thể và gần như chắc chắn sẽ giới thiệu thậm chí còn nhiều cách hơn để chia sẻ thông tin.

Những tờ báo nắm bắt được tính thiết yếu đó và truyền tải tin tức vào những thời điểm, địa điểm và cách thức mà độc giả được trang bị khả năng để đón nhận, sẽ có được một tương lai bền vững và thịnh vượng.

Những mối liên kết ràng buộc cộng đồng lại với nhau

Một chủ đề đương thời về các phương tiện truyền thông là việc khám phá cách thức lôi kéo sự tham gia của người dân vào các hoạt động tập thể. Các tờ báo đang thử nghiệm với các bức thư trực tuyến gửi các nhà biên tập, các trang tin điện tử địa phương hoặc của cá nhân, các diễn đàn trực tuyến và nhiều loại hình nội dung khác hướng tới người dân.

Có người lập luận rằng, các tờ báo cộng đồng chưa bao giờ để mất quan hệ với cộng đồng của chúng, rằng việc nhấn mạnh về công nghệ mới được đặt không đúng chỗ. Độc giả ở các thành phố nhỏ luôn tiếp cận được với các nhà biên tập, các phóng viên và thậm chí là nhà xuất bản. Họ nói chuyện trong khi đang xếp hàng trong siêu thị, trong các buổi gặp gỡ tại các câu lạc bộ, các buổi đi lễ nhà thờ và trong hiệu cắt tóc hay trong thẩm mỹ viện. Khoảng cách giữa độc giả và tờ báo là nhỏ hơn so với tại các thành phố lớn hay khu vực đô thị.

Có lẽ một trong những ích lợi của công nghệ mới mang lại cho các tờ báo cộng đồng là việc mở rộng mạng lưới đã lỗi thời với các phóng viên thường trú. Các tờ báo nhỏ luôn phải đối mặt với thách thức là có ít nhân viên, quá ít phóng viên, nhiếp ảnh gia để có mặt ở mọi nơi cùng lúc, đặc biệt là khi ban giám hiệu của một trường học, chính quyền thành phố, hoạt động thể thao ở địa phương và buổi tiệc của nhà thờ lại xảy ra trong cùng một buổi tối.

Các tờ báo cộng đồng đã một thời gian dài dựa vào những người tình nguyện hoặc người làm việc bán thời gian để họ cung cấp thêm tin tức về các buổi lễ hoặc sự kiện mà nhân viên của tờ báo không thể tới nơi hoặc để họ có các bài bình luận về những chủ đề được quan tâm tại địa phương. Các máy tính xách tay sử dụng công nghệ không dây và camera kỹ thuật số đã tạo điều kiện dễ dàng cho cả cộng đồng trở thành các phóng viên và thợ ảnh cho tờ báo địa phương của họ.

Điều này không chỉ tăng cường sự gắn kết giữa cộng đồng với tờ báo của nó mà còn tăng cường sự gắn kết ngay trong chính cộng đồng nữa.

Nhiều tờ báo của Hoa Kỳ đang cho ra những số báo với phần lớn nội dung do những người cư trú tại địa phương gửi đăng. Tại Columbia, Missouri, MyMissourian.com (http://www.MyMissourian.com) do chính người dân sưu tập những câu chuyện, bài bình luận và ảnh được phát hành trực tuyến dưới chiếc ô là tờ báo địa phương và trang web của tờ báo (truyền thống). Nó không thay thế cho tờ báo hay trang web của tờ báo đó mà chỉ đóng vai trò bổ sung. Đó là những tin tức và thông tin không phải lúc nào cũng có thể đáp ứng được yêu cầu về không gian của một tờ báo in hay định hướng đưa tin của trang web của tờ báo.

Trên đó có đầy các bức ảnh của những cháu nhỏ mới sinh hay những người tốt nghiệp đại học do những bậc cha mẹ hay ông bà tự hào về con cháu mình đưa lên, hay ảnh về các sự kiện xã hội tại cộng đồng hay thậm chí là ảnh những vườn rau lớn nhất được trồng tại địa phương hoặc ảnh những con vật nuôi. Trên đó có những câu chuyện cá nhân, những hồi tưởng, những tin tức từ một hội nghị hoặc sự kiện mà các phóng viên không thể tham dự, những ghi chép tại nhà thờ hoặc các hội đồng của trường học vốn thường không được đăng trên báo, cách nấu các món ăn địa phương, những bài bình luận và thư gửi nhà biên tập.

Những tin tức tốt nhất được tập hợp trong tờ báo in hàng tuần – tin tức của người hàng xóm, viết về người hàng xóm và được viết bởi người hàng xóm của bạn.

Công nghệ là một thứ tinh xảo, và những người sớm áp dụng nó đều hướng phần lớn đến tăng trưởng kinh tế. Tuy nhiên, đôi khi, công nghệ chỉ là một công cụ khác nữa giúp con người và các cộng đồng làm cái việc mà họ vẫn luôn làm là kết nối với nhau.

Những ý kiến được trình bày trong bài viết này không nhất thiết phản ánh quan điểm hay chính sách của Chính phủ Hoa Kỳ.