English Dansk EspaƱol Esperanto Esperanto (ISO-3) Francais Italiano
Planten Voor Een Toekomst - Inleiding
Wij leven in een wereld die meer en meer geconfronteerd wordt met
milieuproblemen: milieuvervuiling, het verlies van onze wouden, soorten
die aan een verontrustend tempo uitsterven, het broeikaseffect en een
mensheid die een steeds groeiende druk legt op verminderende
hulpbronnen. Het wordt zeer duidelijk: tenzij wij veranderingen
aanbrengen aan de manier waarop wij deze planeet behandelen, zal het
minder en minder mogelijk worden om het leven in stand te houden. Wij
geloven dat planten in het grootste deel van de menselijke behoeften
kunnen voorzien op een manier die de gezondheid van de planeet
bevordert in plaats van haar te schaden. Door een grote waaier aan
nuttige planten te kweken op de landbouwbedijven en in de tuinen, is
het mogelijk om het grootste deel van het voedsel te produceren dat wij
willen eten plus veel andere verbruiksartikelen. Daarenboven is deze
manier van kweken visueel zeer aantrekkelijk en schept ze een
verscheidenheid aan natuurlijke groei- en woonplaatsen voor onze
inheemse planten en dieren.
Verlies Van Diversiteit
Ons meest voor de hand liggend gebruik van planten is de aanwending als
voedsel. Er zijn meer dan 20.000 gekende soorten van eetbare planten
op de wereld en toch zijn wij in de loop van de eeuwen meer en meer
afhankelijk geworden van minder en minder soorten om ons voedsel te
verschaffen. In feite leveren thans minder dan 20 soorten van planten
ongeveer 90% van ons plantaardig voedsel. Ten gevolge van deze
verarming zien wij dat thans zeer grote oppervlakten grond worden
aangewend voor monoculturen en dat er een groeiende afhankelijkheid is
van scheikundige meststoffen, insecticiden, fungiciden en herbiciden om
die gewassen te kweken. Er dreigt een voortdurend gevaar voor nieuwe
ziekten of voor het geleidelijk ontstaan van resistentie tegen
scheikundige stoffen bij insecten. Dit zou een ware ravage kunnen
aanrichten bij dergelijke uitgestrekte monoculturen. Denken wij even
aan de hongersnood in Ierland tijdens de laatste eeuw, veroorzaakt door
de aardappelziekte. Wij kunnen ons aldus voorstellen welke eventueele
catastrofe zowel de gematigde als de tropische zones van de wereld te
wachten staat - denk even aan wat er zou gebeuren indien onze teelten
van tarwe op een dergelijke manier zouden worden vernietigd.
Een veranderend wereldklimaat zou eveneens grote negatieve invloeden
hebben op de landbouw. Veel belangrijke voedsel producerende streken,
bv. Noord-Amerika, zouden minder en minder in staat zijn om hun
traditionele gewassen te kweken. Een grotere verscheidenheid is
duidelijk dringend vereist. Vergelijk even een groot tarweveld met een
natuurlijk bos. Het bos krijgt geen scheikundige bemesting of
sproeistoffen en toch is er jaar na jaar een weelderige groei; het is
gekenmerkt door leven, met een ruime verscheidenheid aan planten en
dieren, zeer verschillend van het tarweveld dat slechts zeer weinig
soorten in stand houdt. De kwaliteit en de diepte van de bodem in het
bos worden jaarlijks behouden of verbeterd, terwijl erosie en verlies
van bodemstructuur de teelt op het tarweveld moeilijker en moeilijker
maken.
Alternatieve Voedingsmiddelen
Bij Planten voor een Toekomst kweken wij reeds vele honderden
soorten van eetbare planten uit gematigde en subtropische zones
over de wereld verspreid. In tegenstelling tot de meerderheid van onze
gekweekte voedingsplanten is het grootste deel van de alternatieve
planten nooit selectief gekweekt om de grootte en de opbrengst ter
verhogen, de bitterheid te verminderen, de zoetheid te verhogen, enz.
en toch zijn veel ervan heerlijk van smaak (vergelijk de smaak van een
wilde aardbei met deze van een gekweekte) en nog meer ervan bieden een
hele hoop mogelijkheden. Een paar van deze alternatieve
voedingsmiddelen: een winterharde yam uit China die gebakken heerlijk
van smaak is; Oca is een knol uit Zuid-Amerika die een
zuur-citroenachtige smaak heeft wanneer hij pas is geoogst, maar zeer
zoet wordt en kan worden gegeten als een soort vrucht na enkele weken
in de volle zon te hebben gelegen; Crataegus arnoldiana is een
Noordamerikaanse meidoorn waarvan de vruchten heerlijk smaken. Quinoa
is een Zuidamerikaanse plant met eetbare zaden. Deze zaden bevatten
een volledig eiwit en zijn derhalve een ideaal bestanddeel van het
vegetarisch of veganistisch dieet. Zij kunnen op dezelfde manier als
rijst worden aangewend. Daarenboven produceren ze hun eigen
afschrikkend middel tegen vogels! Reichardia picrodes is een plant uit
het gebied aan de Middellandse Zee waarvan de bladeren een enigszins
pikante smaak hebben en gans het jaar door worden geproduceerd. Zij
zijn een ideaal bestanddeel van een slaschotel.
Geneeskrachtige Planten
Er bestaan honderden geneeskrachtige planten die in een gematigd
klimaat kunnen worden gekweekt en er zijn er wellicht nog veel
meer met eigenschappen die nog niet ontdekt zijn. Om het bij enkele
van onze meer bekende kruiden te houden: van tijm is gebleken dat het
verouderingsproces erdoor wordt vertraagd omdat de kracht van onze
lichaamscellen in stand wordt gehouden; salie is een uitstekend
antiseptisch middel om mondzweren en keelpijn te behandelen; kamille
zorgt voor een veilige behandeling van maagstoornissen bij kinderen;
knoflook bevat fungiciden en wordt gebruikt bij de behandeling van
Candida; verscheidene planten worden thans getest met het oog op een
mogelijke behandeling van ziekten als AIDS en kanker. Veel meer
ondezoek is nodig omtrent een hele reeks planten ten einde veiliger,
holistischer alternatieven te vinden voor de geneeskrachtige
ingredinten die thans zo dikwijls worden gebruikt.
Ander Gebruik Van Planten
Planten verschaffen ons ook vezels voor het maken van kleding,
touwen, papier, enz. Er kunnen talrijke verfstoffen worden
getrokken uit planten waarmee onze weefsels kunnen worden gekleurd.
Veel planten hebben olierijke zaden en deze olin kunnen voor een
verscheidenheid aan gebruiksmogelijkheden worden uitgeperst. Veel
ervan zijn eetbaar en ze kunnen ook worden gebruikt als smeermiddel,
brandstof, voor verlichting, in verven en vernissen, als een
bewaarmiddel voor hout, om waterdicht te maken, enz.
Er zijn nog veel meer mogelijkheden om planten aan te wenden,
genoeg om er een boek mee te vullen, te veel om in dit artikel op
te sommen. Wij zullen ons beperken tot enkele interessante
voorbeelden: een bol die kan worden gedroogd en dan geraspt en gebruikt
als een vervangingsmiddel voor zeepschilfers; een paardebloen die
rubber oplevert van hoge kwaliteit; een boom waarvan het sap kan worden
gebruikt als een uitstekend vernis; een struik waarvan de vruchten
bedekt zijn met een dikke laag was waarvan aromatische kaarsen kunnen
worden gemaakt; een plant waarvan de stengels uitstekend geschikt zijn
om potten te reinigen en een bol waarvan het sap kan worden gebruikt om
er een sterk kleefmiddel voor papier mee te maken.
Permacultuur
Wij zijn niet alleen voorstanders van een diversiteit aan
voedingsplanten, maar ook van een divers systeem om deze planten
te kweken. Geen uitgestrekte velden met monoculturen meer, maar een
ganse waaier aan planten die naast elkaar groeien, met de nadruk op
overblijvende soorten, in het bijzonder bomen en struiken. Men kan bv.
proberen om een bos na te bootsen door fruit- en notebomen te planten,
met eronder struiken, klimplanten en niet-houtachtige bosplanten. Door
middel van een zorgvuldige keuze van de soorten moet het mogelijk zijn
om tijdens het grootste deel van het jaar een ganse reeks vruchten,
zaden, bladeren en wortels te kweken. Er bestaan nog veel andere
mogelijkheden, zelfs op een relatief kleine schaal in een tuin, door de
aanwending van voedingsplanten in hagen, in water en moerastuinen, in
bloembedden of zelfs in een grasperk.
Het Wonder Van De Bomen
Bomen zijn letterlijk de longen van de planeet; zij helpen de
lucht zuiveren en nemen enorme hoeveelheden koolstof op in hun
hout, waardoor het broeikaseffect door kooldioxide in de atmosfeer
wordt verminderd. Bomen beschermen ook de bodem tegen erosie; zij
bevorderen de regenval, verhinderen overstromingen en regelen doorheen
het jaar de stroming van grondwater. Veel bomen produceren voedsel,
geneesmiddelen, vezels, kleurstoffen en olin en zij verschaffen ons ook
een waardevol bouwmateriaal: hun hout. Verschillende soorten hebben
hout met verschillende kwaliteiten in zake sterkte, elasticiteit,
duurzaamheid, enz. en zijn aldus geschikt voor een zeer uiteenlopend
gebruik. Het hout kan ook worden aangewend als brandstof (bij voorkeur
in efficinte, gesloten kachels). Van de schors kan een mulch worden
gemaakt die op een effectieve manier het onkruid onderdrukt en de dode
bladeren kunnen worden omgezet in een wonderbare bodemverbeteraar.
Bomen zijn ook een bron van pek en hars, producten die veel
toepassingen vinden, zoals waterdicht maken en verduurzamen van hout.
Een excellente, korte brochure die meer in detail handelt over de
waarde van hout, draagt als titel: Abundant Living in the Coming Age of
the Tree (Overvloedig Leven in het Komend Tijdperk van de Boom) en is
te verkrijgen bij de Movement for Compassionate Living (Beweging voor
Mededogend Leven), 47 Highlands Road, Leatherhead, Surrey, KT22 8NQ.
Zij kost 1,50 GBP en is zeker die prijs waard.
Onze Activiteiten
Wij hebben heel wat onderzoek verricht omtrent de aanwending van
planten die in gematigde klimaten kunnen worden gekweekt en hebben
thans een gegevensbank aangelegd van meer dan 6.900 nuttige soorten.
Wij hebben ook een demonstratie- en proefterrein van ongeveer 11 ha
waarop wij ons onderzoek verrichten. Het proefterrein werd verworven
in 1989 en werd beplant met meer dan 1.500 verschillende soorten van
nuttige planten, met inbegrip van een bos met meer dan 10.000 bomen en
struiken plus ongeveer 2,5 km hagen. Alhoewel de demonstratietuin nog
niet zijn volle ontwikkeling heeft bereikt, is hij reeds opengesteld
voor het publiek, evenwel enkel na afspraak. Wij kunnen voor
rondleidingen zorgen, maar aangezien deze twee uren of meer in beslag
kunnen nemen (afhankelijk van de mate van uw belangstelling), wordt u
uitgenodigd om ofwel wat tijd eraan te besteden om bij ons te werken
ofwel een andere schenking te doen ten voordele van het project.
Naarmate wij onze verzameling planten kunnen uitbreiden, zullen wij ze
ook beschikbaar stellen van anderen die ze willen kweken. Planten of
zaden zullen kosteloos worden afgestaan aan personen die ernstig
onderzoek verrichten (alhoewel wij gewoonlijk de terugbetaling van de
verzendingskosten zullen vragen en wij ook graag zouden worden
ingelicht omtrent de resultaten van dergelijk onderzoek). In de andere
gevallen zal er een vaste prijs voor de planten worden aangerekend.
Hoe U Kan Helpen
Er zijn altijd meer jobs te doen dan er tijd is om ze uit te
voeren. Vrijwilligers om ons te helpen bij ons werk zijn derhalve
welkom. Gelieve contact met ons op te nemen met het oog op meer
details.
Wij zijn voortdurend op zoek naar nieuwe bronnen van nuttige
planten, in het bijzonder bij mensen die reizen naar of wonen in
andere gematigde zones. Gelieve contact met ons op te nemen indien u
denkt dat u kunt helpen. Er is geen botanische kennis vereist, enkel
een bereidheid om bronnen van zaden in dat gebied op te sporen.
Daarenboven hebben wij meer geldmiddelen nodig om onze
activiteiten uit te breiden, de informatie over te maken aan een
ruimer publiek en meer mensen in staat te stellen om zich bij ons te
voegen. Wij zijn een organisatie zonder winstoogmerk en een
geregistreerde liefdadigheidsinstelling. Schenkingen en erfenissen ten
belope van om het even welk bedrag zijn steeds zeer welkom. Ook
ethische beleggingen zijn mogelijk. Benevens de teelt en het onderzoek
van planten, is er ook de doelstelling in zake zelfvoorziening in een
kleine, op land geconcentreerde veganistische gemeenschap. Wij zouden
zeer graag nieuwe leden welkom heten omdat wij hopen in de toekomst te
kunnen uitbreiden naar een organisatie van het dorpsmodel.
Vertaling door Jules VICTOR, Meulebekestraat 49, B-8740 PITTEM, Belgium.
www.arbovita.com
Nota bene: Stuur alsjeblieft geen post of
email in het Nederlands naar Planten voor een Toekomst.
?php include('../lang_footer.php'); ?>
|