ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္ ေသာမတ္စ္အုိေဟး ကင္တားနား ဟာ ၅ ရက္ၾကာ ျမန္မာႏုိင္ငံ ခရီးစဥ္အဆံုးသတ္ ဒီေန႔ ရန္ကုန္ေလဆိပ္မွာ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ လုပ္ၿပီး သူ႔ခရီးစဥ္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သတင္းေထာက္ေတြကို ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီသတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲမွာရွိတဲ့ ဗြီအိုေအ သတင္းေထာက္ ဦးေရာ္နီညိမ္းက မစၥတာ ကင္တားနား ေျပာသြားတဲ့ အဓိက အခ်က္ေတြကို အခုလို ေျပာျပပါတယ္။
“ခ်ဳပ္ၿပီး ေျပာရမယ္ဆိုရင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ အေျခအေန သူ ေျပာတယ္။ ေနာက္ ကခ်င္ျပည္နယ္ကိစၥ သူေျပာတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ တခါ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ ကိစၥေပါ့ေနာ္။ အဲဒီေတာ့ ရခိုင္ျပည္နယ္ အေျခအေနကို ေျပာမယ္ဆိုရင္ သူက စစ္ေတြ၊ ေပါက္ေတာ စတဲ့ ဒီေဒသေတြကို သြားၿပီးေတာ့ ဗုဒၶဘာသာ IDP ေတြရဲ႕ စခန္းေတြကို ေရာက္ခဲ့တယ္။ ၿပီးေတာ့ စစ္ေတြေထာင္ကိုလည္း သူ ေရာက္ခဲ့တယ္ ဆိုတဲ့အေၾကာင္းကို သူေျပာတယ္။ အဲဒီေတာ့ အရင္ထက္စာရင္ ဒုကၡသည္ေတြရဲ႕ စား၀တ္ေနေရး၊ က်န္တဲ့ အေရးကိစၥေတြ ေျဖရွင္းမႈေတြဟာ တိုးတက္မႈ တစံုတရာ ရွိလာတာကို သူ ေတြ႔ရတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ အဲဒါက ရခိုင္ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေျပာတာပါ။ ကခ်င္ကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေျပာတာမွာလည္း သူက ျမစ္ႀကီးနားနဲ႔ ၀ိုင္းေမာ္ တ၀ိုက္မွာရွိတဲ့ IDP စခန္းေတြကို သူ ေရာက္ခဲ့တယ္။ ေနာက္တခါ ျမစ္ႀကီးနားေထာင္ကိုလည္း သူ သြားခဲ့တယ္ဆိုတဲ့အေၾကာင္း ေျပာတယ္။ ကခ်င္ကိစၥမွာဆိုရင္ ကူညီမႈ၊ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ေဆြးေႏြးပြဲေတြရဲ႕ တိုးတက္မႈကို သူ႔အေနနဲ႔ ေက်နပ္အားရၿပီးေတာ့ ဒီကိစၥက ေရွ႕ကို ပိုမိုၿပီးေတာ့ လာမယ့္ သီတင္းပတ္အနည္းငယ္ အတြင္းမွာ ေရွ႕ကို အပစ္အခတ္ ရပ္စဲတဲ့အေျခအေန ပိုမို တိုးတက္ ေကာင္းမြန္လာလိမ့္မယ္လို႔ သူ ေမွ်ာ္လင့္တယ္ ဆိုတဲ့အေၾကာင္း သူ ေျပာပါတယ္။”
ကခ်င္ျပည္နယ္ဘက္ကို သူ သြားတဲ့အခါမွာ မစၥတာ ကင္တားနားက အစိုးရ တာ၀န္ရွိသူေတြရဲ႕ အစီအစဥ္နဲ႔ပဲ ကခ်င္ေဒသဘက္ကို သြားေရာက္ခဲ့ၿပီးေတာ့ ကခ်င္လူမ်ိဳးစု လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔က ထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ ေဒသေတြဆီ မသြားခဲ့ဘူး၊ အဲဒါေၾကာင့္ ကခ်င္ေဒသတခုလံုးရဲ႕ တကယ့္အေျခအေနမွန္ကို သူ သိႏိုင္မွာမဟုတ္ဘူးဆိုတဲ့ ေ၀ဖန္တာေတြ ရွိပါတယ္။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ မစၥတာ ကင္တားနားက ေျပာသြားတာတခုခုမ်ား ရွိပါသလားခင္ဗ်။
“အဲဒီေမးခြန္းကို က်ေနာ္ ကိုယ္တုိင္လည္း ေမးခဲ့ပါတယ္။ ေကအိုင္အို က ခင္ဗ်ားကို ေျပာတယ္၊ စစ္အစိုးရထိန္းခ်ဳပ္တဲ့ဘက္ကိုပဲ ခင္ဗ်ားေရာက္တယ္။ ကခ်င္ထိန္းခ်ဳပ္တဲ့ေဒသေတြကို ခင္ဗ်ားမေရာက္တဲ့အတြက္ အေျခအေနမွန္ေတြကို ခင္ဗ်ား မသိႏိုင္ဘူးလို႔ ေျပာတဲ့အခါမွာ သူက ဟုတ္တယ္လို႔ သူ ေျပာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မိုလို႔ သူ အေျခအေနမွန္ေတြကို မသိႏိုင္ဘူး။ ဒါေပမဲ့ သူ အေသအခ်ာ ေျပာသြားတာက ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္မႈေတြက ႏွစ္ဘက္စလံုးက က်ဴးလြန္တယ္လို႔ သူ ေျပာပါတယ္။ အဲဒါေတာ့ ရွိတယ္ေပါ့ေနာ္။ အဲဒါကိုေတာ့ သူ ေျပာသြားပါတယ္။”
ေနာက္ၿပီးေတာ့ သူက အက်ဥ္းေထာင္ေတြကိုလည္း သြားၾကည့္တယ္ဆိုၿပီး သိထားရပါတယ္။ သူ အခုေျပာတဲ့အထဲမွာလည္း ပါတယ္ေပါ့ေနာ္။ ဆိုေတာ့ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြကို စိစစ္ လႊတ္ေပးဖို႔ဆိုတဲ့ ေကာ္မတီ ဖြဲ႔ထားတာလည္း ရွိပါတယ္။ အဲဒီအေျခအေနရဲ႕ တိုးတက္မႈ အလားအလာနဲ႔ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ လြတ္လာမယ့္အေျခအေန အလားအလာေပၚမွာေရာ သူ႔ရဲ႕ သံုးသပ္ခ်က္က ဘယ္လိုရွိပါလဲ။
“သူကေတာ့ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ ကိစၥကို တိုးတက္မႈ ေတြ႔ရလိမ့္မယ္လို႔ ယံုၾကည္တယ္လို႔ သူ ေျပာတယ္။ သူက ဘာနဲ႔ႏိႈင္းယွဥ္ၿပီးေျပာလဲဆိုေတာ့ အရင္တေခါက္လာတာနဲ႔ အခုတေခါက္ လာတာနဲ႔ၾကားထဲမွာ အရင္တေခါက္တုန္းက သူ သြားေတြ႔တဲ့ မလြတ္ေသးတဲ့သူတခ်ိဳ႕၊ အခု ဒီတေခါက္ ျပန္ေရာက္တဲ့အခါမွာ လြတ္လာတာကို ေတြ႔ရတယ္။ အဲဒီေတာ့ ေရွ႕မွာလည္း အဲဒီလို လြတ္ေျမာက္လာတာကို ေတြ႔ရလိမ့္မယ္ဆိုတဲ့ သေဘာမ်ိဳး သူေျပာပါတယ္။”
အခု သူ႔ခရီးစဥ္က ၅ ရက္၊ ၆ ရက္ေပါ့ေနာ္။ ဒီခရီးစဥ္တခုလံုးမွာ သူ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အေျခအေန အရပ္ရပ္၊ လူ႔အခြင့္အေရး အပါအ၀င္ အေျခအေန အရပ္ရပ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သူ႔ရဲ႕ ေယဘုယ် ၿခံဳငံု သံုးသပ္ခ်က္ေပါ့၊ ခရီးစဥ္အေပၚမွာ သူ႔ရဲ႕ သေဘာထားနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေရာ ဘာသိရပါလဲ။ -
“ခရီးစဥ္အေပၚမွာ သူ ၿခံဳငံု သံုးသပ္ခ်က္ကေတာ့ ထံုးစံအတုိင္းေပါ့၊ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေန တိုးတက္မႈကေတာ့ ႏိုင္ငံတကာ စံႏႈန္းစံထားေတြနဲ႔အညီ ျဖစ္ေအာင္ကေတာ့ လိုေနေသးတယ္ေပါ့ေနာ္။ ဒါေပမဲ့ အရင္ထက္စာရင္ တိုးတက္သင့္သေလာက္ တိုးတက္မႈ အရိပ္အေရာင္ေတြ ေတြ႔လာရတယ္ ဆုိတာကိုေတာ့ သူ႔အေနနဲ႔ အသိအမွတ္ျပဳတယ္လို႔ သူေျပာတယ္။ ဒီခရီးစဥ္ကေတာ့ ခုနက က်ေနာ္ေျပာသလို ကခ်င္ေရာ၊ ရခိုင္ေရာ၊ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေရာ သူ ေတာ္ေတာ္ေလးကို စံုစံုစိစိ သြားလာၾကည့္႐ႈခြင့္၊ လူေတြနဲ႔ ထိေတြ႔ေျပာဆိုခြင့္ ရတဲ့အတြက္ သူ ခရီးစဥ္အေနနဲ႔ေတာ့ ေက်နပ္အားရတယ္ေပါ့ေနာ္။ ဒီ လုပ္ငန္းသေဘာ အေနနဲ႔ကေတာ့ ခုနကေျပာသလို လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ကေတာ့ ႏုိင္ငံတကာ စံႏႈန္းစံထားေတြနဲ႔ မညီေလာက္ေသးဘူး ဆိုတဲ့ဟာေတာ့ သူ ေျပာပါတယ္။ ဆိုေတာ့ ဒါေတြကို စုေပါင္းၿပီးေတာ့ လာမယ့္ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီရဲ႕ မတ္လမွာက်င္းပမယ့္၊ ႏွစ္စဥ္က်င္းပေလ့ရွိတဲ့ ညီလာခံမွာ သူ တင္ျပမွာျဖစ္တယ္လို႔ သူ ေျပာပါတယ္။”