Uluslararası Askerî Mahkeme için kanıt olarak savaş suçları tahkikatını yürütenler tarafından toplanan Alman belgelerini düzenleyen Amerika Birleşik Devletleri askerî personeli.
— National Archives and Records Administration, College Park, Md.
Yasalar, soykırımdan sonra adalet aramanın bir yoludur. II. Dünya Savaşı'ndan sonra, uluslararası ve yurt içi mahkemeler sanık savaş suçlularını yargıladı. 1942 kışında başlayarak, Müttefik güçlerin hükümetleri, Mihver Kuvvetleri savaş suçlularını cezalandırma kararlılıklarını bildirdiler. 17 Aralık 1942'de, Amerika Birleşik Devletleri, İngiltere ve Sovyetler Birliği'nin liderleri, Avrupalı Yahudilerin kitlesel cinayetini resmen ifade eden ve sivil halka karşı işlenen suçların sorumlularına dava açılmasını kararlaştıran ilk ortak resmî bildiriyi yayınladı.
Amerika Birleşik Devletleri, İngiltere ve Sovyetler Birliği'nin dışişleri bakanları tarafından imzalanan, Ekim 1943 Moskova Bildirisi, bir zulüm zamanında savaş suçları için sorumlu sayılan kişilerin, suçların işlendiği ülkelere geri gönderilmesi ve ilgili ülke kanunlarına göre yargılanması gerektiğini belirtti. Suçları belirli bir coğrafî yerleşim alanıyla ilişkilendirilemeyen “Büyük” savaş suçluları Müttefik hükümetlerin ortak kararları ile cezalandırılacaktı. Başlıca Alman yetkililerin davaları, savaş sonrası savaş suçları davalarının en iyi bilineni Uluslararası Askerî Mahkeme'den (IMT) önce, yargıçlar Müttefik güçleri temsil etmeden, Almanya Nuremberg'de yer aldı.
18 Ekim 1945 ile 1 Ekim 1946 arasında, ITM, barışa karşı işlenen suçlar, savaş suçları ve insanlığa karşı işlenen suçları işleyen ve bu suçları işlemek için yapılan komploları gerçekleştiren 22 “büyük” savaş suçlusunu yargıladı. IMT insanlığa karşı işlenen suçları “cinayet, imha etme, köleleştirme, sürgün… ya da politik, ırkçı ya da dinî temele dayanan zulüm” olarak tanımladı. Suçlulardan, aralarında Kral Marshall Hermann Göring, Hans Frank, Alfred Rosenberg ve Julius Streicher'in de bulunduğu yirmisi ölüme mahkum edildi. IMT üç sanığı ömür boyu hapse mahkum etti ve dördüne 10 yıldan 20 yıla kadar değişen hapis cezaları verdi. Sanıkların üçünü beraat ettirdi.
ABD askerî mahkemeleri, IMT himayesi altında, Nuremberg'de yüksek rütbeli Alman yetkililer için 12 dava daha açtı. Bu davalar genellikle topluca Müteakip Nuremberg Davaları olarak anılır. Aralık 1946 ile Nisan 1949 arasında, ABD savcıları 177 kişiyi yargıladı ve 97 suçlunun mahkumiyetini kazandı. Öndegelen doktorlar, Einsatzgruppen üyeleri, Alman adalet yönetimi üyeleri ve Alman Yabancı Ofisi, Alman Yüksek Komutanlık üyeleri ve öndegelen Alman sanayicileri davada bulunan gruplar arasındaydı.
1945 sonrası savaş suçları davalarının büyük çoğunluğu daha düşük düzeyde yetkilileri ve uygulayıcıları kapsıyordu. Savaştan hemen sonraki yıllarda, Almanya'yı (ve Avusturya'yı) işgal eden dört Müttefik güç—Amerika Birleşik Devletleri, İngiltere, Fransa ve Sovyetler Birliği—işgal ettikleri bölgelerde davalar yürüttüler ve savaş dönemi suçları için birçok suçluyu yargıladılar. Başlangıçtaki bölgesel davalardan birçoğu, özellikle ABD bölgesinde, Alman ve Eksen Birlikleri tarafından ele geçirilen Müttefik askeri personel cinayetlerini kapsıyordu. Ama zamanla, Müttefik işgalciler hukukî yetkilerini, Müttefikler'in işgal ettiği bölgelerde zulme uğrayan Yahudilere ve diğerlerine karşı suç işleyen toplama kampı gardiyanlarını, komutanlarını ve diğerlerini de yargılayacak şekilde genişlettiler. Alman toplama kampı sistemi hakkındaki ilk bilgilerin birçoğu, bu davalardaki kanıtlardan ve görgü şahitlerinin ifadelerinden gelmektedir.
Müttefik işgal yetkilileri, Almanya'nın Nazilerden arındırılmasıyla ilgileniyordu ve Alman mahkeme sisteminin yeniden yapılandırılmasını bu yöndeki önemli bir adım olarak görüyordu. Müttefik Kontrol Konseyi'nin Aralık 1945 tarihli 10 sayılı kanunu, Alman mahkemelerini, Alman vatandaşları tarafından diğer Alman yurttaşlarına ve devletsiz kişilere karşı savaş yılları süresince işlenen suçlarda karar vermede yetkilendirdi. Bu nedenle, işgalci yetkililer Ötenazi suçlarını—hem mağdur hem de suçluların çoğunlukla Alman ulusundan olduğu—yeniden yapılandırılan Alman mahkemelerine bıraktı. Bu davalar, savaş sonrası dönemin başlarındaki ilk Alman ulusal davalarını temsil eder. Hem Alman Federal Cumhuriyeti (Batı Almanya) hem de Alman Demokratik Cumhuriyeti (Doğu Almanya), bağımsız devletler olarak kuruluşlarını takip eden yıllarda Nazi dönemi suçlularına karşı davalara devam ettiler. Şimdiye kadar, Federal Cumhuriyet (Batı Almanya olarak önceki ortaya çıkışında ve Birleşik Almanya olan şimdiki statüsüyle), Ulusal Sosyalist dönem suçları sanıklarını yargılayan toplam 925 dava yürüttü. Birçok aleyhtar, özellikle 1960'larda ve 1970'lerde yürütülen Alman davalarını az beraat verdiği ya da yaşlı ya da üslerinin emirlerine uyduğunu iddia eden suçlulara hafif mahkumiyet verdiği için eleştirdi.
II. Dünya Savaşı döneminde Almanya'nın ya da sivil halka, özellikle Yahudilere yapılan zulümlerde Almanlar ile işbirliği yapanların işgal ettiği birçok ulus da, II. Dünya Savaşı'nı takip eden yıllarda ulusal davalar yürüttüler. Polonya, eski Çekoslovakya, Sovyetler Birliği, Macaristan, Romanya ve Fransa, diğerlerinin yanı sıra, binlerce suçluyu—hem Almanları hem de yerel işbirlikçilerini, 1945'den sonraki yıllarda—yargıladılar. Sovyetler Birliği ilk davasını, Krasnodar Davası, II. Dünya Savaşı sona ermeden çok önce 1943'te yerel işbirlikçilere karşı yürüttü. Polonya'nın belki de en ünlü savaş sonrası davası 1947'de Krakow'da görüldü. Davalar, birçok Auschwitz toplama kampı görevlisini yargıladı ve Auschwitz kampı komutanı Rudolf Höss ve diğerlerini idama mahkum etti. Alman suçluların en ünlü ulusal davalarından biri Kudüs'te yürütüldü: Avrupalı Yahudilerin sürgün edilmesinin baş mimarı Adolf Eichmann'ın, bir İsrail mahkemesinin 1961'de dünya çapında dikkat çekmesinden önce ve Holokost suçlarında yeni bir savaş sonrası kuşakla ilgilendiği düşünülen davası.
Maalesef, Nazi dönemi suçlarını işleyenlerin birçoğu hiç yargılanmadı ya da cezalandırılmadı. Birçok vakada, Ulusal Sosyalist suçların Alman suçluları, basitçe Alman toplumundaki normal hayatlarına ve mesleklerine geri döndüler. Alman ve Mihver Kuvvetleri savaş suçlularının aranması bugün hâlâ devam etmektedir.
Nazi Kamplarının Dağıtılması »
Avrupa'da II. Dünya Savaşı »
Holokost »
Holokost'un Ardından »
Holokost İnkârına Karşı: Nuremberg'de Sunulan Holokost Kanıtları »
War Crimes Trials »
