Thomas Buergenthal
Doğum: 1934, Lubochna, Çekoslovakya
Kielce'deki çalışma kamplarından birini ve kendi yaptığı işi anlatıyor [Görüntülü röportaj: 1990]
Fabrikaya getirildik. Doğu Cephesi için el arabaları yapıyorlardı. O sırada bana çok ilginç bir iş ve görev verildi. O his, orada sağ kalma hissi. Yapacak bir şeyin olması önemliydi. Bense henüz 10 yaşında bile değildim. Komutana gittim. Kampın Alman komutanına ayak işlerine bakacak birine ihtiyaçları olup olmadığını sordum. Bana bakıp “Olur” dediler. Yani temelde benim işim, yani kapının dışındaki oturma yerin vardı. Bisikletini getirme, bir yerden bir yere eşya götürme gibi yapılacak işleri yapıyordum. İşin avantajları çoktu. Çünkü ne olup bittiğini duyuyordum, rapor veriyordum, insanlara komutanın geleceğini bildiriyordum. Çünkü önünden gidiyor koşuyor, geleceğini ilan ediyordum. Bir de benim verdiğim işaret vardı. Komutan tüylü bir şapka takıyordu ve ben böyle yaparsam (jestler, hareketle gösteriyor) komutanın geldiğini anlıyorlardı. Çünkü kaytaran esirleri gördüklerinde, feci şekilde dövüyorlardı.
Fabrikaya getirildik. Doğu Cephesi için el arabaları yapıyorlardı. O sırada bana çok ilginç bir iş ve görev verildi. O his, orada sağ kalma hissi. Yapacak bir şeyin olması önemliydi. Bense henüz 10 yaşında bile değildim. Komutana gittim. Kampın Alman komutanına ayak işlerine bakacak birine ihtiyaçları olup olmadığını sordum. Bana bakıp “Olur” dediler. Yani temelde benim işim, yani kapının dışındaki oturma yerin vardı. Bisikletini getirme, bir yerden bir yere eşya götürme gibi yapılacak işleri yapıyordum. İşin avantajları çoktu. Çünkü ne olup bittiğini duyuyordum, rapor veriyordum, insanlara komutanın geleceğini bildiriyordum. Çünkü önünden gidiyor koşuyor, geleceğini ilan ediyordum. Bir de benim verdiğim işaret vardı. Komutan tüylü bir şapka takıyordu ve ben böyle yaparsam (jestler, hareketle gösteriyor) komutanın geldiğini anlıyorlardı. Çünkü kaytaran esirleri gördüklerinde, feci şekilde dövüyorlardı.
Thomas'ın ailesi 1938'de Zilina'ya geldi. Slovak Hlinka Askerleri, Yahudilere karşı tacizlerini artırdığı için, aile Zilinka'dan ayrılmaya karar verdi. Thomas ve ailesi sonunda Polonya'ya girdi. Ne var ki Eylül 1939'daki Alman işgali, İngiltere'ye gitmek için ülkeden çıkmalarını engelledi. Aile, Nisan 1941'de getto kurulan, Kielce'de kaldı. Ağustos 1942'de Kielce gettosu tasfiye edildiğinde, Thomas ve ailesi aynı ay meydana gelen Treblinka sürgünlerinden kurtulmayı başardı. Onun yerine zorunlu çalıştırma kampına gönderildiler. Ağustos 1944'te Thomas ailesiyle birlikte Auschwitz'e sevk edildi. Ocak 1945'te Sovyet Kuvvetleri yaklaşırken, Thomas ve diğer esirler Auschwitz'den ölüm yürüyüşüne çıkmaya zorlandı. Thomas, Almanya'daki Sachsenhausen kampına gönderildi. Nisan 1945'te Sovyet Kuvvetler’in Sachsenhausen kampını dağıtmasının ardından, Thomas yetimhaneye yerleştirildi. Akrabaları nerede olduğunu buldu ve Goettingen'de annesiyle yeniden bir araya geldi. 1951'de Amerika Birleşik Devletleri'ne göç etti.
— US Holocaust Memorial Museum - Collections
