A.    Anu-ano ang mga pakinabang sa segguro ng sahod ng manggagawa?

Ang mga pakinabangsa seguro ng sahod ng manggagawa ay marami. Narito ang ilan sa mahahalaga:

1. Kung ang manggagawa ay nagkaroon ng sakuna o namatay habang nagtatra-
    baho, ang Employer ay ipagsasanggalang sa anumang usapin o sakdal na
    idudulog ng  manggagawa, kinatawang pambatas, asawa, o sinumang maaring 
    may karapatan na kumuha ng mga bayad-pinsala, sa batas  mula sa Employer
    dahil sa sakuna o pagkamatay.

2. Alam ng Employer sa simula pa lamang kung magkano ang halagang aabutin
    at ang balak na gugulin sa loob ng isang taon.

3. Ang pagkakaseguro ng sahod ng manggagawa ay magpapababa ng magastos na 
    usapin at magbibigay ng madalian, magaan at hindi magastos na paraan sa pag-
    babayad  ng pasahod, kahit sinuman ang may pagkakamali.

4. Ang sahod ng manggagawa ay isang makatarungan at tamang paraan ng pagpa-
    pasiya ng pasahod, batay sa bayad at kapinsalaan ng sakuna.

5. Madaliang pagpapagamot ay ibibigay sa manggagawang nasaktan sa sakuna
    kung kinakailangan.

6. Ang Employer ay nagpahalili ng kanyang pananagutan sa tagapagdala ng
    seguro na tinitiyak ang sagutin, at maliban sa bahaging ‘L’ ng pamphlet
    naito, nagtiwalag ng kanyang tungkulin.

B.    Sino ang kailangang tumupad na kasama ng Guam Worker’s Compensation?
 
         Bawa’t tao , samahan, kapisanan o korporasyon na maipagpatuloy ang anu-
         mang trabaho, ng hindi isinasaalang-alang ang bilang ng mga manggagawa,
         maliban sa di-pirmihang manggagawa na nagtatrabaho hindi sa hangaring
         pangkalakalan o pangnegosyo ng Employer.

C. Mayroon bang multa sa hindi pagsunod sa batas ng Worker’s Compensation?

   Oo! Ang Employer na binigyan ng babala sa paglabag ng batas o nabigong
   kunin ang nasabing sahod (compensation)  ay pananagutin ng maliit ssna
   kasalanan at sa oras ng hatol ay maaring parusahan na magmulta ng hindi
   hihigit sa $1,000 o pagkakabilanggo na hindi hihigit sa isang taon o  kaya
   ay pareho.

  D.  Paano sumusunod  ang Employer sa batas ng Worker’s Compensation?

  Mayroon lamang dalawang (2) paraan sa pagtupad ng batas naito:

a.    Sa pagseseguro at pinanatiling nakaseguro ang bayad ng naturang sahod
kasama ang alin man sa korporasyon o damayang kapisanan na may
kapangyarihan mula sa Commission na mangasiwa ng negosyo  ng seguro
ng Worker’s Compensation sa Guam.

b.    Sa pagkuha at pinanatiling mabisa ang pananagutan ng seguro  kasama
ng ano mang kompanya na may kapangyarihan mula sa Commission
na gumawa ng naturang negosyo sa Guam.

E.    Anong tanging paraan sa pagsunod ang kalimitang ginaggamit?

                 Karamihan sa mga Employer ay bumibili ng Worker”s Compensation
          Policy sa mga kompanya ng segurp na kanilang mapili.  Bawa”t Employer
          na nakakasunod sa batas ng Worker’s Compensation ay dapat na ipaskil sa
          lantad na pook, ang babala ng naturang katuparan na ayon sa anyo na iniatas
          ng WCC. Ang anyo o porma naito ay ilalathala ng WCC  sa oras ng paghahan-
          dog ng mga Current Worker’s Compensation Policy Coverage Card.

F.        Ang mga manggagawa bang part-time ay itinuturing na manggagawang
makapagpapasiya ng pananagutan ng Employer sa ilalim ng batas?

    Oo. Tulad ng nag-aaral na manggagawa at sinumang miyembro ng
pamilya ng Employer na nagtatrabaho ng full-time or part-time.

G.       Ang mga di-pirmihang manggagawa ay itinuturing bang manggagawa
at may karapatan ba sa mga kabutihan ng batas?

   Oo, maliban kung ang kanilang pagtatrabaho ay kapuwa  di-pirmihan
(casual) at hindi daan sa kalakal, negosyo, propisyon o gawain ng Employer.
Ang pangangalaga, pagkukumpuni, pagpipintaa, paglilinis at iba pang katulad
ay nasa daan ng pagnenegosyo dahil ang negosyo ay kayang magpatuloy kung  wala sila, at dahil sa sila ay maasahan, karaniwan palakad at likas na bahagi
sa pagsasagawa ng anumang proyekto.

H.    Ang panlahat na kontratista  ba ay malamang na magbayad  ng sahod sa
mga manggagawa ng lahat ng Subcontractors?

Oo, liban sa mga manggagawa ng  subcontractor  na kumuha ng bayad  sa
kanyang kapakanan. Ang subcontractor  ang hindi sakop sa ilalim ng
seguro ng panlahat na Contractor maliban kung tinitiyak na nakasaad  sa
may lagdang polisa (policy) o maliwanag na ipinaiintindi ng kompanya ng
seguro at segurado. Ang subcontractor ay hindi mananagot sa kabayaran ng
sahodd ng mga manggagawa ng ibang subcontractor  na nasa gayundin
kontrata ng trabaho at hindi nakakubli (protected) ng  piling kondisyon tungkol
sa pananagutanng batas mula sa usapin na nagpapaliwanag ng kapinsalaan
                 hanggang sa manggagawa ng ibang subcontractor.

 I .  Mayroon bang pamalit na seguro  para sa Worker’s Compensation?

                 Tiyak na walang PAMALIT NA SEGURO sa Worker’s Compensation?

J.   Anong mangyayari sa Employer  na may pananagutan sa Worker’s Compen-
      sation  at nabigong sumunod sa batas?

1.    Sa oras na mahatulan, siya ay magmumulta ng hindi hihigit sa $1,000
                       pagkakabilanggo ng hindi hihigit sa isang (1) taon , o  pareho.

2.    Ang may kapinsalaang manggagawa, o ang kanyang legal na kinatawan
kung sakaling kamatayan ang kinalabsan ng kapinsalaan, maarri ihabla
siya  o sa bayad-pinsala sa ranggo (admiralty) at hindi siya maaring  magtanggol ng nasabing usapin sa kapinsalaan na bunga ng kapabayaan
ng kapuwa utusan, ni kapinsalaang dahil sa kapabayaan din ng mangga-gawa.

3.    Maari ipag-utos na siya ay magbayad ng sahod ayon sa kondisyon ng
batas ng Worker’s Compensation kung ang may pinsalang manggagawa
o ang kanyang  kinatawang legal , kung sakaling namatay bunga ng
kapinsalaan , pinili na hingin ang sahod sa halip na dalhin ang usapin
sa batas para sa kapinsalaan.


K.    Ang mga ulat ba tungkol sa sakuna ay kailangan ba ng batas?

Oo. Ang Employer ay dapat magbigay ng ulat ng sakuna  sa kanyang
tagapagdala ng seguro at sa tanggapan ng Worker’s Compensation sa loob
ng sampung (10) araw na malaman ang sakuna, kahit ang manggagawa  ay hindi nawalan ng anumang oras sa trabaho o hindi tumanggap kaagad ng
paggaamot.

L.    Mayroon bang parusa sa hindi pagbibigay ng ulat ngsakuna?

Oo. Sinumang Employer  o tagapagdala ng seguro na hindi magbigay o
tumangging magpadala ng ulat na kinakailangan sa kanila ng  batas ng
Worker’s Compensation sa loob ng sampung (10) araw na malaman ang
nasabing sakuna ay mapapailalim sa parusang sibil ng hindi hihigit sa
$500 sa bawa’t pagtanggi o hindi pagbibigay.

 
              M   Paano ipinapasiya ang hulog sa seguro ng Worker’s Compensation?

                    Ang hulog ay ipinapasiya sa pamamagitan ng pag-aaplay sa bayad na pang-
                    piligro na may pahintulot ng Insurance Commissioner  ayon  sa uri ng
                    negosyo na nakaseguro sa halaga ng pantaunang pasahod ng Employer.

N.    Maari bang ang mga manggagawa ay tasahan (assess) sa anumang bahagi
ng hulog (sa seguro).

Hindi. Sa ilalim ng anumang dahilan ng kalagayan.


O.    Anu-anong sakuna ng manggagawa ang maaring masaklaw (cover)?

Ang batas na sumasaklaw sa lahat ng sakuna at karamdamang nanggagaling sa trabaho o mangyayari habang nasa trabaho, kung ang sakit o pagkahawa ay
likas o hindi maiiwasang kalalabsan mula sa nasabing sakuna , at ang kamatayan ay nagmula rito. Walang  sahod na kailangang bayaran, gayon man kung ang sakuna  ay naging tanging dahilan ng pagkalasing  ng manggagawa o sa kanyang sadyang hangarin na saktan o patayin ang sarili
o may ibang dahilan.

P.    Ano ang pananagutan ng Employer  sa pagpapagamot (medical treatment )?

Ang Employer  ay dapat magkaloob sa may pinsalang manggagawa  ng lunas,
pag-aalaga, at pagtingin sa ilalim ng  pamamahala ng manggagamot,  siru –
hano (surgeon) o iba pang kilalang propesyonal , nars o ospital, ayon sa  klase
ng kapinsalaan o paraan ng paggaling na kinakailangan,  kabilang ang mga gamut, saklay, artipisyal na paa o bisig, at iba pang kasangkapan (apparatus).

Q.    Anong maangyayari kung ang Employer ay makaligtaang magbigay ng
Medical Care?

Kung makaligtaan ng Employer na magbigay ng  Medical Care pagkatapos
humiling o makaligtaan ibigay pagkatapos malaman ang sakuna, ang may
kapinsalaang manggagawa  ay maaring kumuha ng Medical Treatment at ang
gastos ay sagutin ng Employer.
R.    Kailan maaring bayaran ang sahod?

Walang sahod ang pinaoayagan sa unang tatlong (3) araw ng mawalan ng lakas, maliban ang kawalan-lakas (disability) ay higit sa 14 na araw o ang
katotohanan at ang petsa ng kawalan-lakas ay pinatutuhanan ng katibayan
mula sa manggagamot, sa ganoon ang sahod ay pinapayagan mula sa umpisa
ng kawalan ng lakas. Ang manggagawa ay may karapatan sa medical benefits
mula sa oras ng sakuna. Ang unang hulog ay dapat bayaran sa ika-14 na araw
pagkatapos malaman ang sakuna o kamatayan , at mga kasunod na hulog  ay maaring bayaran ng lingguhan, bawa’t dalawang linggo, o bawa’t  kalahati ng buwan pagkatapos noon o sa sandaling ipag-utos ng Commissioner.

S.    Mayroon bang parusa kung maantala (delay)?

Oo. Kung ang alinmang hulog ng sahod na dapat bayaran na walang ipinag-
kaloob ay hindi binayaran sa loob ng 14 na araw pagkatapos naito ay dapat ng bayaran, mayroon magiging dagdag sa nasabing hulog na halagang katumbas ng sampong (10) porsiyento pagdaka  - maliban kung ang Employer ay nagharap (file) ng babala na labanan ang karapatan sa saahod, o
maliban sa kung pagka-antala ay pinahihintulutan ng WCC sa dahilang
hindi kayang iwasan ng Eemployer.

T   Ang mga bayad ba sa sahod ay kaugnay ng Average Weekly Wage (AWW)?

Oo. Ang lingguhan hulog sa porsiyentong  66-2/3 sa AWW ng mangagawa
sa halagang pinakamataas, $250  (mabisa  sa sakuna na naganap bago o pag-
katapos ng 12/30/89).

T.    Sino ang gumagawa ng disisyon sa pinagtatalunang paghahabol?

Ang disisyon ay ginagawa ng Commissioner sa pamamagitan ng
pagpapalabas ng COMPENSATION ORDER. Kapag ang disisyon ay
tinutulan, ang pormal paglilitis (formal hearing) ay maaring hilingin
sa Commission. Kung ang disisyon ay pinagtalunan, ang atas (injunction)
ay isususpende o ibukod, ang kabuuan o bahagi lamang, ang pagpapatupad
ng disisyon ay dapat na itatag (instituted) ng Superior Court of Guam
bago matapos ang ika-30 araw pagkatapos na ang disisyon ay maiharap
sa tanggapan ng Commisioner.

Kung Mayroon Kayong Mga Tanong:

Sumulat sa :        P.O.Box  9970, Tamuning, Guam  96931
Pumuntaa sa:      GCIC  Buildingg, Suite 205
Tumawag sa:      (671)   475-7033/34
Mag-FAX sa:      (671)   475-7026  dba,  12/15/06`