هنر | شکل دهی مجدد ایده ها، ابراز هویت
10 جون 2008
انقلاب دیجیتال
استیون آشر
در سال های دهۀ 1980، فیلمسازان برای ایجاد تصاویر تازه ای بر پردۀ نمایش فیلم، برای اولین بار از فن آوری دیجیتال استفاده کردند. از آن هنگام به بعد، به کار گیری ابزار پیچیده، تهیه، فروش و توزیع فیلم های سینمایی دیجیتالی را ممکن کرده است. استیون آشر کارگران فیلم های مستند بلند است و از ساخته های او می توان از "خیلی زیاد خیلی زود" (2006) و "نهر مشکل ساز: یک غرب میانه ای" (1996) نام برد، که کاندیدای کسب جایزۀ اسکار نیز شده بود. چاپ تازۀ کتاب پرفروش او باعنوان "راهنمای فیلمسازان: راهنمای جامع عصر دیجیتال" در ژوییۀ 2007 عرضه خواهد شد.
در تاریخ فیلم های سینمایی، لحظه های سرنوشت سازی وجود داشته که استفاده از یک فن آوری نوین موجب تحول همه چیز گردیده است. در سال 1927، خوانندۀ جاز، اولین فیلم ناطق، آغازگر عصر ناطق سینما بود. ناگهان ستارگان فیلم های صامت کنار رفتند و ستارگان تازه ای در کنارنوع جدیدی از فیلم های داستانی پا به عرصۀ سینما گذاشتند، و طرز نوشتن، فیلمبرداری و نمایش فیلم ها را متحول ساختند.
امروزه، فن آوری دیجیتال انقلابی به وجود آورده که حتی از این هم تکان دهنده تر است. جوانانی که پروردۀ دوران اینترنت هستند، درک نمی کنند این تغییرات تا چه حد حیرت انگیز است. فیلم های سینمایی – در واقع همۀ انواع رسانه ها – دستخوش تحول غریبی شده اند.
دیجیتال، به لحاظ فنی یعنی تصاویر و صدا تبدیل به داده های دیجیتال (یک و صفر) می شوند و به همین علت می توان آنها را ذخیره، دستکاری، و یا از طریق رایانه ارسال نمود. فیلم ها وقتی به صورت دیجیتال درمی آیند، دنیایی از امکانات در مقابل آنها باز می شود.
واقعیتی نوین
عصر دیجیتال فیلم های سینمایی در دهۀ 1980 آغاز شد اما در حوالی سال 1990 شدت یافت. فن آوری دیجیتال از آغاز برای پدید آوردن انواع تازه ای از تصاویر ایجاد گشت. شرکت جورج لوکاش، فیلمساز، موسوم به اینداستریال لایت اند مجیک ، پیشگام ایجاد جلوه های شگفت آور بصری بود که تخیلی ترین فضا ها را به صورت واقعی نشان می داد. با برنامه هایی مانند فتوشاپ، ما می توانیم تغییراتی به صورت دیجیتال در عکس ها ایجاد کنیم، مثلا ً شخصی را از داخل عکس برداریم یا ساختمانی را در عکس اضافه کنیم – و همین موضوع برداشت ما از مفهوم عکس گرفتن از واقعیت را تغییر داد. در عصر دیجیتال، گفته هایی از قبیل "عکس بازگویی واقعیت است" و "ببین تا باور کنی" دیگر جایی ندارند. شیوه های تدوین دیجیتالی موجب پدید آمدن فن آوری وسبک های نوینی در فیلمسازی شده اند، مانند برداشت های بسیار کوتاه، تصاویر گرافیکی که به دور پرده می چرخند، و اشیائی که به صورت دگردیسی تبدیل به اشیاء دیگری می شوند. طرز تهیۀ غالب تبلیغات تلویزیونی امروز، بدون وجود فن آوری و ابزار دیجیتال ممکن نبود.
در سال های 1990 انفجاری در ویدئو های دیجیتال (DV) رخ داد و دوربین های فیلمبرداری فعلی که ما با آنها آشنا شده ایم به فیلمبرداران غیر حرفه ای امکان فیلمبرداری با کیفیت خوب و تدوین آن راداده اند. فیلمسازان مستقل با استفاده از دوربین های DV موفق به ساختن فیلم های بسیار خوبی گردیدند که در تلویزیون و جشنواره های معتبر فیلم به نمایش درآمد. در سبک فیلم های سنتی هالیوود فیلم ها را با دوربین های بزرگ 35 میلی متری برمی دارند و برای کار با آنها، به افراد زیادی نیاز می باشد. دوربین های DV کیفیت بالای دوربین های 35 میلی متری را ندارند اما برای کار و فیلمبرداری یک رشته فیلم های داستانی یا پروژه های مستند بسیار مناسب و کار با آنها کم هزینه است به طوری که فیلم هایی که با این دوربین ها برداشته می شود در صورتی که قرار بود از دوربین های سنتی استفاده کرد شاید پروژه های متعددی به دلیل مخارج بالا هرگز به تحقق نمی پیوست.
با ظهور ویدئوی دیجیتال، شبکۀ جهانی اینترنت هم راه اندازی شد. درآغاز، هالیوود نمی دانست چه کار هایی می تواند با آن انجام دهد. پروژۀ بلر ویچ، یک فیلم حادثه ای متعلق به 1999 که با بودجه ای مختصر و با استفاده از فرمت کوچک دوربین های ویدئویی ساخته شد، اولین فیلمی است که از نیروی بازاریابی اینترنت استفاده نمود. با پخش پیام هایی در اینترنت و اعلام این که بخش های ترسناک فیلم واقعی هستند، تهیه کنندگان موفق شدند این فیلم را در سراسر جهان با یک سود ناخالص 248 میلیون دلاری عرضه کنند. امروزه، تارنما ها، وبلاگ ها، نقد های اینترنتی و مباحثات در سایت هایی از قبیل MySpace.com برای جلب توجه عموم به فیلم های تازه، ضروری تلقی می شود.
شبکۀ جهانی اینترنت باب تازه ای در سبک فیلمسازی و توزیع آن گشوده است. اکثر فیلم ها توسط بزرگترین شرکت ها ساخته و پخش می شوند – مانند استودیو های فیلمبرداری، ایستگاه های تلویزیونی، یا شرکت های بزرگ پخش کننده. با این حال، وجود شبکۀ جهانی اینترنت موجب شده که فیلمی برای مخاطبان خاص ساخته شود و سازندگان، با فروش DVD (دیسک ویدئویی دیجیتال) آن به طور مستقیم به بینندگان خاص خود، از طی کردن مراحل مشکل ساز که منجر به رد شدن پروژۀ آنان به دلیل نداشتن مخاطب کافی می شد، اجتناب کنند. پیتر برودریک، کارشناس پخش و توزیع فیلم خاطر نشان می کند که فیلم بد اقبالی، یک درام دربارۀ ورزش کشتی در دبیرستان، هرگز در سینما ها یا تلویزیون به نمایش درنیامده، و حتی DVD آن در فروشگاه هاهم عرضه نشده است، اما فروشی معادل یک میلیون دلار به صورت DVD از طریق اینترنت داشته است. کریس اندرسون، نویسندۀ کتاب "دنبالِۀ طولانی: چرا تجارت آینده کمتر از خود محصول اما بیشتر می فروشد"، در کتاب خود توضیح می دهد چگونه تولید کنندگان و توزیع کنندگان، کالا های خود را به مشتریان خاصی از طریق اینترنت می توانند بفروشند، که در غیر این صورت در فروشگاه های خرده فروشی اصلا ً حجم فروششان تا به این حد نمی رسید. به مرور که ما از فروش یا کرایۀ خود کالا مانند DVD دور می شویم، منفعت از طریق تولید کالاهای کمتر و مفیدترو معاملۀ آن ازطریق اینترنت یا دانلود کردن فایل های الکترونیک، افزایش می یابد.
انتقال دیجیتال
در این حین، پیشرفت های اخیر در ارائۀ تصویر با کیفیت بالا در تلویزیون (HDTV) موجب جهشی به جلو در کیفیت تصویر و صدا گشته است. اگر به تازگی، سری به فروشگاه های لوازم الکترونیکی زده باشید، ملاحظه کرده اید که تصویر تلویزیون های دارای صفحۀ مسطح تا چه حد زنده و واضح است. در ویدئو های دیجیتالی هر فریم از تصویر، از نقطه های بسیار ریزی تشکیل شده که به آن پیکسل گفته می شود؛ هر قدر تعداد این پیکسل ها بیشتر باشد، تصویر واضح تر و روشن تر است، به خصوص که بر صفحۀ بزرگ نمایش داده شود. در تصاویر عادی ویدئویی، هر فریم تصویر از 345.000 پیکسل تشکیل می شود؛ بهترین تصاویر با کیفیت بالا دارای 2 میلیون پیکسل در هر فریم هستند. وقتی فیلمی را با تصویر با کیفیت بالا مشاهده می کنید، به سختی می توانید به عقب برگشته و تصاویر را با استاندارد های قدیمی ببینید.
تصاویر با کیفیت بالا، فیلم های هالیوود و نمایش های تلویزیونی را دچار تغییرات عمده کرده اند (با استفاده از دوربین های دیجیتال که مجددا ً جورج لوکاش در این راه پیشگام بوده است). بسیاری از طرح هایی که قبلا ً از آنها فیلمبرداری می شد، اکنون برای صرفه جویی در وقت و هزینه، با کیفیت بالا ضبط می شوند. کیفیت تصاویر به قدری خوب است که بینندگان متوجه اختلاف بین آن دو نمی شوند. امروز در کلیۀ فیلم ها در بعضی مراحل از فن آوری دیجیتال استفاده می شود.
ابتکار سینمای دیجیتال از طرف گروهی از استودیو ها و به قصد وارد کردن این فن آوری در صنعت فیلم و نمایش، عرضه شد. در حال حاضر، وقتی به سینمای محلی می روید هنوز این امکان وجود دارد که فیلم را از طریق دستگاه پروژکتور نمایش بدهند. پروژکتور های دیجیتالی جدید "4K " تقریبا ً 9 میلیون پیکسل هستند و علاوه بر نشان دادن تصویر عالی، کثیف یا خراشیده هم نمی شوند. سینما ها و سالن های نمایش تا به حال در برابر تهیۀ دستگاه های گران قیمت مقاومت کرده اند، اما از آن جا که استودیو های فیلمسازی با آزاد شدن از قید تهیۀ کپی و صادر کردن این کپی های سنگین می توانند میلیون ها دلار در مخارج خود صرفه جویی کنند، احتمال دارد برای تهیۀ تجهیزات ضروری، سوبسید هایی در اختیار سینما ها و سالن های نمایش قرار دهند. اما مسئلۀ دیگر نشر و تکثیر غیر مجاز این فیلم ها است که خسارت های بسیاری به تولید کنندگان هالیوود وارد ساخته است. وقتی آخرین فیلم جیمز باند در سینما های خارج به روی پرده آمد، DVD قاچاقی آن در خیابان به فروش می رسید.
اما درحالی که سینما ها و سالن ها نمایش عجله ای در پیوستن به عصر دیجیتال ندارند، مصرف کنندگان با دنیایی از امکانات برای مشاهدۀ فیلم های مورد علاقۀ خود روبرو هستند، آنها می توانند فیلم را بر صفحۀ مسطح تلویزیون در اتاق نشیمن خود تماشا کنند، یا بر صفحۀ کوچکتر رایانه، سر میز، یا روی صفحۀ کوچک آی پاد یا تلفن دستی خود هنگامی که در خیابان هستند. تلویزیون دیجیتال، که اکنون هم با تصویر با کیفیت بالا و کانال های استاندارد موجود است، در 17 فوریۀ 2009 در ایالات متحده کاملا ً جایگزین تلویزیون های آنالوگ سنتی خواهد شد. با در اختیار داشتن امکاناتی چون ویدئو های درخواستی، دانلود ها، TiVO، و وبکاست ها، ما به زودی قادر خواهیم بود تقریبا هر چیزی را در هر کجا و هر موقع تماشا کنیم. آیا این به معنای از بین رفتن یک سنت جهانی است، یعنی سینما رفتن و دیدن یک فیلم در حالی که افرادی غریبه دور و اطرافمان نشسته اند و همراه با ما می خندند یا می گریند؟
باز جورج لوکاس را به عنوان یک پیشاهنگ تلقی می کنیم. از آن جا که عرضۀ فیلم فقط برای نمایش در سینما ها کاری مخاطره آمیز و پرهزینه است، استودید ها تولیدات خود را به گسترده ترین مخاطبان ممکن عرضه خواهند کرد (یا بسته به این که شما چگونه به قضیه نگاه می کنید، کوچکترین مخرج مشترک). با این حال، بسیاری از فیلم ها با به نمایش درآمدن در سینما با ضرر روبرو می شوند. لوکاس که بیش از هر کسی فیلم های پرفروش ساخته است، به نشریۀ دیلی ورایتی اظهار داشت، ما نمی خواهیم فیلم بسازیم. ما قصد داریم وارد کار تلویزیون بشویم. او گفت، به جای هزینه کردن 100 میلیون دلار برای ساخت فیلم و 100 میلیون دلار هم برای بازاریابی و توزیع آن، ما می توانیم 50 تا 60 فیلم برای تلویزیون ساخته و توزیع آن را نیز از طریق اینترنت انجام دهیم. لوکاس درمورد آیندۀ افرادی که به سینما می روند گفت، من تصور نمی کنم کسی بخواهد این سنت را ادامه دهد.
اگر درنظر بگیرید که فن آوری دیجیتال در باطن به معنای تبدیل فیلم ها به یک رشتۀ متشکل از صفر و یک است، تغییر روش ساخت این فیلم ها، داستان هایی که بیان می کنند، محل نمایش آنها، هزینه ای که برمی دارند، و کسانی که آنها را تماشا می کنند، شگفت آور جلوه می کند. منتظر پیشرفت های دیگر باشید.
نظرات بیان شده در این مقاله ضرورتا ً منعکس کنندۀ دیدگاه و سیاست دولت آمریکا نیست.
برگرفته از چاپ ژوئن 2007 نشریۀ الکترونیکی آمریکا.
