Τις τελευταίες εβδομάδες οι  ειδήσεις από την Ουάσινγκτον επικεντρώνονται στην πολιτική και οικονομική κατάσταση στις ΗΠΑ. Γίνονται όμως και άλλα ενδιαφέροντα πράγματα στην Aμερικανική πρωτεύουσα. Πρόσφατα εγκαινιάστηκε μεγάλη έκθεση Αρχαίας Ελληνικής και  Ρωμαϊκής Τέχνης στην Εθνική Πινακοθήκη της Ουάσιγκτον.

Αφροδίτη

Πριν από περίπου 2.500 χρόνια στην αρχαία Ελλάδα άκμασε μία τέχνη η οποία επηρέασε τον κόσμο ολόκληρο, ήταν τέχνη ανθρωποκεντρική, με ρεαλιστικά στοιχεία, που εξιδανίκευε το ανθρώπινο σώμα και κάλλος.  Από αυτή προήλθε η Ρωμαϊκή τέχνη και αρχιτεκτονική.

Στην Εθνική Πινακοθήκη της Ουάσιγκτον εγκαινιάστηκε η έκθεση «Πομπηία και η Ρωμαϊκή Βίλα» με 150 έργα που συγκεντρώθηκαν από την Ιταλία και άλλα σημεία του κόσμου. Η έκθεση χρειάστηκε 5 χρόνια για να οργανωθεί, αποτελείται από κομμάτια που εκτίθενται για πρώτη φορά στη Αμερικανική πρωτεύουσα και δείχνουν τη συνέχεια της εικαστικής παράδοσης από την προϊστορία μέχρι σήμερα.

Οι βίλλες των πλουσίων ρωμαίων κάλυπταν 6.000 τ.μ. Courtesy NGA

Η έκθεση επικεντρώνεται στην τέχνη και την κουλτούρα που αναπτύχτηκαν στον κόλπο της Νάπολης  τον πρώτο αιώνα π.Χ., πριν από την έκρηξη του Βεζούβιου. Τότε που ο κόλπος της Νάπολης ήταν θέρετρο των πλουσίων της περιοχής. 

Οι βίλες ήταν πελώριες, μερικές κάλυπταν 6.000 τετραγωνικά μέτρα και αποτελούσαν δείγματα πλούτου, δύναμης και επιρροής. 

Κάρολ Ματούς, ιστορικός τεχνης και επιμελήτρια της έκθεσης.

H Kάρολ Mατούς είναι ιστορικός τέχνης και η επιμελήτρια της έκθεσης. Έχει επισκεφτεί σχεδόν  όλους τους αρχαιολογικούς χώρους της Ελλάδας και έχει μελετήσει από κοντά τις βίλες της Πομπηίας. «Οι μεγάλες αυτές βίλες προορίζονταν για διασκέδαση» εξηγεί η επιμελήτρια της έκθεσης. «Μπορεί κάποιος να είχε 6, ή 8 βίλλες. Γιατί το καλύτερο μέρος από άποψη κλίματος και φαγητού βρίσκονταν γύρω από τον κόλπο της Νάπολης».

Οι ρωμαίοι ακολουθούσαν το απόφθεγμα του Επίκουρου που έλεγε ότι «η ηδονή αποτελεί την αρχή και το τέλος μιας ευτυχισμένης ζωής». Πως διασκέδαζαν όμως οι εύποροι Ρωμαίοι; Με τρόπο αρχαίο ελληνικό. «Έφερνες τους φίλους σου στη βίλλα σου», λέει η Ματούς, «όπου υπήρχε ο φιλόσοφος του σπιτιού και συζητούσαν για  τις θεωρίες του Επίκουρου».

Φιλοσοφία και τέχνη περιέβαλλαν τη ζωή των ρωμαίων στον κόλπο της Νάπολης. Τοιχογραφίες κοσμούσαν τους τοίχους των κατοικιών με θέματα παρμένα από την Ελληνική μυθολογία, αλλά και τη φύση. «Τα φυτά  και τα πουλιά που πετούν», αναφέρει η Ματούς «δίνουν την αίσθηση ότι ο κήπος επεκτείνεται πέρα από τον τοίχο. Δεν υπάρχουν πεταμένα φύλλα, ή ξερά λουλούδια , όλα παραμένουν για πάντα ανθισμένα».

Τοιχογραφίες του Κ. Μπρουμίδη στην αίθουσα της επιτροπής Πιστώσεων της Γερουσίας.

Αλλά τίποτε δεν μένει ανέγγιχτο από το χρόνο. Το έτος 79 μ.Χ. ο χρόνος σταμάτησε για την Πομπηία. Ο  Βεζούβιος κάλυψε τα πάντα με λάβα και στάχτη. Και οι βίλες, τα αντικείμενα, τα έργα τέχνης και οι άνθρωποι που απολαμβάνανε την καλή ζωή  πέρασαν στην αιωνιότητα. Η τέχνη τους όμως παραμένει ακόμα ζωντανή. Παράδειγμα αποτελεί η πόλη της Ουάσιγκτον. «O Kωνσταντίνος Μπρουμίδης, ο οποίος έκανε τις τοιχογραφίες στο Καπιτώλιο στην Ουάσιγκτον», επισημαίνει η Ματούς, «ήρθε στη Αμερική τo 1850 από την Ιταλία, αλλά ο πατέρας του κατάγονταν από τα Φιλιατρά της δυτικής Μεσσηνίας. Η ζωγραφική του στο Καπιτώλιο είναι εμπνευσμένη από την Πομπηία, η οποία έχει τις ρίζες της στην αρχαία Ελληνική τέχνη».

Άγαλμα της Αφροδίτης, λεπτομέρεια.

Τα έργα που εκτίθενται στη έκθεση «Πομπηία και η Ρωμαϊκή βίλα» έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τους κατοίκους της Αμερικανικής πρωτεύουσας γιατί το κέντρο της  Ουάσιγκτον αποτελείται από κτίρια που δανείστηκαν στοιχεία κλασικής αρχιτεκτονικής από την αρχαία Ελλάδα.   Η Κάρολ Ματούς μιλά με άκρατο ενθουσιασμό για τη αρχαία Ελληνική τέχνη: «Η Ουάσιγκτον είναι μία κλασσική πόλη. Βλέπεις παντού την Ελλάδα»

Μετά την Ουάσιγκτον η έκθεση «Πομπηία και η Ρωμαϊκή βίλα» θα φιλοξενηθεί στο μουσείο Τέχνης του Λος Αντζελες.