Τέρη Σιάβο

Η περίπτωση της Τέρης Σιάβο, της γυναίκας-φυτό που κρατιέται στη ζωή με τεχνητά μέσα εδώ και 15 χρόνια έχει δημιουργήσει μια μεγάλη διαμάχη για το θέμα της ευθανασίας στις Ηνωμένες Πολιτείες. Αποφασίσαμε το τηλεοπτικό ρεπορτάζ μας για την εβδομάδα που κυλά να εξετάσει τη διαμάχη αυτή λόγω της προεκτάσεων που έχει στη ζωή χιλιάδων ανθρώπων τόσο στις Ηνωμένες Πολιτείες όσο και σε άλλα μέρη του κόσμου. Είναι η κοινωνία υποχρεωμένη να διατηρεί τη ζωή με οποιοδήποτε κόστος; Ή μήπως από κάποιο σημείο και μετά θα πρέπει να επιτραπεί στη φύση να ακολουθήσει το δρόμο της; Και ποιος θα κρίνει πότε ήρθε η στιγμή αυτή; Αυτά είναι τα καυτά ερωτήματα που ήγειρε η περίπτωση της Τέρης Σιάβο.

Το 1990 η Τέρη ήταν 26 χρονών όταν η καρδιά της ξαφνικά σταμάτησε να χτυπά για λίγη ώρα. Το περιστατικό αυτό την άφησε με σοβαρή και μόνιμη βλάβη στον εγκέφαλο. Τα τελευταία 15 χρόνια τα πέρασε σε ένα δωμάτιο νοσοκομείου στη Φλώριδα, τρεφόμενη με σωλήνα. Ο σύζυγός της Μάηκλ Σιάβο έχει πει πως η Τέρη δεν θα ήθελε να κρατιέται ζωντανή σε κατάσταση φυτού. Όμως οι γονείς της, Ρόμπερτ και Μαίρη Σίντλερ αμφισβητούν τα κίνητρα του Μάηκλ λέγοντας ότι επιδιώκει τον θάνατό της Τέρη για να παντρευτεί μια άλλη γυναίκα με την οποία έχει κάνει δύο παιδιά. Όπως λεει η Μαίρη Σίντλερ, το παιδί της «δεν είναι πλαστικό φυτό».

Οι γονείς της Τέρη διαφωνούν με τη διάγνωση των γιατρών ότι η κόρη τους βρίσκεται σε κατάσταση φυτού και ότι έχει χάσει την εγκεφαλική της δραστηριότητα, τη συνείδησή της και τη δυνατότητα να σκέφτεται και να αισθάνεται. Τη βλέπουν να ξυπνά και τη νοιώθουν να σφίγγει το χέρι τους, οπότε πιστεύουν ότι διατηρεί κάποιες αισθήσεις. Η Τζάνις Βινίκι, του Κέντρου Ηθικής Δεοντολογίας στο νοσοκομειακό συγκρότημα Ουάσιγκτον λεει ότι είναι εύκολο να μπερδέψει κανείς αυτές τις βασικές δραστηριότητες με ενδείξεις αναγνώρισης. «Άτομα σε κατάσταση φυτού έχουν συχνά κύκλους ύπνου. Ξυπνούν, ανοίγουν τα μάτια και φαίνεται σαν να σε κοιτούν. Έχουν και κάποιες ανακλαστικές κινήσεις στα χέρια και τα πόδια. Τίποτα όμως δεν γίνεται με πρόθεση ή σε μόνιμη βάση».

Η περίπτωση της Τέρη Σιάβο βρίσκεται στα δικαστήρια επί χρόνια. Το 2003 δικαστήριο της Φλώριδα δικαίωσε τον Μάηκλ Σιάβο και διέταξε να αφαιρεθεί ο σωλήνας τροφοδότησης της συζύγου του. Όμως με επέμβαση του κυβερνήτη της Φλώριδας θεσπίστηκε τότε πολιτειακός νόμος που οδήγησε στην επανατοποθέτηση του σωλήνα. Στη συνέχεια ο νόμος αυτός απορρίφθηκε από το πολιτειακό ανώτατο δικαστήριο. Αλλά στην απόφαση αντιτάχθηκαν διάφορες ομάδες πολιτών που βγήκαν στους δρόμου και διαδήλωσαν την αντίθεσή τους. Ανάμεσά τους ήταν και η Ντόροθυ Τίμπς, μέλος της Επιτροπής Προάσπισης του Δικαιώματος της Ζωής. «Η Τέρη δεν πάσχει από ανίατη αρρώστια. Έχει κάποια αναπηρία. Η περίπτωσή της έχει να κάνει με τα δικαιώματα των αναπήρων.»

Στο τελευταίο επταήμερο αφαιρέθηκε για δεύτερη φορά ο σωλήνας σίτισης της Τέρη Σιάβο. Ύστερα από εκκλήσεις των γονιών της, το Κογκρέσο των Ηνωμένων Πολιτειών επενέβη και ζήτησε από ομοσπονδιακό δικαστή να εξετάσει κατά πόσο θα μπορούσε να επανασυνδεθεί και πάλι ο σωλήνας τροφοδοσίας. Η απόφαση ήταν ξανά αρνητική. Ακολούθησε αμέσως καινούργια έφεση αλλά και αυτή απερρίφθη. Το Ανώτατο Δικαστήριο, στο οποίο προσέφυγαν τελικά οι γονείς της Τέρης, αρνήθηκε να αναμιχθεί στην υπόθεση. Τα πάντα δείχνουν πως ο θάνατος της Τέρη Σιάβο είναι τώρα θέμα ημερών αν όχι ωρών. Αλλά τα ερωτήματα που ήγειρε η υπόθεσή της παραμένουν. Χιλιάδες οικογένειες στις Ηνωμένες Πολιτείες και σε άλλα μέρη του κόσμου βρίσκονται αντιμέτωπες με το δίλημμα: Πρέπει να διατηρούνται οι ελάχιστες ενδείξεις ζωής μέσω της ιατρικής τεχνολογίας για όσο γίνεται περισσότερο διάστημα ή πρέπει, από μια στιγμή και μετά, να αφήνει κανείς ένα αγαπημένο του πρόσωπο να πεθάνει με ηρεμία;