Μάθιου Νίμιτς

Μετά από μία ακόμα συνάντηση που είχαν τη Δευτέρα οι εκπρόσωποι της Αθήνας και των Σκοπίων στην έδρα του ΟΗΕ, στη Νέα Υόρκη, ο Ειδικός Εκπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών στις συνομιλίες αυτές, πρώην διπλωμάτης των Ηνωμένων Πολιτειών, Μάθιου Νίμιτς δήλωσε στη «Φωνή της Αμερικής» ότι εκτιμά πως, σε μακροπρόθεσμη προοπτική, η πρόσφατη απόφαση της Ουάσιγκτον να αναγνωρίσει μονομερώς την ΠΓΔΜ, με το συνταγματικό της όνομα, «δεν θα επηρεάσει σημαντικά τις διαπραγματεύσεις μεταξύ των δύο άμεσα ενδιαφερομένων πλευρών» που γίνονται με δική του διαμεσολάβηση υπό την αιγίδα του διεθνούς οργανισμού.

Ο κύριος Νίμιτς είπε πως εκείνο που τον απασχολεί περισσότερο δεν είναι οι μονομερείς ενέργειες του οποιουδήποτε κράτους «αλλά το πως θα μπορούσε να λυθεί το πρόβλημα σε παγκόσμια βάση και μέσα στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών.» Σύμφωνα με τον Ειδικό Εκπρόσωπο του Γενικού Γραμματέα κάθε χώρα, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, έχει το δικαίωμα να χαράζει την πολιτική της στο θέμα αυτό. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, παρατήρησε, «είναι υπερδύναμη και ως εκ τούτου οι αποφάσεις που λαμβάνουν έχουν μεγαλύτερη επίδραση από ανάλογες αποφάσεις άλλων κρατών».

Κατά τον κ. Νίμιτς, «η μεγαλύτερη επιρροή την οποία είχε η πρόσφατη Αμερικανική απόφαση σχετικά με το όνομα της ΠΓΔΜ, είναι το ότι επέσυρε με συναρπαστικό τρόπο την προσοχή στο γεγονός ότι το θέμα αυτό παραμένει αδιευθέτητο και συνέβαλε στο να αναγνωρισθεί, τόσο από μέρους των άμεσα ενδιαφερομένων χωρών όσο και από την ευρύτερη περιοχή στην οποία βρίσκονται, ότι πρόκειται για ζήτημα που από πολλά χρόνια παραμένει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και πρέπει να επιλυθεί». Πάντως ο αξιωματούχος του ΟΗΕ είπε πως δεν πιστεύει ότι σε μακροπρόθεσμη προοπτική η Αμερικανική απόφαση θα επηρεάσει σημαντικά την έκβαση των συνομιλιών στην έδρα των Ηνωμένων Εθνών, οι οποίες, όπως πληροφορούμεθα, διακόπηκαν τη Δευτέρα και θα συνεχιστούν στις 12 Ιανουαρίου.

Απαντώντας σε ερώτησή μας σχετικά με δημοσιεύματα του τύπου που αναφέρουν ότι ασκούνται πιέσεις από μέρους των Ηνωμένων Πολιτειών για γρήγορη λύση του θέματος της επίσημης ονομασίας της ΠΓΔΜ, ο Μάθιου Νίμιτς είπε ότι και ο ίδιος ανέκαθεν παρότρυνε ταχεία διευθέτηση, αλλά, κατά την έκφρασή του, η έμφαση πρέπει να είναι στη λέξη «διευθέτηση» και όχι στη λέξη «ταχεία». Όπως τόνισε στη συνέχεια, «το να αποφασιστεί μία λύση που να μην είναι ικανοποιητική δεν αποτελεί διευθέτηση.» Η πρόσκληση για εμάς, πρόσθεσε ο αξιωματούχος του ΟΗΕ, «είναι να διευθετήσουμε ζητήματα που εκκρεμούν επί πολλά χρόνια, από την διάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και την μετέπειτα διαίρεση της παλαιάς Μακεδονίας μεταξύ διαφόρων κρατών της περιοχής.»

Ο κύριος Νίμιτς εξέφρασε την πεποίθηση ότι ανατέλλει μια νέα εποχή στην οποία τα κράτη της Βαλκανικής συνεργάζονται μεταξύ τους, συμπεριλαμβανομένων της Ελλάδας και της ΠΓΔΜ. Όπως είπε οι δύο αυτές χώρες «θα μπορούσαν να έχουν εξαίρετες σχέσεις όταν διευθετηθεί το θέμα της επίσημης ονομασίας της δεύτερης που είναι και το τελευταίο θέμα που παραμένει άλυτο στις διμερείς τους σχέσεις.» Με τη προσωρινή συμφωνία του 1995, υπογράμμισε ο αξιωματούχος του ΟΗΕ, διευθετήθηκαν πολλές άλλες διαφορές ανάμεσα στην Αθήνα και τα Σκόπια και «οι δύο πλευρές έχουν τώρα καλές σχέσεις γειτονίας και οι πολίτες τους ωφελούνται από ανάπτυξη εμπορικών συναλλαγών, επενδύσεων και τουρισμού.» Κατά τον Μάθιου Νίμιτς, εάν το θέμα της ονομασίας «επιλυθεί κατά τρόπο που να προκαλεί αμοιβαία ικανοποίηση και να παρέχει ένα αίσθημα αξιοπρέπειας και στις δύο πλευρές, τότε θα μπορούμε όλοι να πούμε ότι κάναμε κάτι το πολύ χρήσιμο για την περιοχή.»

Ο κύριος Νίμιτς φαίνονταν αισιόδοξος ότι οι διαπραγματεύσεις στην έδρα του ΟΗΕ θα ολοκληρωθούν με επιτυχία. Στο ερώτημά πως μπορεί να προβλέπει επιτυχία τη στιγμή κατά την οποία, σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες, οι απόψεις των δύο πλευρών στο θέμα της επίσημης ονομασία των Σκοπίων διίστανται για πάνω από μια δεκαετία, μας είπε: «Μπορώ και διαβλέπω λύση επειδή και οι δύο πλευρές πιστεύουν πως το πιο σημαντικό από όλα είναι οι καλές σχέσεις μεταξύ τους κι επίσης επειδή αναγνωρίζουν πως η επίλυση του θέματος της ονομασίας είναι το κλειδί για μακροβιότητα των μεταξύ τους καλών σχέσεων.» Ο εκπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα στις συνομιλίες Αθηνών-Σκοπίων κατέληξε λέγοντας πως «υπάρχει αρκετά καλή θέληση από όλους και οι δύο άμεσα ενδιαφερόμενες χώρες έχουν υπεύθυνες κυβερνήσεις και υπεύθυνα κόμματα της αντιπολίτευση που φροντίζουν, όπως και πρέπει, για την προάσπιση των εθνικών τους συμφερόντων αλλά παράλληλα έχουν και μεγάλη επιθυμία να διευθετήσουν το θέμα που εξακολουθεί να τις χωρίζει.»

Ο Μάθιου Νίμιτς δεν θέλησε να κάνει καμία πρόβλεψη για το πότε θα ολοκληρωθούν οι διαπραγματεύσεις Αθηνών-Σκοπίων στον ΟΗΕ. Αλλά σε ερώτησή μας αν διαβλέπει οι διαπραγματεύσεις να κρατήσουν για χρόνια, μας απήντησε ότι πιστεύει πως από εδώ και στο εξής θα πρέπει να μετράμε τα πάντα «με μήνες και όχι με χρόνια».