.NG PHÓ V.I M.C & N.M TRONG CAN NHÀ B. HU H.I DO NU.C L.T C.A QUƯ V. Tru.c Sau V.N Đ. M.C N.m và m.c nói chung thu.c d.ng n.m – lo.i sinh v.t don gi.n r.t nh. phát tri.n m.nh . noi có môi tru.ng .m u.t. M.c là m.t ph.n c.n thi.t c.a môi tru.ng; không có chúng, lá cây không th. phân hu. và không th. làm cho d.t màu m.. Chính kh. nang này c.a chúng có th. phá h.y ch.t h.u co, tuy nhiên, di.u này cung làm cho m.c tr. thành m.t v.n d. cho con ngu.i – trong nhà và trong co th. c.a chúng ta. N.m (m.c . giai do.n d.u) và m.c m.c trên d. dùng b.ng g., g.ch lát tr.n nhà, gi.y b́a, gi.y dán tu.ng, th.m, tu.ng khô, v.i, cây c.i, d. an, ván ngan, lá m.c và nh.ng ch.t h.u co khác. M.c, ho.c c. dám m.c, có th. b.t d.u m.c trên b. m.t .m u.t trong kho.ng t. 24 d.n 48 gi.. Chúng sinh s.n b.ng nh.ng bào t. - bé xíu, “các h.t gi.ng” r.t nh. - và bay trong không khí. M.c an ch.t h.u co, cu.i cùng th́ phá h.y v.t li.u mà chúng m.c trên dó, r.i lan r.ng, phá h.y ch.t h.u co k. bên. Thêm vào nh.ng hu h.i mà m.c có th. gây ra cho nhà c.a quư v., chúng cung có th. gây ra nh.ng v.n d. v. s.c kh.e t. nh. cho d.n nghiêm tr.ng. Hăy xem ph.n S.C KH.E d. bi.t nh.ng v.n d. v. s.c kh.e mà n.m có th. gây ra. M.C . TRONG NHÀ QUƯ V. N.u nhà c.a quư v. b. nu.c làm hu h.i do – • l.t, • nu.c c.ng tràn vào nhà t. noi b. ng.p l.t, • nu.c r. qua .ng nu.c ho.c qua mái nhà, • t.ng h.m ho.c gác mái .m u.t, • nu.c tràn t. b.n r.a ho.c b.n t.m, ho.c • d. .m cao: .m hoi nu.c, qu.t gió c.a máy s.y, máy gi. d. .m không khí, n.m và m.c s. phát tri.n trong ṿng 24-48 gi. sau khi ti.p xúc v.i nu.c. T. h.i hon, nó ti.p t.c m.c cho d.n khi có bi.n pháp d. lo.i b. ngu.n .m u.t và .ng phó h.u hi.u v.i m.c. Dùng b.ng d. ho. . trang b́a tru.c d. dánh giá ch.ng m.c b. m.c . nhàc.a quư v.. R.i tham kh.o ph.n GI.I PHÁP d. bi.t t.ng bu.c quư v. c.n làm d. s.a ch.a v.n d. này. Cung xem ph.n NGAN NG.A d. bi.t nh.ng l.i khuyên làm sao d. gi. cho nhà c.a quư v. không có m.c trong tuong lai. ________ ________ ________ M.C CÓ TH. TH.Y RƠ? M.C CÓ TH. TH.Y RƠ? Tu.ng và Tr.n Nhà Có B. M.t Màu Không? CÓ KHÔNG CÓ KHÔNG CÓ MÙI M.C?CÓ MÙI M.C?T. “Đ.t M.c” d.n mùi hôi. XEM PH.N NGAN NG.A M.C XEM PH.N NGAN NG.A M.CHI.N CÓ BAO NHIÊU M.C HI.N CÓ BAO NHIÊU M.CT̀M & LO.I B. NGU.N HOI .M T̀M & LO.I B. NGU.N HOI .MS. Sq. Ft. có th.th.y rơ S. Sq. Ft. khôngnh́n th.y T.ng s. Sq. Ft. N.U ÍT HON 25 SQ. FT., THEON.U ÍT HON 25 SQ. FTHU.NG D.N TRONG CU.N C.M NANG NÀY HU.NG D.N TRONG CU.N., THEO C.M NANG NÀYN.U NHI.U HON 25 SQ.FT.,N.U NHI.U HON 25 SQ.FTH.I Ư KI.N M.T NHÀ TH.U CHUYÊN NGHI.P H.I Ư KI.N M.T NHÀ TH.U., CHUYÊN NGHI.P* Nh.ng ngu.n không th.y rơ có th. là .ng d.n khí, gác xép, t.ng h.m, và các l. tu.ng. CÁC GI.I PHÁP CHO V.N Đ. M.C NH.NG V.T LI.U QUƯ V. S. C.N Bao tay (nh.a, cao su) M.t n. (th. dành cho th. son ho.c kh.u trang) Thùng nu.c Túi d.ng rác Bàn ch.i lông ng.n Máy hút b.i U.t-Khô chuyên dùng Ch.i, khan lau Mi.ng x.p, gi. B.t gi.t không có ch.t ammonia, xà bông và ch.t r.a thuong m.i (có ch.a ch.t phenolic ho.c d.u thông) Ch.t t.y có Chlorine – dung d.ch 10% = 1 ¼ ly nu.c t.y trong m.t gallon nu.c. LÀM KHÔ CAN NHÀ B. NG.P NU.C HO.C B. HU H.I DO M.C T.t ngu.n di.n n.u dây di.n b. u.t ho.c m.c. Nh. th. di.n ki.m tra l.i h. th.ng di.n trong nhà tru.c khi b.t di.n lên tr. l.i. M. c.a nhà cho không khí s.ch vào khi d. .m . bên ngoài th.p hon . bên trong. Dùng qu.t và máy hút .m d. lo.i b. d. .m quá m.c tr. khi dă b.t d.u có m.c (qu.t có th. làm lan r.ng m.c hi.n có) . Dùng ḷ su.i ch. khi .ng d.n không b. ng.p (.ng máy su.i trung tâm có khí nén có dính nu.c ho.c m.c ph.i du.c ngu.i có chuyên môn ki.m tra) . B. t.t c. nh.ng th. u.t nhu là d. n.i th.t, th.m lót . b.c c.a, giu.ng, d. choi, và th.m trong nhà. V.t b. th.m b. m.c ho.c b. ngâm nu.c! Làm s.ch và t.y nh.ng th. khác. B. t.t c. d. an có th. b. do – b.t c. th. ǵ không d.ng trong h.p không vô nu.c. Tu.ng Trong nhà và Tr.n nhà: Tháo t.t c. nh.ng v.t li.u .m ho.c x.p b. do ván tu.ng t.i m.c trên v.ch nu.c 1 foot và b. di. Thoát nu.c trong tu.ng b.ng cách tháo ván chân tu.ng và khoan l. g.n sàn nhà. Làm khô tu.ng khung b.ng cách kéo l. du.i ra kh.i c.t. Ki.m tra bên trong c.a tu.ng xem có m.c hay không. Sàn nhà và Tu.ng Ngoài: Tháo b. t.t c. nh.ng v.t cách ly u.t. B. t.t c. ch. ch.a l.i ph.n cách lyc.ng, ph.n này có th. g.n l.i sau khit.y và s.y khô. 3 1 2 4 nhu g.ch lót tr.n nhà, tu.ng khô, d. g.. N.u ván tu.ng b. ngâm nu.c, hăy tháo M. TU.NG THÁO B. TU.NG NGAN U.T T.Y/S.Y KHÔ LÀM L.I B.NG V.T LI.U CH.NG TH.M NU.C T.I THI.U LÀ 12” TRÊN NU.C NG.P. LÀM S.CH VÀ T.Y Tru.c khi quư v. b.t d.u – Ki.m tra d. bi.t ch.c r.ng noi quư v. làm vi.c du.c thông gió Mang bao tay, m.t n., và b.o v. m.t N.u có m.c, th. làm s.ch m.t mi.ng nh. trong nhà. N.u quư v. c.m th.y s.c kh.e c.a ḿnh b. .nh hu.ng theo chi.u hu.ng b.t l.i, hăy xem xét vi.c thuê ngu.i chuyên nghi.p làm vi.c này. T.y r.a nên du.c áp d.ng cho nh.ng v.t li.u dă du.c làm s.ch. Nh.ng b. m.t c.ng: R.a nh.ng th. nhu kim lo.i, thu. tinh, g. d.c, nh.a và nh.ng v.t li.u không x.p khác b.ng b.t gi.t không có ch.t ammonia và nu.c nóng. Dùng bàn ch.i c.ng trên các v.t li.u có b. m.t c.ng nhu bê tông. Dùng m.t máy hút b.i U.t Khô chuyên dùng d. hút nu.c ra và làm s.ch nh.ng d. v.t nhu dinh tán ho.c nh.ng khung b.ng g. ti.p xúc v.i bên ngoài. T.y t.t c. nh.ng b. m.t du.c r.a s.ch b.ng dung d.ch thu.c t.y 10%. Đ. dung d.ch trên b. m.t cho t.i thi.u là 10 phút tru.c khi x.i l.i b.ng nu.c s.ch ho.c ch. cho khô. Nh.ng v.t li.u x.p: . dây bao g.m d. n.i th.t du.c b.c, th.m chùi chân, giu.ng, áo qu.n, màn c.a, sách và gi.y t., và d. n.i th.t làm b.ng ván ép. Quy.t d.nh xem có nên gi. l.i d. v.t b. do hay không? Xin nh., khi có nghi ng., th́ nên v.t di. N.u m.t d. v.t b. u.t ít hon 48 gi., nó có th. du.c làm s.ch, t.y b.ng ch.t làm s.ch ch.a phenol ho.c d.u thông. Sau dó, ph.i d. cho d. v.t dó khô hoàn toàn và ki.m tra l.i trong nhi.u ngày sau dó d. xem có n.m m.c ho.c có mùi không – n.u có n.m m.c lên, hăy b. d. v.t dó di. Đ. cho ch. u.t ho.c b. do khô hoàn toàn (thông thu.ng hai ho.c ba ngày) tru.c khi b.t d.u làm l.i, thay th. ho.c d. v.t dó l.i ch. cu. Xin vui ḷng xem ph.n NGAN NG.A M.C d. bi.t nh.ng l.i khuyên khi làm l.i, thay th. d. v.t. M.T S. TH.N TR.NG THÔNG THU.NG • Th.n tr.ng khi làm s.ch ho.c t.y m.c b.i v́ khi d.ng vào, các bào t. m.c thu.ng bay ra. • Không bao gi. du.c tr.n thu.c t.y v.i ammonia, h.n h.p này có mùi d.c h.i. • Ph.i th.n tr.ng h.t s.c khi b. nh.ng d. dùng b. m.c, ho.c ph.i thuê m.t chuyên gia làm vi.c này. NH.NG V.N Đ. CÓ H.I CHO S.C KHO. T.t c. chúng ta d.u ti.p xúc v.i r.t nhi.u lo.i m.c c. bên trong và bên ngoài nhà ḿnh. Nguy co ti.p xúc s. l.n hon trong di.u ki.n .m ho.c u.t, d.c bi.t khi không có co h.i s.y khô k.p th.i. Trong hàng ngàn lo.i m.c t.n t.i, m.t s. du.c bi.t d.n nhu là ch.t gây d. .ng (làm x.u di ho.c gây ra nh.ng v.n d. trên da, m.t ho.c hô h.p), và m.t s. lo.i m.c t.o ra ch.t d.c mycotoxin có th. gây nh.ng v.n d. nghiêm tr.ng. Nhung t.t c. các lo.i m.c, . dúng di.u ki.n nào dó và d. d. d.m d.c, có th. gây h.i cho s.c kh.e c.a con ngu.i. Ti.m nang cho v.n d. s.c kh.e x.y ra khi ngu.i ta hít vào lu.ng bào t. m.c l.n ch.a trong không khí. Tuy nhiên, d.i v.i m.t s. ngu.i, m.t lu.ng nh. tuong d.i các bào t. m.c cung có th. gây ra nh.ng v.n d. v. s.c kh.e. Tr. so sinh, tr. em, nh.ng b.nh nhân d. t.n thuong do ch.ng ng.a, ph. n. mang thai, nh.ng ngu.i hi.n dang có b.nh v. du.ng hô h.p, và ngu.i cao niên có nguy co b. t.n h.i cho s.c kh.e do m.c cao hon. Nh.ng tri.u ch.ng ph. bi.n khi ti.p xúc v.i m.c bao g.m: V.n d. hô h.p – th. kḥ khè, b. lên con hen, ... Ngh.t mui, xoang ho.c b. ho khan, ho nhi.u Ng.a m.t – nóng, ch.y nu.c m.t ho.c d. m.t Ng.a mui ho.c h.ng – dau khi h.t x́, ch.y máu mui Ng.a da – da m.n d. ho.c phát ban H. th.ng th.n kinh – nh.c d.u, gi.m trí nh., thay d.i tính t́nh. Nh.c và dau Nh.ng v.n d. nghiêm tr.ng hon v. s.c kh.e liên quan d.n lo.i n.m d.c màu den, Stachybotrys atra. Lo.i n.m này có màu xanh den và l.y nh.y, gi.ng nhu d.u h.c ho.c son den. Stachybotrys thông thu.ng ch. m.c trên nh.ng d. dùng b. u.t nhi.u l.n và có ch.t cellulose – t. gi.y dán tr.n ho.c g.ch lát tr.n nhà, và b.t c. lo.i g. nào. Trong h.u h.t các tru.ng h.p, lo.i m.c này có th. du.c l.y di b.ng cách r.a k. b.ng dung d.ch thu.c t.y 10%. S. phá ho.i nghiêm tr.ng c.a m.c có th. ḍi h.i c.n có s. giúp d. c.a chuyên gia có kinh nghi.m làm vi.c v.i Stachybotrys. N.u không có cách nào khác mà ph.i ti.p xúc v.i m.c, nh.ng ngu.i nh.y c.m ph.i mang m.t n. ho.c kh.u trang g.n ch.t. NGAN NG.A M.C Th.c t., không có cách nào d. quư v. có th. lo.i b. hoàn toàn m.c và bào t. m.c trong môi tru.ng . nhà. Nhung có nhi.u cách d. giúp ki.m soát du.c d. .m và s. phát tri.n c.a n.m m.c trong nhà quư v.. Say dây là m.t ph.n nh.ng cách làm dó: Ng.ng nu.c • S.a l.i nh.ng ch. nu.c r. ra t. .ng, và ch. .m xung quanh b.n t.m và b.n r.a, d. cho nh.ng ch.t ô nhi.m sinh h.c không có môi tru.ng d. m.c. • Làm l.i, ho.c cho thêm, nh.ng v.t li.u xây d.ng ch.ng nu.c nhu g.ch, dá, bê- tông du.c g.n sâu, d. dùng b.ng thép m. ho.c thép không g., th.m trong nhà/ngoài nhà, ván tu.ng ch.ng nu.c, keo ch.ng nu.c, ... • Tránh d. nu.c th.m t. bên ngoài vào trong nhà c.a quư v.. Nu.c mua t. máng x.i ho.c trên mái c.n ph.i du.c cho ch.y ra kh.i nhà. Đ.t . quanh nhà c.n ph.i có d. d.c xuôi ra ngoài d. gi. cho t.ng h.m và nhà kho t.ng l.ng du.c khô. • L.y nh.a che ph.n d.t . nhà kho t.ng l.ng d. ngan d. .m c.a n.n nhà. Ch. này c.n du.c thông gió càng nhi.u càng t.t. Gi. cho s.ch s. • Thu.ng xuyên gi.t s.ch v.i và gi. cho chúng du.c khô ráo. Đ.t s. làm cho n.m m.c. Gi. cho các th. b.ng v.i s.ch . noi du.c thông gió t.t. • Xem xét vi.c làm s.ch .ng d.n khí n.u quư v. nghi ng. có m.c . b. m.t bên trong c.a .ng, ho.c là ván cách ly c.a .ng dă b. u.t. Gi. cho khô • Gi.m d. .m trong không khí b.ng máy hút .m, qu.t và m. các c.a s. ho.cmáy l.nh, d.c bi.t khi tr.i nóng. KHÔNG dùng qu.t n.u có th. có m.c. • C. g.ng gi. cho d. .m trong nhà c.a quư v. du.i 40% • Trên b. m.t nghiêng .m u.t, ch.n nh.ng lo.i th.m b.ng s.i nhân t.o • Gi.m kh. nang tích lu. n.m trên b. m.t l.nh b.ng nh.ng v.t ngan. T.y • L.n lu.t ki.m tra nh.ng ch. có kh. nang có v.n d. (ví d. nhu pḥng t.m, nhà d. máy gi.t, pḥng máy,...) xem có mùi m.c, và thu.ng xuyên t.y b.ng dung d.ch 10% - 1 ¼ - 1 ½ ly thu.c t.y trong m.t gallon nu.c, ho.c v.i thu.c t.y chuyên dùng. THÊM THÔNG TIN V. M.C M.t .n ph.m tuy.t h.o c.a H.i H.ng Th.p T. Hoa K. và FEMA là S.a Ch.a Can Nhà B. Ng.p L.t C.a Quư V.. . dây có d.y d. thông tin có s.n mi.n phí t. FEMA Publications PO BOX 70274 Washington, DC 20024 Có r.t nhi.u trang web cung c.p nh.ng thông tin h.u d.ng v. m.c. Sau dây là m.t s. ví d.: U.S. Environmental Protection Agency http://www.epa.gov/iaq/molds/moldresources.html U.S. Department of Health and Human Services / Centers for Disease Control and Prevention http://www.bt.cdc.gov/disasters/mold/protect.asp Alabama Department of Public Health http://www.adph.org/IAQ/ Louisiana Department of Health and Hospitals - Louisiana Public Health Institute http://www.stayhealthyla.org/mold.php Mississippi Department of Health http://www.msdh.state.ms.us/msdhsite Texas Department of State Health Services http://www.dshs.state.tx.us/