محیط زيست |محافظت از منابع طبیعی مان
09 می 2008
تجدید پذیر ها - نگاهی به انرژى پاپان ناپذير
Renewable energy is not a silver bullet, but it can help
مايكل اكهارت
لازمه گسترش عظيم انرژى تجدید پذیر در سراسر جهان سياست گزاريهاى دولتى مبتكرانه ، محيط سرمايه گذارى ثابت و قابل پيش بينى و انتقال تكنولوژى به كشورهاى در حال توسعه است .
مايكل اكهارت ، رئيس شوراى آمريكايى انرژى تجدید پذیر ( ACORE ) است . ACORE سازمانى ا ست غير انتفاعى مستقر در واشنگنتن دى سى . دو عضو ACORE يعنى پيتر گيج و كامرون مك كارتر به تدوين اين مقاله كمك كرده اند .
بخش انرژى تجدید پذیر هم اكنون در تقطه عزيمت قرار گرفته است . تجدید پذیر ها ، كه از لحاظ بازرگانى در دسترس قرار دارند و از جهت اقتصادى در بسيارى از مناطق رقابت پذير هستند ، از طريق پايان دادن به ا تکا به نفت و بنزين و هدف قرار دادن معضل گرم شدن جّو جهان ، به پيشبرد منافع ملى آمريكا كمك خواهند كرد . اكنون اين صنعت در فاز دوم خود قرار گرفته است كه مى تواند سرمايه گذارى پژوهشى 30 ساله و 15 ميليارد دلارى آمريكا در زمينه توسعه و تكميل تكنولوژى هاى بازيا فت انرژى را در بازارها به بهره ورى برساند .
انگيزه هاى بازار :
سه عامل عمده در کشش بازار به سوی انرژى هاى تجدید پذیر وجود دارد ، و نخستين آنها ، امنيت انرژى ملى است . برآوردهاى جارى نشان مى دهد كه مصرف نفت رو به افزايش است و به زودى از حدود منحنى هاى توليد داخلى خواهد گذشت و آمريكا را به نحوى روز ا فزون به بازارهاى خارجى نفت وابسته خواهد ساخت . اين امر به آسیب پذیری اقتصاد آمريكا در برابر هرگونه اختلال در واردات نفت می انجامد .
به علاوه ، رشد سريع كشورهاى در حال توسعه مانند چين و هند ، فشار روز افزونى بر بازارهاى نفتى جهانى وارد خواهد كرد ، مشكلى كه با گذشت زمان ، بدتر و حادتر خواهد شد . آثار اين جريان را هم اكنون نيز مى توان مشاهده كرد : بهاى نفت در اواسط ژوئن سال 2006 از 70 دلار در بشكه هم فراتر رفت ، يعنى فقط در عرض چند سال از 30 دلار به 70 دلار رسيد . اما انرژى تجدید پذیر به ايالات متحده كمك خواهد كرد كه بر منابع داخلى انرژى تكيه كند كه باعث كاهش نياز ما به نفت و كاهش رشد مصرف ما خواهد شد .
عامل ديگر در مورد انرژى تجدید پذیر نگرانى در باب تغييرات اقليمى است . انرژى تجدید پذیر مى تواند نیاز به انرژى را تامین کند ، و در ضمن انتشار گازهاى گلخانه اى را کاهش دهد . به گزارش چندين منبع خبرى ، بيش از 2000 دانشمند متفقا اعلام داشته اند كه گازهاى گلخانه اى مانند دی اکسید كربن و متان مرتبا در لایه نازک جو زمين تراكم پيدا مى كنند و اين تراكم گازها روز به روز درجه حرارت زمین را افزايش مى دهد . بسيارى از اين دانشمندان و كارشناسان معتقدند كه اين افزايش درجه حرارت نتايج منفى و بالقوه فاجعه آمیزی را به بار خواهد آورد و همگی معتقدند كه زمان مبارزه با این مسئله ، همين امروز است ، که می توان اقداماتى براى جلوگيرى از آن به عمل آورد . استفاده از انرژى تجدید پذیر بدون كربن يكى از اين راه كار ها ست .
عامل سوم ، هزينه انرژى تجدید پذیر است كه در دهه هاى ا خير رو به كاهش بوده و در آينده نيز در مورد شماری از مواد تجدید پذیر رو به كاهش خواهد بود . ( به شكل بالا نگاه كنيد ) .
استفاده عملى از انرژى تجدید پذیر :
پراكندگى منابع انرژى تجدید پذیر در سرا سر ایالات متحده آمريكا ، تعيين سياست ملى یگانه و فراگیر را مشكل مى سازد . انرژى خورشيدى در مناطق جنوب غربى كشور فراوان است ؛ از نيروى باد در مناطق ” گريت پلينز “ يعنى در كوهستانها و نواحى ساحل بيشترين استفاده به عمل مى آيد ؛ و انرژى ” ژئو ترما ل “ در مناطق غربى قا بل استحصال است . Biomass نيز در سرا سر كشور در دسترس است و از لحاظ منطقه اى به اشكال مختلف پديدار مى شود . ” بيو فيول “ ها هم در حال حاضر در ایالاتی که در آنها كشاورزى می شود توليد مى گردند ، ولى در شهرهایى مورد استفاده قرار ميگيرند كه با محدوديت هاى ” كيفيت هوا “ مواجه هستند .
در سراسر آمريكا دهها بازار محلى براى انرژى تجدید پذیر وجود دارد كه هريك از آنها منابع ، اقتصاد ، فرهنگ و سياستهاى ويژه خود را دارند . بعضى از ايالات در بخش تجدید پذیر در مقام رهبرى هستند . تقريبا نيمى از ايالات آمريكا از استاندارد تجدید پذیر پورت فوليو ( RPS ) استفاده مى كنند كه نظام اهداف توليد انرژى تجدید پذیر است . برخوردارى از RPS در سطح ايا لتى مستلزم منابعى است كه بتوانند ميزان معينى انرژى از منابع تجدید پذیر تا زمان معينى فراهم آورند و بتوانند بلافاصله تقاضاهایى جديد براى انرژى تجدید پذیر به وجود آورند .
در جاهاى ديگر ، اتحاديه اروپا گامهایى در جهت پيشبرد استفاده از انرژى تجدید پذیر برداشته و به منبعی برای نوسازى سياست ها تبد يل شده است آلمان ، اسپانيا ، ا يتاليا و ديگران از ” فيد – اين – ترنيفر“ ( تعرفه برای سوخت رسانی ) را به كار گماشته اند كه عبارت ا ست از : بهاى هر واحد برق كه يك سازمان يا استفاده كننده بايد براى نيروى برق تجدید پذیر از ژنراتورهاى خصوصى بپردازد . در عين حال ، فنلاند ، يونان و انگلستان يارانه ، مشوق هاى مالياتى و امكانات ديگر براى توليد يا استفاده از انرژى سبز ، ارائه مى دهند .
تلاشهاى دامنه دارى براى به كارگرفتن انرژى تجديد پذير در كشورهاى در حال توسعه صورت گرفته و آژا نس آمريكایى توسعه بين المللى و بسيارى از سازمانهاى اعطاى كمك هاى مالى و بانك جهانى ، بانكهاى اروپایى و ديگر بانكهاى توسعه منطقه اى و بخش خصوصى براى پيشبرد اين اقدامات حما يت هاى مالى كرده اند . هند يكى از نخستين كشورهائى است كه خود را به ا ستفاده وسيع از انرژى هاى تجدید پذیر متعهد كرده و نيز در استفاده از انرژى هاى بادى ، خورشيدى و Biomass فعال بوده است . برزيل پيشرو استفاده از اتانول تحصيل شده از نیشکر بوده است . ايالات جنوبى هند ، سرى لانكا و بنگلادش بازارهایى براى بسط و توسعه استفاده از ” پروتو ولتانيك “ خورشيدى (PV) ايجاد كرده اند و در مراحل اوليه توانسته اند به خانه ها برق برسا نند . چين يك صنعت سه ميليارد دلارى در سال براى گرم كردن آ ب توسعه داده است .
نيروى باد :
در ايالات متحده آمريكا ، ا ستفاده از نيروى باد براى توليد برق تجدید پذیر ، مقام اول را داشته ا ست . به گزارش انجمن آمريكایى نيروى باد ، كل ظرفيت نصب شده نيروى باد در سال 2006 رقم 9149 مگاوات است . بخش بزرگى از اين ظرفيت يعنى 2420 مگاوات در سال 2005 نصب گرديده و تخمينا 3000 مگاوات ديگر براى تعبيه سال 2006 طرح ريزى شده است . پيشرفت هاى تكنولوژيك اخير ، بهاى رقابت پذیر توليد باد در مقابل گاز طبيعى بهبود یافته و باعث تداوم رشد آن شده است . علاوه بر اين ، دولت فدرال آمريكا به شركتهاى مربوط به نيروى باد اعتبار مالياتى توليدى معادل 9/1 سنت در هر ساعت – وات در نظر گرفته است . اين اعتبار انگيزه و مشوقى نيرومند براى جذب سرمايه گذاران مالیات دهنده ، از قبیل شرکتهای رفاهی ، به جهت مالکیت مزارعی که با نیروی باد کشت می شود شده است .
بازار اوليه نيروى باد در اواخر دهه 1990 در دانمارك به وجود آمد و آلمان پس از آن در مقام دوم قرار داشت . امروز بازارهاى پر تحرک آن در كشورهاى اسپا نيا ، ايتاليا ، فرانسه ، انگلستان و هند قرار دارند ولى نيروى باد تقريبا در سراسر جهان در دسترس است .
انرژى خورشيدى :
صنعت جهانى 12 ميليارد دلارى پى وى ( PV ) خورشيدى اكنون عمده ترين منبع انرژى تجديد پذير در مورد نسل بهره مند از نيروى توزيع شده ( مصرف كنندگانى كه براى نياز هاى خود ، برق یا گرما توليد مى كنند و مازاد نيروى برق را به مراكز مربوط برمى گردانند ) بوده است كه ميزان آن اخيرا در ژاپن ، آ لمان و اسپانيا افزا يش يافته است .
در سال 2005 ، لايحه سيا ست انرژى ايالات متحده ، يك اعتبار مالياتى فدرال در حد 30 درصد براى سيستم هاى خورشيدى خريدارى شده براى ا ستفاده در خانه ها و كارخانه ها در ايالات متحده به تصويب رساند . اين اعتبار افزون بر برنامه هاى يارانه اى قابل توجه در ايالاتى چون كاليفرنيا و نيوجرسى ا ست .
در كشورهاى در حال توسعه ، پى وى فرصت هاى بزرگى پيش رو دارد اما استفاده از ا ين فرصت ها و اجرایى كردن آنها با مشكلاتى مواجه شده است زيرا اين برنامه نيازمند تشکیلات سازمانی محلى از شركتهايى براى فروش ، نصب و سرويس كردن تجهيزات است و نيز محتاج كمك هاى مالى است كه غالبا در دسترس قرار نمى گيرد . با وجود اين ، بازارهاى مربوط در هند ، سرى لانكا ، بنگلادش ، مراكش ، كنيا ، آفريقاى جنوبى و نقاط ديگر روز به روز گسترش مى يابند .
بيو فيول ها :
بيو فيول ها و عمدتا اتانول حاصل از ذرت بزرگترين فرصت ها را براى سرمايه گذارى در انرژى تجديد پذير در ايالات متحده آمريكا براى چندين سا ل آينده به وجود آورده است . شواهد و مطالعات اخير ” لابراتوار لورنس بركلى “ نشان ميدهد كه نطریا ت منسوخ دهه 1970 ديگر اعتبار ندارد : بر اسا س اين نظريا ت به دليل توليد متمرکز انرژى ، منافع زيست محيطى استفاده از اتانول برپايه ذّرت نزديك به صفر است . اكنون به نظر مى رسد كه توليد اتانول ( از ذرت ) نفت کمتری ( نسبت به توليد بنزين ) نیاز دارد و ا نتشار گازهاى گلخانه اى در مورد چنين اتانولى حدود 15 تا 20 درصد كمتر از بنزين است . در حال حاضر تكنولوژى اتانولى سلولوئيت ، انتشار گازهاى گلخانه اى مصرف بنزين را بسيار كاهش داده است . با جايگزين كردن اتانول به جاى Methyl tertiary lentil ether ( يك تركيب شيميايى مكمل سوخت در بنزين كه اكنون استفاده از آن در 22 ايالت آمريكا ممنوع شده است ) تقاضا به سرعت افزايش مى يابد . در سال 2006 ، بيش از 7/4 ميليارد گالن ( 9/17 ميليارد ليتر ) اتانول توليد خواهد شد و در هرسال نيز ظرفيتى براى توليد اتانول در حدود 2 ميليارد گالن ( 6/7ميليارد ليتر ) در آمريكا در دست ساخت است .
سازندگان اتومبيل در آمريكا نيز به گرايش ا خير نسبت به بیو فیول ها توجه نشان داده اند . مثلا ” جنرال موتورز “ در حال حاضر 9 مدل مختلف اتومبيل توليد كرده كه ميتوانند از 85E ( مخلوطى از 85 درصد اتانول و 15 درصد بنزين ) استفاده كنند .
سرمايه گذارى :
هم اكنون سرمايه گذارى هاى عظيم در شركتهاى و پروژه هاى مربوط به انرژى تجديد پذير صورت گرفته است . سرمايه داران جسور و پيشتاز نزديك به 181 ميليون دلار در شركتهاى انرژى جايگزين در سال 2005 سرمايه گذارى كرده اند كه نمودار يك افزايش 78 ميليون دلارى نسبت به سال قبل است . ( طبق گزارش پرا يس واتر كوپرز ، تامپسون ونچر اكونوميكس و انجمن سرمايه گذارى ملى ) .
رهبران عمده صنايع به اين بازار گسترش يابنده و فرصت هاى بزرگ آن توجه كرده و به خوبی حمايت نموده اند . مثلا جنرال الكتريك اخيرا 51 ميليون دلار در يك پروژه بادى 50 مگاواتى در كاليفرنيا سرمايه گزارى كرد و شركت ” LLC “ مبلغ 84 ميليون دلار در شركت ” اتانول پاسيفيك “ كه توليد كننده و بازاريا ب سوخت هاى تجديد پذير است ، سرمايه گزارى كرد . رشد بازار سريع اين نوع سوخت محيط مساعدى براى سرمايه گذاران بوجود آورده كه در آن يعنى در اين صنعت 50 ميليارد دلارى در سال كه منافع فراوان و خطر پذيرى احتمالى نيز دارد ، فعالانه وارد شوند .
منافع ملى و جهانى :
انرژى تجديد پذير شامل منابع متنوع و مختلفى است كه از انرژى هاى طبیعى در دسترس و در محيط خودمان به دست مى آيد . اگرچه اين انرژى صورتى آرمانى ندارد ولى استفاده بيشتر از آن باعث مى شود كه واردات نفت را كاهش دهيم ، سطح آلودگيها و انتشار گازهاى گلخانه اى را پائين تر آوريم و مشاغل تازه ايجاد كنيم .
انرژى تجديد پذير مى تواند براى كشورهاى در حال توسعه و مناطق روستائى فرصت ها و امكانات فوق العاده فراهم آورد . مثلا موسسه ” گرين فارم ويند ، كلرادو “ از طريق ایجاد مشاغل جديد و منابع تازه درآمد براى كشاورزان و فعالان كشاورزى توانسته است پايه ماليات محلى را 29 درصد بهبود بخشد ، بودجه عمومى مدارس را سالانه 000/917 دلار افزايش دهد و بودجه مركز پزشكى شهرستان خود را به 000/198 دلار برساند .
امكانات بالقوه استفاده از انرژى تجديد پذير فوق العاده زياد است . اين فرصت بالقوه مى تواند نيازهاى وارداتى آمريكا را امنيت بخشد ، محيط زيست پاك ترى بوجود آورد ، مشاغل جديد ايجاد كند و در سرمايه گذارى نقش مهمى داشته باشد .
چنين توسعه اى همچنين فرصت هاى و امكاناتى براى روستایيان سراسر جهان فراهم مى آورد تا به انواع انرژى هاى مدرن د ست يابند . كارخانه ها و دستگاههای آبی كوچك و انرژى هاى بادى ، خورشيدى ، ژئوترمال و Lioman مى توانند براى روستاها و نياز آنان ، برق لازم را توليد كنند . پى وى خورشيدى و گرم كردن خورشيدى آب ، مى تواند انرژى مدرن را به خانه هاى مردم برساند .
چشم انداز :
چشم انداز استفاده از انرژى تجديد پذير در آمريكا و ديگر نقاط جهان مثبت است و اين روند دائما سرعت مى گيرد . اين مسئله به مبارزه بزرگى براى طراحان سياست هاى دولتى تبديل شده است ، طراحانى كه بايد دائما بر پيش بينى هاى كامپيوترى تكيه كنند كه خود ممکن است به علت افزايش بسيار سريع قيمت نفت و افزایش سریع تقاضا براى انرژى هاى تجديد پذير ، از اعتبار افتاده باشند . در حالى كه پيش بينى رسمى ايالات متحده آمريكا ، آژانس اطلاعات انرژى ، نشان مى دهد كه انرژى هاى تجديد پذير فقط در حدود 10 درصد عرضه انرژى آمريكا در سال 2030 را تامين خواهند كرد ، برخی از گروههاى مطالعاتى صنايع آمريكا بسيار خوشبين ترند .
انجمن ” ائتلاف آينده انرژى “ اين ميزان را تا سال 2025 در حدود 25 درصد پيش بينى مى كند و سازمان Acore درصد بالقوه را براى سا لهاى 2020 /2030 و 2040 به ترتيب 20 درصد ، 30 درصد و 40 درصد پيش بينى مى كند .
براى امكان پذير ساختن چنين فرصت هایى ، قيمت هاى انرژى سنتى بايد كماكان بالا باشد ، قيمت هاى انرژيهاى تجديد پذير بايد همچنان كاهش پيدا كند و سياست هاى دولتى بايد ثابت و قابل پيش بينى باشد تا سرمايه گذاران و وام دهندگان را در به حما یت مالى از سيستم هاى انرژى هاى تجديد پذير تشويق كند و آنان را متعهد سازد . و بالاخره بايد از طريق هم آهنگى هاى بين المللى انتقال تكنولوژى هاى مختلف به كشورهاى در حال توسعه را ميسر ساخت .
نظرات ابراز شده در اين مقاله لزوما نظرات و سيا ست هاى دولت ايالات متحده نیست .
