دموکراسی در سراسر جهان | شهروندانی که حرفشان شنيده می شود
15 جولای 2008
اقدامات مربوط به مديريت سياسی خوب، منعكس كننده يك اتفاق نظر جهانی جديد است
بانك جهانی و گروه جی 8 بر اقدامات در زمينه پاسخگويی، شفافيت و مبارزه با فساد تأكيد ميكنند
واشنگتن – با پشتيبانی فرآیند منابع ناهمگوني چون گروه هشت كشور صنعتی پيشتاز (جی 8)، بانك جهانی، و "مؤسسه چالش هزاره ايالات متحده"، بسياری از كشورها به طور مداوم در زمينه تقويت رويه های دموكراتيك خود و مبارزه موفقيت آميز با فساد پيشرفت ميكنند، گرچه اين پيشرفت گاهی مورد غفلت قرار گرفته است.
به عنوان مثال در نشست اخير جی 8 در ژاپن، كشورهای عضو متعهد شدند تا از مديريت سياسی خوب، از جمله اقدامات بر ضد فساد، كه برای رشد اقتصادی در آفريقا و دستيابی به اهداف توسعه هزاره آن ضروری هستند، حمايت كنند. (به گزارشی تحت عنوان "مؤسسه چالش هزاره، حمايت از آفريقا را تقويت می كند" بنگريد)
آنها همچنين به تشويق ايالات متحده موافقت كردند يك گزارش پاسخگويی سالانه در مورد اقدامات خود در مقابله با فساد تهيه كنند.
پرزيدنت بوش در پايان نشست جی 8 گفت "همه ما نيازمند يادآوری اين نكته هستيم كه وقتی ميگوييم كه قصد داريم كاری را انجام دهيم، بايد حتما آن كار را انجام دهيم."
چالش هزاره
گرچه ناكارآمدی، اتلاف، و فساد همچنان مسايل مهمی هستند، اما اتفاق نظر بين المللی فزاينده ای در مورد اين مطلب وجود دارد كه شفافيت و پاسخگويی، كليد اصلی اجرای اقدامات در زمينه اصلاحات دولتی در سرتاسر جهان است.
فعاليت مؤسسه چالش هزاره ايالات متحده (MCC)[1] تا حد زيادی بر پيوندهای ميان توسعه و مديريت سياسی مؤثر متمركز است. اين مؤسسه از زمان تأسيسش در سال 2004 تا كنون، نزديك به 6 ميليارد دلار كمك به 16 كشور اعطا نموده است. MCC هر متقاضی را بر پايه 17 نمايه مديريت سياسی خوب، از جمله سرمايه گذاری در آموزش، اقدامات در مبارزه با فساد، و مديريت منابع طبيعی ارزيابی ميكند.
پرزيدنت بوش گفت "دولت خوب، يك شرط ضروری توسعه است. بنا بر اين، مؤسسه چالش هزاره به كشورهايی پاداش خواهد داد كه فساد را ريشه كن كرده، به حقوق بشر احترام گذاشته، و به حاكميت قانون پايبند باشند. (به گزارشی تحت عنوان "مروری بر مؤسسه چالش هزاره ايالات متحده" بنگريد)
طبق بیانیه ای كه در نشست جی 8 منتشر شد، ايالات متحده از طريق MCC نزديك به 80 ميليون دلار كمك مالی در زمينه مبارزه با فساد به پنج كشور آفريقايی كنيا، مالاوی، تانزانيا، اوگاندا و زامبيا اعطا ميكند. معاهده ديگری نيز در 14 ژوئيه با بوركينافاسو امضا شد. ( گزارش "بوركينافاسو معاهده كمك 9/480 ميليون دلاری با ايالات متحده امضا ميكند")
بانكداری در "دنيای واقعی"
طبق گزارشی كه اخيرا منتشر شد، بانك جهانی تلاش ميكند فاصله ميان تعهدات انتزاعی در زمينه مديريت سياسی خوب و اصلاحات واقعی دولت را از طريق مجموعه ای از يافته ها و بهترين روشها كه در "دنيای واقعی" مورد آزمايش قرار گرفته اند، پر كند.
اين گزارش كه عنوان آن "اصلاح مديريت سياسی تحت شرايط دنيای واقعي: شهروندان، ذينفعان، و صدا" است، به جای فرمانها و دستورالعملهای از بالا به پايين، به ارتباط و ائتلاف سازی به عنوان كليدهای دستيابی به اصلاح دولتی معنی دار اشاره ميكند.
اين گزارش، گامهايی همچون موارد زير را ضروری تشخيص ميدهد: برقراری ارتباط نظام مند با سياستگذاران و قانونگذاران؛ حمايت از مديران ميانی كه غالبا بيشترين مقاومت را در مقابل تغيير از خود نشان ميدهند؛ ایجاد ائتلافهای گسترده در حمايت از تغيير؛ دگرگون كردن عموم مردم مخالف يا بی تفاوت؛ و تشويق نمودن تقاضاهای شهروندان برای پاسخگويی به منظور حفظ حمايت عموم مردم.
گزارش بانک جهانی عنوان میکند "ارتباطات، عناصر سازنده بخش عمومی شامل شهروندان، جوامع مدنی فعال، سیستمهای رسانه ای متکثر و مستقل، و نهادهای باز دولتی را به یگدیگر پیوند داده و بدینوسیله چارچوب گفتمان ملی را شکل میدهد."
"اصلاح مدیریت سیاسی" نه پژوهش موردی را، از ایجاد اتفاق نظر در مورد توزیع آب در کنیا گرفته تا اصلاح طرحهای عمومی در بنگال غربی و اوریسای[2] هندوستان، و اصلاح قضایی در گرجستان، ارائه میکند.
بنا بر گزارش دیگری که توسط "گروه ارزیابی مستقل" (IEG)[3] بانک جهانی منتشر شده، این بانک اکنون 16 درصد حمایت خود را در زمینه ارائه وام و مشورت به اصلاح دولتی در چهار بخش مدیریت مالی، اصلاح خدمات مدنی، مدیریت درآمد، و مبارزه با فساد تخصیص داده است.
گزارش IEG مانند "اصلاح مدیریت سیاسی"، بر این نکته تأکید دارد که طرحها بایستی "در مورد آنچه از نظر سیاسی و نهادی امکان پذیر است واقعگرایانه باشند." گزارش اینگونه نتیجه گیری میکند که فناوری و آموزش به تنهایی نمیتوانند ضروریترین عوامل باشند. "تغییر دادن رفتار و فرهنگ سازمانی، حساسترین و دشوارترین بخش است."
این گزارش عنوان میکند که از اواخر دهه 1990 تا کنون، برنامه های مبارزه با فساد و شفافیت مورد حمایت وامهای اعطا شده توسط بانک جهانی به میزان بسیار زیادی افزایش یافته اند.
حمله به دزدسالاران
مدت زیادی است که ایالات متحده، اقدامات بین المللی را به منظور برجسته نمودن تهدید فرساینده ای که از ناحیه فساد دولتی و خصوصی وجود دارد ، رهبری کرده است. فساد از رشد اقتصادی جلوگیری میکند، ارتکاب جرایم و تروریسم را تسهیل مینماید، زمینه برای تجارت و سرمایه گذاری بین المللی را از بین میبرد، و به پایه های دولت دموکراتیک حمله ور میشود. (به گزارشی تحت عنوان "گروه جهانی مبارزه با فساد به بررسی تبدیل حرف به عمل خواهند پرداخت" بنگرید)
در سال 2007، بانک جهانی و سازمان ملل متحد، جریان بین المللی درآمدهای غیرقانونی حاصل از فساد، ارتکاب جرایم، و فرار از مالیات را به ارزشی بین 1 تا 6/1 تریلیون دلار در سال تخمین زدند.
پرزيدنت بوش در سال 2008 تلاش کرد تا مبارزه با فساد دولتی را به عنوان یک مسئله اولویت دار در دستور کار نشست جی 8 در سن پترزبورگ روسیه قرار دهد، و کمی بعد در سال 2006، ایالات متحده "راهبرد ملی بین المللی ساختن اقدامات بر ضد دزدسالاری" را اعلام نمود. اصطلاح "دزدسالاری" به دولتی اشاره دارد که عامه مردم را فدای افزایش ثروت و قدرت سیاسی شخصی طبقه حاکم میکند. (به گزارش "مبارزه با دزدسالاری" مراجعه کنید)
عناصر اصلی طرحهای مبارزه با فساد عبارتند از: محروم کردن دزدسالاران و منابع مالی نامشروع آنان از هرگونه منطقه امن، تقویت مبادله اطلاعات میان کشورها و نهادهای مالی، و اصرار بر پاسخگویی بیشتر منابع مالی توسعه و اعمال کنترلهای بیشتر بر آنها.
ایالات متحده همچنین اجرای توافقنامه های قوی بین المللی مانند کنوانسیون ضد فساد سازمان ملل متحد و کنوانسیون ضد رشوه سازمان همکاری و توسعه اقتصادی را که فساد و دزدسالاران را گیر میاندازند، ترغیب کرده است (به گزارشی تحت عنوان "برخورد با فساد از طریق قراردادها و تعهدات بین المللی" مراجعه کنید (
سازمانهای غیردولتی نیز نقشهای مهمی را در مبارزه برعلیه فساد ایفا نموده اند، به ویژه " شفافیت بین المللی[4]" که از ابتدای تأسیسش در سال 1993 تا کنون، موفق شده مسئله فساد را به بالاترین جایگاه در دستورکار جهانی ارتقاء دهد.
برای کسب اطلاعات بیشتر به گزارش منتشر شده توسط بانک جهانی تحت عنوان "اصلاح مدیریت سیاسی تحت شرایط دنیای واقعی" مراجعه کنید.
این گزارش علاوه بر پایگاه اینترنتی بانک جهانی، در پایگاه های اینترنتی مؤسسه چالش هزاره (به نشانی) و "ترنسپرنسی اینترنشنال" (به نشانی) نیز موجود است.
