De harde cijfers over moord en doodslag

dinsdag 13 januari 2009 15:24

Landelijke databank zou oplossingspercentage moordzaken verbeteren

Het blijft vreemd dat Elsevier door eigen onderzoek elk jaar als eerste weet hoeveel moorden er in het afgelopen jaar zijn gepleegd. De cijfers van politie en Justitie zijn vaak onjuist of onvolledig, waardoor een landelijk overzicht ontbreekt.

Dat vereist eindeloos bellen en natrekken om een zo betrouwbaar mogelijk beeld te krijgen. Een tijdrovende, maar nuttige klus.

Vragen
Zo’n jaarlijks overzicht is nodig om trends te signaleren, maar de gegevens kunnen ook van dienst zijn bij operationeel onderzoek door de recherche. Hoe vaak wordt een bepaald type moord gepleegd?

Valt er iets te zeggen over de daders? Over de relatie met het slachtoffer? Komt een bepaald type moorden meer voor in bepaalde kringen? Wat is de gemiddelde leeftijd van de dader? Dus waar zou je als politie kunnen zoeken?

Na publicatie van de jaarlijkse lijst – deze week in Elsevier – is het werk niet klaar. Het is zaak bij te houden of en wanneer een moord is opgelost. Wat is er gebeurd? Wie heeft het gedaan? Wat was de straf? Door al die aanvullingen wordt de lijst steeds waardevoller.

Verzwegen
Sommige informatie wordt lange tijd door politie en Justitie verzwegen voor de pers. Dan betreft het bijvoorbeeld zogeheten daderinformatie waarover naast de politie alleen de dader beschikt. Door die achter te houden, valt snel vast te stellen of een verklaring van een arrestant of een getuige klopt.

Maar soms lijkt het willekeur. Zo lees ik dinsdagmiddag op crimesite dat er al maanden geleden een verdachte is aangehouden voor (betrokkenheid bij) de ‘koffermoord’.

Op 9 oktober 2008 vonden medewerkers van de reiniging in een sloot in Amsterdam-Osdorp een koffer met het lijk van een nog altijd onbekende man. De verdachte is een 27-jarige Pool. Het slachtoffer is met een mes in zijn borst gestoken en met een buis op het hoofd geslagen.

De zaak dient 22 januari pro forma. Ik ben benieuwd waarom de aanhouding pas nu bekend is geworden. Hebben de persvoorlichters zitten slapen of was er een goede reden om deze informatie nog niet vrij te geven?

Verbaasd
In veel landen bestaat een landelijke databank moord en doodslag. Politiemensen en wetenschappers uit het buitenland kijken verbaasd als ik ze vertel over de Nederlandse situatie.

Ze barsten in lachen uit als ze horen dat wij wel precies weten hoeveel fietsen er jaarlijks gestolen worden en hoeveel mensen er worden bekeurd voor te hard rijden.

Alles uit de kast
Gelijk hebben ze. Met een betrouwbare databank zou het oplossingspercentage van moordzaken ongetwijfeld stijgen. Dat ligt nu rond de 80 procent, maar dat is inclusief die zaken waarbij de dader ter plekke wordt aangehouden of zichzelf meldt.

Elke onopgeloste moordzaak is er één te veel. Zeker als niet alles uit de kast is gehaald om de dader op te sporen.

Elsevier verzamelde de 22 beste reconstructies uit Elsevier in Moordverhalen. Met oog voor detail beschrijft Gerlof Leistra in een meeslepende stijl, bekende en minder bekende moordzaken. Bestel Moordverhalen nu 

Gerlof  Leistra