ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အဆုိးရြားဆုံး ကပ္ေဘးႀကီးတခုျဖစ္ခဲ့တဲ့ နာဂစ္ ဆုိင္ကလုန္းေလေဘး
ဒဏ္ ခံခဲ့ရတာ အခုဆုိရင္ ၈ လ ေက်ာ္လာခဲ့ပါၿပီ။ ေလေဘးဒဏ္သင့္သူေတြအတြက္
ႏုိင္ငံတကာအသုိင္းအ၀န္းနဲ႔ ျပည္တြင္းက စာနာေထာက္ထားသူေတြကပါ ၀ုိင္း၀န္းပ့ံပုိး
ကူညီမႈေတြ လုပ္ေပးေပမယ့္လည္း အေျခအေနေတြဟာ တုိးတက္မႈ မဆုိသေလာက္
သာ ရွိေနဆဲျဖစ္တယ္လုိ႔ ေဒသခံေတြက ဆုိၾကပါတယ္။ ေဒသခံေတြရဲ႕ ေျပာျပခ်က္
ေတြကုိ ကုိေအာင္လြင္ဦးက စုစည္းတင္ျပေပးထားပါတယ္။
နာဂစ္ ဆုိင္ကလုန္းေလေဘးဒဏ္ ခံခဲ့ရတာ ၈ လေက်ာ္အထိ ရွိလာေပမယ့္ မုန္တုိင္း
ဒဏ္ ခံခဲ့ရသူေတြအေနနဲ႔ ျပန္လည္နာလန္မထူႏုိင္ေသးသလုိ လတ္တေလာ ကမၻာ
တ၀န္းက စီးပြားေရး အက်ပ္အတည္းေတြနဲ႔အတူ စား၀တ္ေနေရး ျပႆနာေတြနဲ႔
လည္း ႀကံဳေနၾကရတာပါ။ လယ္သမားေတြ လယ္ယာစုိက္ပ်ဳိးဖို႔ အခက္အခဲေတြ ရွိေန
တာ၊ စပါးေစ်းက်လို႔ တြက္ေျခမကုိက္ျဖစ္ေနတာ၊ ေရာင္းေရး၀ယ္ေရး မေကာင္းတာ၊
အလုပ္အကုိင္ရွားပါးတာ စတဲ့အေျခအေနေတြနဲ႔ ႀကံဳေနၾကရတဲ့ မုန္တုိင္းဒဏ္ အဆုိး
ရြားဆုံးခံခဲ့ရတဲ့ ဧရာ၀တီတုိင္း ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚ ေဒသခံေတြ ေျပာျပၾကတာကေတာ့ …
“ေစ်းအေရာင္းအ၀ယ္ေတြကလည္း လုံး၀မေကာင္းဘူး။ ေခါင္းရြက္ဗ်ပ္ထုိးသမားလည္း
တေန႔တေန႔ ေမးလုိက္ရင္ ညည္းညဴေနတာပဲ။ ဆန္ ငါးလုံး၊ ေျခာက္လုံး၀ယ္တဲ့လူက
လည္း သုံးလုံး၊ ေလးလုံးေလာက္ပဲ ၀ယ္ခ်က္စားတဲ့ အေနအထားေတြ ျဖစ္ကုန္ၿပီ။
ဆန္ေတာင္မွ ျပည့္ျပည့္တင္းတင္း ခ်က္စားတဲ့လူေတာင္ သိပ္မရွိေတာ့ဘူး။ နာဂစ္
မတုိင္ခင္ကေတာ့ လူေတြက ၿပဳံးလို႔၊ ရႊင္လို႔၊ အခု နာဂစ္ၿပီးမွ လူေတြက စိတ္ဓာတ္ေတြ
က်ဆင္းၿပီးေတာ့ လုပ္ခ်င္ကုိင္ခ်င္တဲ့စိတ္ေတြလည္း သိပ္မရွိေတာ့ဘူး။ ဒါေပမယ့္
ကိုယ့္ရွိတဲ့ဟာေလးနဲ႔ ဒီလိုပဲ ေမွးၿပီးေတာ့ တဖက္တလမ္း ႀကဳံရာက်ပန္း လုပ္တဲ့လူက
လုပ္၊ ဒီလုိပဲ ၀ုိင္းၿပီးလုပ္ေနရေတာ့တာပဲ။ ၾကားေပါက္အလုပ္ေခၚတဲ့လူဆုိရင္လည္း
အလုပ္ေနာက္ကုိလိုက္ၿပီးေတာ့ လုပ္တဲ့လူလည္း လုပ္ေပါ့ဗ်ာ။
“က်ေနာ္တုိ႔ ဘုိကေလး ေတာေစ်းတန္းမွာက နာဂစ္မျဖစ္ခင္ကဆုိ တမနက္ကုိ တသိန္း
ရွစ္ေသာင္း၊ ႏွစ္သိန္းပတ္၀န္းက်င္ေလာက္ ေရာင္းရတယ္။ နာဂစ္လည္းျဖစ္ၿပီး
ဆယ့္ေလးငါးရက္ အရက္ႏွစ္ဆယ္ေလာက္လည္းၾကာေရာ ရွစ္ေသာင္းဖိုး၊ တသိန္း
ေတာင္ မျပည့္ေတာ့ဘူး။ ခုႏွစ္ေသာင္း၊ ရွစ္ေသာင္း ပုံမွန္ေရာင္းရတယ္။ အဲဒီလုိျဖစ္ၿပီး
တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ က်ဆင္းလာလိုက္တာ ဒီေန႔ဆုိရင္ ေလးေထာင္ေက်ာ္ဖုိးပဲ ေရာင္းရ
ေတာ့တယ္။ က်ေနာ္က စားေသာက္ကုန္ပစၥည္း အကုန္ေရာင္းတာ။ ကုန္ေစ်းႏႈန္း
က်ေနလ်က္နဲ႔ပဲ အေရာင္းအ၀ယ္ေတြက ဘယ္လိုျဖစ္မွန္းမသိဘဲနဲ႔ က်ဆင္းသြားတာကို
ေတာ္ေတာ္ေတြ႕ေနရတယ္။
“က်ေနာ္တုိ႔ ေစ်းသည္ဆုိတာက နယ္ကုိပုိၿပီး အားထားရတယ္။ နယ္ေတြမွာလည္း
လယ္သမားေတြက စပါးေစ်းမေကာင္းေတာ့ ၿမိဳ႕ေပၚတက္မလာႏုိင္ဘူး။ လယ္သမား
ေတြကိုမွီေနတဲ့ ေဘာင္သမားေတြကလည္း လယ္သမားေတြမွ မဖြံ႕ၿဖဳိးတဲ့အခါ သူတုိ႔က
လည္း လုံး၀ ၿမိဳ႕ေပၚတက္ၿပီးေတာ့ ၀ယ္စားဖို႔ အခက္အခဲေတြ အမ်ားႀကီးရွိတဲ့အတြက္
မလာႏုိင္ၾကေတာ့တာ။”
ဒီလုိ စား၀တ္ေနေရး အခက္အခဲေတြအျပင္ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးလုပ္ငန္းရဲ႕ တစိတ္
တေဒသအျဖစ္ က်န္းမာေရး၊ ပညာေရး စတဲ့လုပ္ငန္းေတြအတြက္ ပ့ံပုိးကူညီမႈေတြ
ရွိေနတယ္ဆုိေပမယ့္လည္း အားနည္းခ်က္ေတြ ရွိေနဆဲျဖစ္တယ္ဆုိၿပီး ေဒသခံေတြက
ဆုိၾကပါတယ္။ ေလေဘးဒဏ္သင့္ေဒသက ေစတနာ့၀န္ထမ္း အကူအညီေပးေနၾက
သူေတြက အခုလို ေျပာျပပါတယ္။
“အစိုးရအေၾကာင္းကို ျပန္ၾကည့္မယ္ဆုိရင္ ေဆးကုသေရးကိစၥမွာေတာ့ အေတာ္ေလး
သင့္ေလ်ာ္တဲ့အေနအထားမွာ ရွိပါတယ္။ ဒီလိုပဲ ေျပာရမွာပဲ။ ေဒသတြင္းမွာ က်န္းမာ
ေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ကုသမႈေတြက ေႏြးေထြးမႈရွိခဲ့တယ္။ ဒါ နာဂစ္ျဖစ္ၿပီး ႏွစ္လ
ေနာက္ပုိင္းေပါ့။ ဇူလုိင္၊ ၾသဂုတ္ ေနာက္ပုိင္းေတြမွာေတာ့ ဒီလိုရွိပါတယ္။ ကုသေရးမွာ
လည္း အခမဲ့ကုသေရးေတြ အေတာ္မ်ားမ်ား ေပၚေပါက္ပါတယ္။ ဥပမာ MSF လုိအဖြဲ႕မ်ဳိး
ေတြကလည္း ေဆး၀ါးလႉဒါန္းမႈေတြ ျပဳလုပ္တယ္။
“ေနာက္တခ်က္က နာဂစ္ကာလအတြင္းမွာပဲ မြတ္ဆလင္အဖြဲ႕ေတြ၊ ဟိႏၵဴအဖြဲ႕ေတြ၊
ဆရာေတာ္ အရွင္ဉာဏိႆရတုိ႔လုိ အဖြဲ႕ေတြကလည္း ေဆး၀ါးအကူအညီ အေထာက္
အပံ့ေတြ၊ စားနပ္ရိကၡာ အေထာက္အပံ့ေတြ အမ်ားႀကီးလႉခဲ့ၾကတယ္။ ဘုိကေလး
ေဆး႐ုံကေတာ့ နာဂစ္မျဖစ္ခင္ကနဲ႔ နာဂစ္ျဖစ္ၿပီးဆိုရင္ေတာ့ တုိးတက္မႈရလဒ္အေနနဲ႔
ဆုိရင္ေတာ့ ေဆး႐ုံတခုပဲရွိတယ္လို႔ ေျပာရမွာပဲ။
“ပညာေရးနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ ၈ လေက်ာ္ ၾကာၿပီးကာလမွာ ေက်ာင္းေတြက ၿပီးၿပီဆုိတဲ့
သေဘာမ်ဳိး ေျပာဆုိေနၾကတဲ့ အခါၾကေတာ့၊ အမွန္တကယ္က ေက်ာင္းေတြက ရြက္ဖ်င္
တဲေတြနဲ႔ တာလပတ္မုိးေတြနဲ႔ တာလပတ္ကာေတြ၊ ေအာက္က ၀ါးၾကမ္းခင္းေတြနဲ႔ ဒီလို
ဖြင့္ၿပီးေတာ့ သင္ၾကားေနတာ။ တကယ္ကို ကေလးေတြအတြက္ မသက္မသာေပါ့ဗ်ာ။
ပူတဲ့အခါ တအားပူ၊ ေအးတဲ့အခါ တအားေအး၊ ေအာက္က ၀ါးၾကမ္းခင္းနဲ႔ ၾကမ္းေပၚမွာ
ေနၿပီး သင္ရတဲ့အေနအထားရွိတယ္။
“ေျပာမယ္ဆိုရင္ေတာ့ အကုန္လိမ္ေနၾကတာဗ်။ တည္ေဆာက္ေရးလုပ္ငန္းေတြ ၿပီးၿပီ
ဆုိၿပီး လူႀကီးကိုတင္ျပတယ္။ ဥပမာ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးသန္းေရႊ စက္ဆန္းကုိ ဆင္းသြား
တယ္။ ဆင္းသြားေတာ့ စက္ဆန္းအထကမွာ တည္ေဆာက္ေရးလုပ္ငန္းေတြ ၿပီးၿပီ
ဆုိၿပီးေတာ့ ေျပာတယ္။ ဟိုေရာက္ေတာ့ ၀ါးထရံကာထားတာ ေတြ႕တယ္။ ေတြ႕ေတာ့
ခ်က္ခ်င္း ပ်ဥ္ကာေပးပါဆုိၿပီးျဖစ္တယ္။ အဲေတာ့ ပ်ဥ္ကာတယ္။ ပ်ဥ္ကာၿပီးေတာ့
ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးသန္းေရႊက ေျပာတယ္၊ ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးကုိ ဘာမ်ားလုိအပ္တာရွိေသး
လဲ၊ သင္ေထာက္ကူပစၥည္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး လုိအပ္သလား။ အဲေတာ့ လုိအပ္ပါ
တယ္၊ က်ေနာ္တုိ႔ ဒီမွာ ဘာမွျပည့္စုံမႈ မရွိပါဘူးလို႔ေျပာတယ္။ ေျပာတဲ့အခါၾကေတာ့
လုပ္ေပးပါလို႔ ေျပာသြားတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးသန္းေရႊ ျပန္သြားတဲ့အခါၾက
ေတာ့မွ ဒီေက်ာင္းအုပ္ကုိေခၚၿပီးေတာ့ အႀကိမ္းခံရတယ္။”
ေလေဘးသင့္ေဒသက ေစတနာ့၀န္ထမ္း အကူအညီေပးေနသူေတြ ေျပာျပသြားတာ
ျဖစ္ပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ လကုန္ပုိင္းမွာေတာ့ ျမန္မာစစ္အစုိးရအႀကီးအကဲ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးသန္းေရႊ
ကုိယ္တုိင္ မုန္တုိင္းသင့္ ေဒသေတြကုိ သြားေရာက္ခဲ့ၿပီး အေျခအေနေတြဟာ တုိးတက္
မႈေတြ ရွိေနတယ္၊ မုန္တုိင္းဒဏ္မခံရခင္ အေျခအေနထက္ေတာင္ တုိးတက္ေအာင္
လုပ္ဖုိ႔ ရည္မွန္းထားတယ္ ဆုိၿပီးေတာ့လည္း အစုိးရပုိင္ သတင္းေတြက ေဖာ္ျပခဲ့တာပါ။
ဒါေပမယ့္လုိ႔ ဆုိင္ကလုန္းေလေဘးဒဏ္ အကူအညီေပးေရး ကုလသမဂၢ အပါအ၀င္
ႏုိင္ငံတကာ အဖဲြ႕အစည္းေတြ၊ အာဆီယံနဲ႔ ျမန္မာစစ္အစုိးရတုိ႔ သုံးပြင့္ဆုိင္အဖဲြ႕ရဲ႕ ၿပီးခဲ့
တဲ့ ဒီဇင္ဘာလတြင္း ထုတ္ျပန္တဲ့ ေၾကညာခ်က္မွာဆုိရင္ေတာ့ ေလေဘးဒဏ္ခံခဲ့ရသူ
ေတြရဲ႕ အေျခအေနေတြဟာ သိသာတဲ့တုိးတက္မႈေတြ ရွိခဲ့ေပမယ့္ လုိအပ္ခ်က္ေတြက
ရွိေနဆဲျဖစ္တယ္၊ ႏုိင္ငံတကာရဲ႕ အကူအညီေတြလည္း ဆက္ရသြားဖုိ႔ လုိေနေသးတယ္
ဆုိၿပီး သတိေပးထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
အီးေမးလ္
ပုံႏွိပ္ရန္
