ေရြးေကာက္ပြဲေတြ ကတိေပးထားတဲ့အတုိင္း ၆ လအတြင္း မက်င္းပခဲ့ရင္၊ ဂီနီ ႏိုင္ငံ က စစ္အစိုးရ ဟာ ႏုိင္ငံတကာ ပိတ္ဆို႔ အေရးယူတာ ကို ခံရလိမ့္မယ္လို႔ အာဖရိက သမဂၢ က ေျပာပါတယ္။  အာဏာသိမ္းတာအေပၚ ဘယ္လို တံု႔ျပန္ အေရးယူ ၾကမယ္ ဆိုတာ ကို ေဆြးေႏြးဖို႔အတြက္ အေနာက္အာဖရိက ေခါင္းေဆာင္ေတြ ဟာ ႏုိင္ဂ်ီးရီးယား ႏိုင္ငံ မွာ စေနေန႔ ေတြ႕ဆံုဖို႔ စီစဥ္ထားၾကတယ္လို႔ အေနာက္အာဖရိက ဗြီအိုေအ သတင္းေထာက္ Scott Stearns က သတင္းေပး ပို႔ထားပါတယ္။  ဦးတင္ေမာင္သန္း က တင္ျပပါလိမ့္မယ္။

ဂီနီႏုိင္ငံ ကို အၾကာႀကီး အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့တဲ့ သမၼတ လာဆားနား ေကာန္ေတး ရဲ့ စ်ာပန အခမ္းအနား အရင္လတံုး က က်င္းပၿပီး သြားတဲ့အခါမွာ၊ အာဖရိက သမဂၢ ေကာ္မရွင္ ဥကၠဌ ယန္းပင္း ဟာ အာဏာသိမ္း ေခါင္းေဆာင္ေတြ နဲ႔ ေတြ႕ဆံုခဲ့ပါတယ္။  မစၥတာ ေကာန္ေတး ကြယ္လြန္သြားၿပီး နာရီပိုင္းအတြင္းမွာ ၾကည္းတပ္ ဗိုလ္ႀကီး မူဆာ ကင္န္မာရာ က အာဏာ သိမ္းခဲ့ပါတယ္။  ႏွစ္ ႏွစ္အတြင္း ေရြးေကာက္ပြဲေတြ က်င္းပေပးမယ္လို႔ ကတိေပးခဲ့ၿပီး၊ အရပ္ဘက္ ေခါင္းေဆာင္ေတြ ကို အာဏာစြန္႔ေစခဲ့ပါတယ္။  အခ်ိန္ ၂ ႏွစ္ ယူထားတာ ဟာ သိပ္ ကို ၾကာလြန္းပါတယ္လို႔ ပင္း က ဗိုလ္ႀကီး ကင္န္မာရာ ကို ေျပာခဲ့ပါတယ္။  

 “ခင္ဗ်ား က ၂ ႏွစ္ေျပာတယ္။  ၂ ႏွစ္ေတာ့ လက္မခံႏိုင္ဘူး လို႔ ကၽြန္ေတာ္ သူ႔ ကို ေျပာခဲ့ပါတယ္။  ခင္ဗ်ား ျဖစ္ေစခ်င္ တယ္ဆိုရင္၊ ကၽြန္ေတာ္ က ၆ လ နဲ႔ လုပ္ဖို႔ အဆင့္သင့္ပါပဲ လို႔ သူ က ျပန္ေျပာပါတယ္။  အေျခအေနေတြ က ေကာင္းေနတယ္ဆိုရင္ေပါ့ဗ်ာ တဲ့။”

ဂိနီ ႏိုင္ငံ ရဲ့ အရင္ ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု မွာ ျပဌာန္းထားတဲ့ သမၼတ သက္တမ္း ကို ျပန္ေဖာ္မယ္လို႔ ဗိုလ္ၾကီး ကင္န္မာရာ က သူ႔ ကို ေျပာခဲ့ေၾကာင္း သတင္းေထာက္ေတြ နဲ႔ အဒစ္ အဘာဘာ ၿမိဳ႕ မွာ ေသာၾကာေန႔ ေတြ႔ဆံုတုန္း ပင္း က ေျပာပါတယ္။  အဲဒီ ဖြဲ႕စည္းပံု မွာ သမၼတ သက္တမ္း က ၅ ႏွစ္ သက္တမ္း ျဖစ္ပါတယ္။  သမၼတ ကို သက္တမ္း ၂ သက္တမ္း ထက္ ပို မထမ္းေဆာင္ဖို႔ ကန္႔သတ္ထားပါတယ္။  သမၼတ ေကာန္ေတး လက္ထက္မွာေတာ့ အဲဒီ ျပဌာန္းခ်က္ ကို ျပင္ၿပီး၊ သမၼတ သက္တမ္း တစ္တမ္း ကို ၇ ႏွစ္ နဲ႔ သက္တမ္း အေရအတြက္ အကန္႔အသတ္မရွိ ထမ္းေဆာင္ႏိုင္တယ္လို႔ ျပင္ခဲ့ပါတယ္။  ဗိုလ္ႀကီး ကင္န္မာရာ က သမၼတ ေကာန္င္ေတး လုပ္ထားခဲ့တာ ကို ျပန္ျပင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ 

အာဏာသိမ္း ေခါင္းေဆာင္ ဘယ္ေခါင္းေဆာင္ မွ ေရြးေကာက္ပြဲ မ၀င္ဘူး ဆိုတဲ့ ကတိနဲ႔အတူ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြ က ေပးထားတဲ့ ကတိအတိုင္းသာ တည္မယ္ဆိုရင္၊ အာဖရိက သမဂၢ ဟာ ဂီနီ ႏိုင္ငံ မွာ ဒီမုိကေရစီ ျပန္လည္ ေပၚေပါက္ လာေအာင္ ကူညီပါမယ္လို႔ ဗိုလ္ႀကီး ကင္န္မာရာ ကို ေျပာခဲ့ေၾကာင္း ပင္း က ဆိုပါတယ္။

 “ခင္ဗ်ားတို႔ ေျပာထားတာ ကို ေလးစားမစား ကၽြန္ေတာ္တို႔ က ေစာင့္ၾကပ္ ၾကည့္ရႈေနမွာပါ။  ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အတိုင္း တည္ျငိမ္မႈျပန္ျဖစ္ေပၚလာေအာင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ က ကူညီဖို႔ အဆင္သင့္ရွိပါတယ္ လို႔ သူတို႔ ကုိ ကၽြန္ေတာ္တို႔ က ေျပာပါတယ္။  အဲသလို မဟုတ္ဘူး ဆိုရင္ေတာ့ ပိတ္ဆို႔ အေရးယူတာ ကို ခင္ဗ်ားတို႔ ခံရလိမ့္မယ္လို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။”

အာဖရိက သမဂၢ က ဂီနီ ကို အဖြဲ႕၀င္အျဖစ္ ရပ္ဆိုင္းထားၿပီးပါၿပီ။  ကုလသမဂၢ၊ အေမရိကန္ နဲ႔ ဥေေရာပ သမဂၢ တို႔ကလည္း အာဏာသိမ္းတာ ကို ရႈတ္ခ်ထားၾကၿပီး၊ အရပ္ဘက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ကို ျမန္ျမန္ျပန္သြားဖို႔ ေတာင္းဆိုထားၾကပါတယ္။
ဂီနီ အာဏာသိမ္းပြဲ ကို ဘယ္လိုတံု႔ျပန္ၾကမလဲ ဆိုတာ ေဆြးေႏြးၾကဖို႔အတြက္ အေနာက္အာဖရိက ႏုိင္ငံမ်ား စီးပြါးေရး အသိုက္အ၀န္း ထဲ က ေဒသတြင္း ေခါင္းေဆာင္ေတြ ဟာ ႏုိင္ဂ်ီးရီးယား ႏုိင္ငံ မွာ စေနေန႔ ေတြ႕ဆံုၾကမွာပါ။ ဗိုလ္ႀကီး ကင္န္မာရာ ရဲ့ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ေကာင္စီ ကို ဆန္႔က်င္ၿပီး ပိတ္ဆို႔အေရးယူတာ ကို စဥ္းစားဖို႔ ႏုိင္ဂ်ီးရီးယား သမၼတ အူမာရူ ယာအာဒူအာ Umaru Yar'Adua က အထူးအစည္းအေ၀းတစ္ရပ္ ကို ေခၚခဲ့ပါတယ္။  စစ္တပ္ အာဏာသိမ္းတာ ကို ဘယ္လို အေကာင္းဆံုး ကိုင္တြယ္ႏုိင္မလဲ ဆိုတာ နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး မဟာမိတ္ေတြၾကား မွာ ကြဲျပားေနပါတယ္။ 

လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပေပးမယ္လို႔ ကတိေပးထားတဲ့အတြက္ ႏိုင္ငံတကာ ေထာက္ခံမႈ ကို အာဏာသိမ္းေခါင္းေဆာင္ေတြ ရရွိထုိက္တယ္လို႔ ဆီနီေဂါ သမၼတ အဘူဒါလာ၀ပ္ Abdoulaye Wade က ေျပာပါတယ္။  ဗိုလ္ႀကီး ကင္န္မာရာ ဟာ အႏၱရာယ္ႀကီးမားလွတဲ့ ကြက္လပ္တစ္ရပ္ ကုိ ျဖည့္ဖို႔အတြက္ အာဏာသိမ္းလို္က္တဲ့ လူရိုးလူငယ္ေလးတစ္ေယာက္ပါ လို႔ သူ က ဆိုပါတယ္။

အာဏာသိမ္းတာ ဟာ သိမ္းသင့္တဲ့ အခ်ိန္မွာ သိမ္းတာျဖစ္ၿပီး၊ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္ဓာတ္ပီသတယ္လို႔ ယခင္ ႏိုင္ဂ်ီးရီးယား ေခါင္းေဆာင္ အီဘရာဟင္ ဘာဘန္ဂီဒါ က ေျပာပါတယ္။  ဘာဘန္ဂီဒါ ကလည္း ၁၉၈၅ ခုႏွစ္ မွာ သူကိုယ္တိုင္ အာဏာ သိမ္းခဲ့သူ တစ္ေယာက္ပါ။  စစ္တပ္ က အာဏာမသိမ္းမီ ကဆုိရင္ ဂီနီႏုိင္ငံ ဟာ ဟိုဘက္ ဒီဘက္ ကြဲျပားေနတယ္လို႔ သူ က ေျပာပါတယ္။ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြ ကို ေ၀ဖန္ေနမယ့္အစား၊ ႏုိင္ငံတကာ အသိုက္အ၀န္း ဟာ ဂီနီႏုိင္ငံ သူ႔ေျခေထာက္ေပၚ သူ ျပန္ရပ္ႏုိင္ေအာင္ ကူညီသင့္တယ္လို႔ သူ က ႏိုင္ဂ်ီးရီးယား ရုပ္ျမင္သံၾကား ကို ေျပာသြားပါတယ္။

ဘာဘန္ဂီဒါ ဟာ သမၼတ ယာအာဒူအာ ရဲ့ အထူး ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ ဂီနီႏိုင္ငံ ကို သြားခဲ့သူပါ။  ႏုိင္ဂ်ီးရီးယား ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး က စစ္အစိုးရ ကို အသိအမွတ္ ျပဳလိမ့္မယ္မဟုတ္ဘူး လို႔ ေျပာေၾကာင္း သူ႔ ကို ေျပာျပတဲ့အခါ၊ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး ဟာ ဂိနီ မွာ တကယ္ျဖစ္ေနတာ ကို ရိပ္ဖမ္းမိပံုမရဘူး လို႔ ဘာဘန္ဂီဒါ က ႏုိင္ဂ်ီးရီးယား ရုပ္ျမင္သံၾကား ကို ေျပာပါတယ္။

ေဒသတြင္း မဟာမိတ္ေတြ က စစ္အာဏာသိမ္းတာ ကို ဆန္႔က်င္ျမဲ ဆန္႔က်င္ၾကျပီး ဂီနီ ကုိ ပိတ္ဆို႔ အေရးယူဖို႔ စဥ္းစားလိမ့္မယ္ လို႔ အေနာက္အာဖရိက ႏုိင္ငံမ်ား စီးပြါးေရး အသိုက္အ၀န္း ရဲ့ အလုပ္အမႈေဆာင္ အတြင္းေရးမွဴး မုိဟာမက္ အင္ဘင္န္ ခ်မ္းဘာ့စ္ Mohamed Ibn Chambas က ေျပာပါတယ္။  

တကယ္လို႔ ေရြးေကာက္ပြဲ ကို ျမန္ျမန္ မက်င္းပဘူး ဆိုရင္၊ ဗိုလ္ၾကီး ကင္န္မာရာ ရဲ့ စစ္အစိုးရ ကို အာဖရိက သမဂၢ က ပူးေပါင္းၫႈိႏႈိင္း ပိတ္ဆို႔ အေရးယူဖို႔ ပိုင္းျဖတ္ထားေၾကာင္း ပင္း က ေျပာပါတယ္။ 

 “ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျခိမ္းေျခာက္ထားတာ ကို ခုိင္မာေအာင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ရဲ့ အေနအထား ကို ႏုိင္ငံတကာ အသိုက္အ၀န္း နဲ႔ လိုက္ေလ်ာညီေထြျဖစ္လာေအာင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ႀကိဳးစားေနၾကပါတယ္။”

တိုင္းျပည္ ရဲ့ ဘ႑ာေတာ္ ကို တာ၀န္ယူလုိက္ၿပီး၊ အရပ္သား ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္တစ္ေယာက္ ကို ခန္႔၊ သူတို႔ ကို ဆန္႔က်င္တဲ့ အႀကီးတန္း စစ္အရာရွိေတြ ကို အၿငိမ္းစား အတင္းေပးျခင္းအားျဖင့္ ဂီနီ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြ ဟာ သူတို႔ အာဏာ ပိုခုိင္မာသိပ္သည္းေအာင္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကပါတယ္။  ယခင္ လက္နက္ကိုင္မ်ား ဦးစီးခ်ဳပ္ နဲ႔ ယခင္ ေရတပ္ အႀကီးအကဲေတြ ကိုလည္း ဖမ္းဆီးခဲ့ၾကပါတယ္။