Gazze’deki Birleşmiş Milletler yardım örgütü, İsrail ordusunun can güvenliği için tehlike yarattığı gerekçesiyle çalışmalarını durdurdu. Durdurma kakarı, bir BM yardım konvoyu şöförünün İsrail askerleri tarafından öldürülmesinden birkaç saat sonra açıklandı.
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Ban Ki Moon saldırıyı kınadı. İsrailli yetkililer, olayı soruşturacaklarını bildirdi.
BM Gazze'de durumun son derece kritik olduğunu, şu ana kadar en az 758 kişinin hayatını kaybettiği ve bunların üçte birinin çocuk olduğunu bildirdi.
Öte yandan Uluslararası Kızılhaç Örgütü de İsrail ordusunu uluslararası yükümlülüklerini yerine getirmeyerek yaralılara yardım çabalarını geciktirmekle suçladı.
Kızılhaç, İsrail’in Gazze kentinin Zeytun mahallesine bir yardım ekibi girmesine günlerder izin vermediğini açıkladı.
Bu arada İsrail’e 2006 yılından bu yana ilk kez Lübnan’den roket atıldı.
İsrail ordusu, Nahariye kentine en az 3 roket düştüğünü, ancak saldırıda ölen ya da yaralanan olmadığını açıkladı.
Lübnan’daki Hizbullah örgütünün lideri Hasan Nasrullah, dün İsrail’i uyarmış, Hamas’ı yok edemeyeceğini söylemişti.
Yeni Gazze Tasarısı
Amerika, İngiltere ve Fransa, Birleşmiş Milletler'de Arap Dışişleri Bakanlarına Gazze kriziyle ilgili bir karar tasarısı taslağı sundu.
İngiltere tarafından hazırlanan taslağın ayrıntıları açıklanmadı.
Taslak sunulduğunda diplomatlar Libya’nın kaleme aldığı acil ateşkesle Gazze’ye ablukanın kaldırılmasını öngören bağlayıcı bir karar tasarısını görüşmeye hazırlanıyordu.
Son taslak sunulmadan önce Arap Birliği Genel Sekreteri Emir Musa Arap dışişleri bakanlarının “artık bekleyemeyeceklerini” belirterek Güvenlik Konseyinde oylama istemeye hazırlandıklarını söylemişti.
Papa da Ateşkes Çağrısında Bulundu
Papa 16. Benedict, Gazze'de ateşkes yapılması ve İsrail ile Filistin arasında yeniden görüşmelere başlanması çağrısında bulundu.
170 ülkeden gelen diplomatlara seslendiği “Dünyanın Durumu” temalı konuşmasında Papa, her iki tarafın uyguladığı şiddeti kınadığını ve Gazze’De yaşam koşullarını iyileştirmek için ateşkes yapılması gerektiğini söyledi.
Papa aynı zamanda İsrailli politikacıların 10 Şubat’taki seçimler öncesi uzlaşma yolu araması gerektiğini de belirtti.
İran Hamas'a Yardım Önerdi
 |
|
Arap ülkelerinin Gazze’deki olaylara sesiz kalması dikkati çekerken, Tahran hükümeti Hamas’a yardım önerdi. İran’ın Hamas’ı şu veya bu şekilde desteklediği bilinmekle birlikte ilişkinin derinliği konusunda farklı görüşler var.
İsrail, uzun bir süredir, Tahran hükümetini, Hamas’ı desteklemekle suçluyor. İsrail hükümetine göre, İran, Lübnan’daki Hizbullah örgütüne nasıl para ve silah yardımı yapıyorsa, aynı şekilde, Hamas’a da maddi destek sağlıyor, militanlarına askeri eğitim veriyor. İsrail’in ısrarlı iddialarına rağmen birçok batılı uzman bu görüşü paylaşmıyor.
Cambridge Üniversitesi profesörlerinden Ortadoğu uzmanı George Joffe, Gazze’nin aylardır İsrail ablukası altında olduğuna dikkati çekerek İran’ın mevcut koşullar altında Hamas militanlarına silah göndermesini imkansız olduğunu savunuyor.
Gazze ve Batı Şeria’nın İsrail’in çok sıkı denetimi altında bulunduğunu belirten İngiliz uzman, işgal ordusunun Filistinlilere göz açtırmadığını vurguluyor ve “İran bu şartlar altında Hamas‘la ilişkilerini nasıl sürdürebilir bilemiyorum” diyor. Cambridge profesörü George Joffe, İsrail işgali altındaki toprakların tüm dünyadan tecrit edilmiş olduğunu hatırlatıyor. İngiliz uzmana göre, İsrail’in iddiaları mantıken imkansız.
Reva Bhalla adlı bir başka bir uzman ise İran’ın Hamas’a yardım etmesinin imkansız olmadığını savunuyor. Stratfor adlı özel bir istihbarat kuruluşunda çalışan uzman, yardımını Hizbullah aracılığıyla yaptığı görüşünde.
Bhalla, silahların önce Sudan’a, oradan da Sünni kimliğine bürünmüş Hizbullah ajanları tarafından Mısır’a sokulduğunu ileri sürüyor. Uzmana göre, Sünni militanlar bazen Gazze sınırındaki Mısırlı polislere bazen de Sina çölünde yaşayan Bedevilere rüşvet vererek silahları kolayca Gazze’ye sokabiliyor. Rüşvet ise polislere para, Bedevilere ise küçük el silahları şeklinde ödeniyor. Bhalla’ya göre, Hizbullah ajanları, gerekli masraflarını Lübnan’dan getirdikleri esrarı satarak karşılıyor.
Siyasal gözlemciler ve Ortadoğu uzmanlarına göre, İran Hamas’ı silahlandırıyor olsa da İsrail’in başını ağrıtmak dışında bundan kazanacağı pratik bir kazanç yok. Siyası alanda ise, İran, İsrail’e direnişin öncüsü olduğunu göstererek İslam Dünyasının liderliğine oynuyor.
Stratfor uzmanı Reva Bhalla, İran’ın Nizbullah ve Hamas’ı desteklemekle ılımlı Arap ülkelerini küçük düşürmeye çalıştığı görüşünde. Bu politikanın İran’ı Arap rejimlerinden ayırdığını söyleyen uzman, Arap hükümetlerinin, İsrail’in Hamas’ı kontrol etmesi ve Filistinlileri dizginlemesinden şikayetçi olmadığını, işgale tepkinin halktan geldiğini söylüyor. Reva Bhalla’ya göre Tahran hükümetinin en büyük başarısı bu durumu istismar edebilmesi. Bhalla, İran’da Haziran ayında seçim yapılacağına dikkat çekiyor ve Cumhurbaşkanı Mahmut Ahmedinejat’ın İsrail karşıtı söylemleriyle puan kazanmaya çalıştığını ileri sürüyor.
Amerika’da, Syracuse Üniversitesinde ders veren Mirzat Burujerdi bu görüşü paylaşmıyor. İran asıllı uzman, Hamas’ı ve davasını desteklemenin oya dönüşeceğinden emin değil.
Burujerdi’ye göre, İran’da yapılan anketler, seçim sonuçlarını iç sorunların belirlediğini, seçmenlerin dış politikaya fazla önem vermediklerini gösteriyor.
En önemli konunun geçim sıkıntısı olduğunu belirten Burujerdi, Gazze’deki olayların seçim sonuçlarını etkilemeyeceği görüşünde.
Durum böyle de olsa, İran devlet haber ajansı, 70 bin öğrencinin, Gazze’de İsrail ordusuna karşı intihar saldırıları yapmak için başvuruda bulunduğunu yazdı.
E-mail
Yazdır
