စစ္အာဏာရွင္လက္ေအာက္ စီးပြားေရးသမားမ်ား
ေအာက္တုိဘာ ၀၈၊ ၂၀၀၈ - ျမန္မာႏုိင္ငံ စစ္အစုိးရ လက္ေအာက္မွာ ေအာင္ျမင္ႀကီးပြားေနတဲ့ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ႀကီးေတြဟာ တုိင္းျပည္အတြက္ အေပါင္းလကၡဏာ မဟုတ္ပဲ စစ္အစုိးရ နဲ႔ သူတုိ႔လူနည္းစု ေကာင္းစားေရးကုိသာ လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့အေၾကာင္း ဧရာ၀တီမဂၢဇင္း အယ္ဒီတာ ဦးေအာင္ေဇာ္ ၏ ေဆာင္းပါနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဦးေအာင္ေဇာ္ နဲ႔ ဦးေက်ာ္ဇံသာ ေဆြးေႏြးခ်က္ကုိ တင္ျပထားပါတယ္။

ျပန္လည္တက္ႂကြလာမည့္ အန္အယ္လ္ဒီ?
ေအာက္တုိဘာ ၁၊ ၂၀၀၈ - မၾကာခင္ေသးခင္က စစ္အစုိးရ အက်ဥ္းေထာင္မွ ျပန္လည္လႊတ္ေျမာက္လာတဲ့ သတင္းစာဆရာႀကီး ဦး၀င္းတင္၊ ဦးခင္ေမာင္ေဆြ နဲ႔ ေဒါက္တာသန္းၿငိမ္း တုိ႔ကုိ သူတုိ႔မိခင္ ႏုိင္ငံေရးပါတီျဖစ္တဲ့ အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္က ဗဟုိအလုပ္အမႈေဆာင္ ေကာ္မတီ (CEC) အျဖစ္ ျပန္လည္၀င္ေရာက္လုပ္ကုိင္ဖုိ႔ ကမ္းလွမ္းခဲ့ပါတယ္။ ဦး၀င္းတင္တုိ႔ကလည္း ကမ္းလွမ္းခ်က္ကုိ လက္ခံၿပီး မၾကာခင္ ပါတီတာ၀န္မ်ားကုိ၀င္ေရာက္ လုပ္ကိုင္သြားဖုိ႔ ျပင္ဆင္ေနပါတယ္။ ဦး၀င္းတင္တုိ႔ ျပန္လည္ ၀င္ေရာက္လုပ္ကုိင္တဲ့အခါ အန္အယ္လ္ဒီ အလုပ္ပုိျဖစ္ တက္ႂကြလာမလား ဆုိတဲ့ အေၾကာင္းအရာမ်ားကုိ ေဒါက္တာလြဏ္းေဆြ၊ ဦး၀င္းမင္း တုိ႔နဲ႔ ဦးေက်ာ္ဇံသာ ေဆြးေႏြးတင္ျပထားပါတယ္။

ဦး၀င္းတင္ နဲ႔ မလႊတ္ေျမာက္ေသးတဲ့ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသမားမ်ား
စက္တဘၤာ ၂၄၊ ၂၀၀၈ - ၀ါရင့္သတင္းစာဆရာႀကီး ဦး၀င္းတင္ နဲ႔ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသမားတခ်ဳိ ႔ လႊတ္ေျမာက္လာခဲ့ပါၿပီ။ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသမားတခ်ဳိ ႔ လႊတ္ေျမာက္လာခဲ့ေပမဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသမား ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ မလႊတ္ေသးတဲ့အေပၚ ႏုိင္ငံတကာ လႊတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသားအဖြဲ႔ႀကီး၏ တုန္႔ျပန္ေတာင္းဆုိခ်က္ နဲ႔ ဦး၀င္းတင္ကုိ ေထာင္ထဲမွာ ေလးႀကိမ္သြားေရာက္ ေတြ႔ဆုံခဲ့တဲ့ ကုလသမၼဂ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးကုိယ္စားလွယ္ေဟာင္း ပါေမာကၡ ေပၚလုိ ဆာဂ်ီရုိ ပီနဲရုိး၊ ျမန္မာ့သတင္းသမၼဂ ဥကၠဌ ဦးေမာင္ေမာင္ျမင့္၊ နယ္စည္းမထား သတင္းစာဆရာမ်ားအဖြဲ႔ (Reporters Without Borders) နဲ႔ ကမာၻ႔သတင္းစာမ်ားအသင္း (World Association of Newspapers) တုိ႔၏ ေၾကျငာခ်က္၊ ေျပာဆုိ ေဆြးေႏြးခ်က္မ်ားကုိ ဦးေက်ာ္ဇံသာ က စုစည္းတင္ျပထားပါတယ္။

ဘာေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အာဏာခြဲေ၀မႈ မလုပ္ႏုိင္တာလဲ?
စက္တဘၤာ ၁၇၊ ၂၀၀၈ - ကမာၻ႔ႏုိင္ငံတခ်ဳိ ႔မွာ ယေန႔ ႏုိင္ငံေရး ပဋိပကၡျပႆနာမ်ားကုိ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြး ေစ့စပ္ညိႏိႈ္င္းေျဖရွင္းေနၾကပါတယ္။ အာဖရိကတုိက္ ကင္ညာ (Kenya) နဲ႔ ဇင္ဘာေဘြ (Zimbabwe) ႏုိင္ငံမ်ားမွာ ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးကာ အာဏာခြဲေ၀ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကုိ သေဘာတူ ေျဖရွင္းႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီလုိ ႏုိင္ငံေရး ေျဖရွင္းမႈ ဘာေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္မွာ မျဖစ္ေသးတာလဲ ဆုိတာကုိ ျမန္မာ့အေရး ကြ်မ္းက်င္သူ ပါေမာကၡ ေရာ္ဘတ္ေတလ္လာ (Prof. Robert Taylor, UK) အား ဦးေက်ာ္ဇံသာ က ဆက္သြယ္ေမးျမန္း တင္ျပထားပါတယ္။

ပါေမာကၡ ေဒဗစ္စတုိင္ဘတ္ ရဲ ႔ ျမန္မာ့အေရး ေလ့လာသုံးသပ္ခ်က္
စက္တဘၤာ ၁၀၊ ၂၀၀၈ - ကုလအထူးကုိယ္စားလွယ္ ျမန္မာျပည္ခရီး မေအာင္ျမင္ အရႈံးေပၚဆုိတဲ့ ေ၀ဖန္ေျပာဆုိခ်က္၊ ဂမ္ဘာရီ ခရီးစဥ္၊ ကုလသမဂၢရဲ ႔ ႀကိဳးပမ္းလုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ား၊ စစ္အာဏာရွင္အစုိးရ နဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တုိ႔၏ တုန္႔ျပန္မႈမ်ား၊ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရး အေျပာင္းအလဲ စတဲ့ အေၾကာင္းအရာမ်ားကုိ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ၀ါရွင္တန္ဒီစီၿမိဳ႔ေတာ္ရွိ ေဂ်ာ့ရွ္ေတာင္ တကၠသုိလ္ (Georgetown University) အာရွေလ့လာေရးဌာန (Asian Studies) ဒါရုိက္တာ ပါေမာကၡ ေဒဗစ္ စတုိင္ဘတ္ (David Steinberg) အား ဦးေက်ာ္ဇံသာ က ေမးျမန္းေဆြးေႏြး တင္ျပထားပါတယ္။

ထုိင္း ျမန္မာ ႏုိင္ငံေရးပဋိပကၡ ေျဖရွင္းမႈ ကြာျခားပုံ
စက္တဘၤာ ၀၃၊ ၂၀၀၈ - ျမန္မာ့အိမ္နီးခ်င္း ႏုိင္ငံျဖစ္တဲ့ ထုိင္းႏုိင္ငံမွာ ႏုိင္ငံေရး မၿငိမ္မသက္မႈ တေက်ာ့ျပန္ ျဖစ္ပြားေနပါတယ္။ ထုိင္းႏုိင္ငံမွာ သမုိင္းတေလွ်ာက္ ႏုိင္ငံေရး လႈိင္းတပုိး ထခဲ့ေပါင္း မ်ားခဲ့ေပမဲ့ ျပည္သူေတြရဲ ႔ လူေနမႈဘ၀ကုိ ထိခုိက္မႈ မရွိခဲ့ပါ။ ႏုိင္ငံေရး ပဋိပကၡမ်ားအျပင္ တျခားျပႆနာ မ်ားျဖစ္တဲ့ သဘာ၀ေဘးဒဏ္၊ ေတာင္ပုိင္း အၾကမ္းဖက္မႈ၊ ေငြေၾကးမတည္ၿငိမ္မႈမ်ား ရွိခဲ့ေပမဲ့ ေျခလွမ္းမပ်က္ ဆက္လွ်က္ ခ်ီတက္ေနပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာေတာ့ ႏုိင္ငံေရးမတည္မၿငိမ္၊ စစ္အာဏာထိန္းခ်ဳပ္ အၾကမ္းဖက္မႈေအာက္က မလႊတ္ႏုိင္ ျဖစ္ေနဆဲပါ။ ျမန္မာ နဲ႔ ထုိင္း ဘယ္လုိ ကြာျခားမႈေတြ ရွိေနပါသလဲ။ ဒီကြဲျပားမႈ၊ မတူညီမႈမ်ားကုိ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီေရး လႈပ္ရွားေနသူမ်ားျဖစ္တဲ့ ဦးစုိးေအာင္၊ ဦး၀င္းမင္း တုိ႔နဲ႔ ဦးေက်ာ္ဇံသာ ေဆြးေႏြး တင္ျပထားပါတယ္။

ကုလအထူးကုိယ္စလွယ္ ျမန္မာျပည္ခရီး
ၾသဂုတ္ ၂၇၊ ၂၀၀၈ - ကုလအထူးကုိယ္စလွယ္ မစၥတာ ဂမ္ဘာရီ ျမန္မာျပည္ခရီးစဥ္ နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေ၀ဖန္ရႈတ္ခ်မႈမ်ား ရွိေနပါတယ္။ ေ၀ဖန္မႈမ်ားထဲမွ အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကေတာ့ မစၥတာ ဂမ္ဘာရီ ရဲ ႔ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားက တာ၀န္မဲ့ မဆင္မျခင္ မဆုိင္ရာ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း ပါတီေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူ ဦးဥာဏ္၀င္း ေ၀ဖန္ေထာက္ျပ ေျပာဆုိပါတယ္။ တဖက္မွာေတာ့ EU-Burma ရုံး တာ၀န္ခံ ဦးဟန္ေယာင္ေ၀ က မစၥတာ ဂမ္ဘာရီ ကုိ အျပစ္တင္မဲ့အစား နအဖ စစ္အစုိးရ ရဲ ႔ မမွန္မကန္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ကုိ အျပစ္တင္ရန္၊ ကုလရဲ ႔ အေျဖရွာလုပ္ေဆာင္ခ်က္ မ်ားကုိ နားလည္ေပးၿပီး အျပစ္တင္တာမွားေၾကာင္း သုံးသပ္ထားခ်က္မ်ားကုိ ဦးေက်ာ္ဇံသာ က တင္ျပထားပါတယ္။

ျမန္မာျပည္ နဲ႔ တရုတ္ရိကၡာဖူလုံေရး
ေအာက္တုိဘာ ၄၊ ၂၀၀၈ - ကမာၻ႔လူဦးေရး အမ်ားဆုံးေနထိုင္ရာ တရုတ္ျပည္မွာ စာနပ္ရိကၡာဖူလုံဖုိ႔ အလြန္အေရးႀကီးပါတယ္။ တရုတ္ျပည္ ရိကၡာဖူလုံေရးအတြက္ ႏုိင္ငံျခားတုိင္းျပည္ေတြရဲ ႔ စားနပ္ ရိကၡာေတြကုိ ရယူေနလွ်က္ရွိရာ အိမ္နီးခ်င္း ျမန္မာျပည္ မွာ တရုတ္စုိက္ပ်ဳိးေရး လုပ္ငန္းေတြ ျပန္႔ႏွံ႔ေနေၾကာင္းကုိ ေဆာင္ပါးရွင္ ဦးေအာင္ခင္ သုံးသပ္တင္ျပထားပါတယ္။

တရုတ္ အိႏၵိယ ၿပိဳင္ဆုိင္မႈ
စက္တဘၤာ ၂၇၊ ၂၀၀၈ - တရုတ္ အိႏၵိယ ကုန္သြယ္ေရး တုိးပြားလာေနၿပီး နယ္စပ္ေဒသမွာ ေအးခ်မ္းေနတာေၾကာင့္ ႏွစ္ႏုိင္ငံ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ အရွိန္ရေနၿပီလုိ႔ ယူဆႏုိင္ပါတယ္။ လက္ေတြ႔မွာေတာ့ တရုတ္ နဲ႔ အိႏၵိယဟာ အခြင့္သာရင္သာသလုိ ၿပိဳင္ဆုိင္ေနၾကၿပီး တဦးေျခလွမ္းကုိ တဦးက ေစာင့္ၾကည့္ေနၾကပါတယ္။ လူဦးေရ သန္း ၅၀ သာ ရွိတဲ့ ျမန္မာျပည္ဟာ လူဦးေရ သန္း ၁၃၀၀ ရွိတဲ့ တရုတ္ျပည္ နဲ႔ သန္း ၁၁၀၀ ရွိတဲ့ အိႏၵိယျပည္ၾကားမွာ ၫႇပ္ေနတာမုိ႔ တရုတ္ အိႏၵိယ ဆက္ဆံေရးဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ အထူးအေရးႀကီးဆုိတာကုိ ေဆာင္ပါးရွင္ ဦးေအာင္ခင္ က ေဆြးေႏြးတင္ျပထားပါတယ္။

ျမန္မာ့ဓါတ္ေငြ႔ က တရုတ္အတြက္လား
စက္တဘၤာ ၂၀၊ ၂၀၀၈ - ကမ္းလြန္ပင္လယ္ျပင္မွာ သဘာ၀ါဓါတ္ေငြ႔တြင္းေတြ ေတြ႔ရွိလာတာေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္ဟာ ေလာင္စာစြမ္းအင္ၾကြယ္၀တဲ့ ႏုိင္ငံအျဖစ္ အေရွ ႔ေတာင္အာရွမွာ အေရးပါလာပါတယ္။ ျမန္မာ့သဘာ၀ဓါတ္ေငြ႔ကုိ နည္းမ်ဳိးစုံနဲ႔ ရယူဖုိ႔ တရုတ္ကြန္ျမဴနစ္အစုိးရက ႀကိဳးပမ္းလုပ္ကုိင္ေနပါတယ္။ တျခား သယံဇာတေတြကုိလည္း တရုတ္က ရယူေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာ့သဘာ၀ သယံဇာတ နဲ႔ ေလာင္စာဓါတ္ေငြ႔ ေတြက တရုတ္အတြက္ျဖစ္ေနတယ္ဆုိတာကုိ ေဆာင္ပါးရွင္ ဦးေအာင္ခင္ က ေ၀ဖန္သုံးသပ္ ေဆြးေႏြးတင္ျပထားပါတယ္။

ျမန္မာ နဲ႔ တရုတ္ကြန္ျမဴနစ္ မဟာဗ်ဴဟာ
စက္တဘၤာ ၁၃၊ ၂၀၀၈ - တရုတ္ကြန္ျမဴနစ္ရဲ ႔ ျပည္တြင္းျပည္ပေရးရာ မဟာဗ်ဴဟာ ေျပာင္းလဲၿပီးတဲ့ေနာက္ ဆယ္ႏွစ္အၾကာ္မွာ အာဏာရလာတဲ့ ျမန္မာစစ္အစုိးရအေနနဲ႔ အမ်ားႀကီး အက်ဳိးခံစားရတာကုိ ေတြ႔ရပါတယ္။ ကုိယ္က်ဳိးစီးပြားေရး ျမွင့္တင္ဖုိ႔ ရည္ရြယ္ထားတဲ့ တရုတ္ႏုိင္ငံျခားေရးရာ လမ္းစဥ္ေၾကာင့္ ျမန္မာ့စီးပြားေရးမွာ တရုတ္ႀကီးစုိးလာပုံကုိ သမုိင္းေလ့လာသူ ဦးေအာင္ခင္ က သုံးသပ္တင္ျပထားပါတယ္။

ျမန္မာ့အေရး နဲ႔ တရုတ္ႏုိင္ငံျခားေရးလမ္းစဥ္
စက္တဘၤာ ၀၆၊ ၂၀၀၈ - စစ္အစုိးရကုိ အေနာက္တုိင္း ဒီမုိကေရစီႏုိင္ငံေတြက ဒဏ္ခတ္အေရးယူလာတာ အႏွစ္ ၂၀ ရွိသြားပါၿပီ။ တရုတ္ကြန္ျမဴနစ္ အစုိးရက စစ္အစုိးရကုိ ဘက္ေပါင္းစုံ ကူညီေထာက္ပံ့လာတာလည္း အႏွစ္ ၂၀ ရွိသြားပါၿပီ။ အခုတေလာ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီအေရးမွာ တရုတ္ကြန္ျမဴနစ္ ၾကား၀င္ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ ေျပာဆုိလာတာေတြ ရွိေနပါတယ္။ တရုတ္အစုိးရ ေျပာရင္ စစ္အစုိးရ နားေထာင္မယ္လုိ႔ ယူဆၾကပုံရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အေနာက္တုိင္းရဲ ႔ ဒီမုိကေရစီ တန္းဖုိးကုိ တရုတ္အစုိးရက ဂရုမစုိက္ပါ။ အႏွစ္ ၃၀ အတြင္း ေျပာင္းလဲလာတဲ့ တရုတ္ႏုိင္ငံျခားေရးလမ္းစဥ္မွာ ဒီမုိကေရစီ ျမႇင့္တင္ေရး မပါေၾကာင္း သမုိင္းေလ့လာသူ ဦးေအာင္ခင္ က သုံးသပ္တင္ျပထားပါတယ္။

ေတာင္အာရွ ႏုိင္ငံမ်ား နဲ႔ စစ္အစုိးရ
ၾသဂုတ္ ၃၀၊ ၂၀၀၈ - ရွစ္ေလးလုံး ဒီမုိကေရစီ အေရးေတာ္ပုံကုိ ရက္ရက္စက္စက္ ေခ်မႈန္းခဲ့မႈေၾကာင့္ ကမာၻ႔အပယ္ခံႏုိင္ငံ ဘ၀ကုိ ေရာက္ရွိခဲ့တဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံ စစ္အစုိးရဟာ အႏွစ္ (၂၀) ေက်ာ္ၾကာတဲ့အခါမွာ အေမရိကန္ နဲ႔ ဥေရာပ ႏုိင္ငံမ်ားရဲ ႔ ဒဏ္ခတ္အေရးယူမႈေတြကုိ ဆက္လွ်က္ခံေနရဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အာရွမွာေတာ့ တျဖည္းျဖည္း အသိအမွတ္ ျပဳခံလာရတဲ့အတြက္ စစ္အစုိးရအေနနဲ႔ အာရွႏုိင္ငံေတြ နဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ ရပ္တည္ေနၿပီး မိမိတုိ႔ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာတည္ၿမဲေရးကုိသာ ဦးတည္လုပ္ကုိင္ေဆာင္ရြက္ ေနလွ်က္ရွိေၾကာင္း ကုိ ေဆာင္းပါးရွင္ ဦးေအာင္ခင္ က ေ၀ဖန္သုံးသပ္ တင္ျပထားပါတယ္။

အုိလံပစ္အားကစားပြဲ နဲ႔ တရုတ္ကြန္ျမဴနစ္ အစုိးရ
ၾသဂုတ္ ၂၃၊ ၂၀၀၈ - ဖိႏွိပ္ၫွင္းပန္းတဲ့ အစုိးရေတြျဖစ္တဲ့ ျမန္မာ နဲ႔ အာဖရိက အစုိးရေတြကို ေထာက္ခံအားေပးေနတဲ့ တရုတ္ကြန္ျမဴနစ္ကုိ ဖိအားေပးတဲ့အေနနဲ႔ သပိတ္ေမွာက္ဖုိ႔ ေဆာ္ေႀသာ္ေပးေနတဲ့ ေဘဂ်င္းအုိလံပစ္ပြဲေတာ္ ဟာ ၾသဂုတ္လ ၂၄ ရက္ေန႔မွာ ၿပီးဆုံးခဲ့ပါၿပီ။ အုိလံပစ္ စတင္တဲ့ေန႔က ျမန္မာႏုိင္ငံ ရွစ္ေလးလုံး ႏွစ္ပတ္လည္နဲ႔ တုိက္ဆုိင္ေနလုိ႔ ကမာၻတ၀ွမ္းလုံးရွိ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီ ဘက္ေတာ္သားမ်ားက စစ္အာဏာရွင္စံနစ္ကုိ ကန္႔ကြက္ဆႏၵျပခဲ့ၾကပါတယ္။ ျမန္မာစစ္အစုိးရအေနနဲ႔ တရုတ္အုိလံပစ္ လုပ္ေဆာင္မႈကုိ အားက်၊ ေထာက္ခံလုပ္ေဆာင္ခဲ့ေၾကာင္း၊ တရုတ္ကြန္ျမဴနစ္အစုိးရ အုိလံပစ္ နဲ႔ ႏုိင္ငံေရး ေျပာင္းလဲမႈ အလားအလာ၊ တရုတ္အစုိးရ ရပ္တည္ခ်က္မ်ားကုိ ေဆာင္းပါးရွင္ ဦးေအာင္ခင္ က သုံးသပ္တင္ျပထားပါတယ္။