دستيابی به رشد از طریق بازارهای آزاد | اقتصاد و تجارت
12 اوت 2008
ملی گرایی صاحبان منابع، در راه جستجوی نفت مانع ایجاد می کند
بعضی از تولیدکنندگان نفت به اندازه کافی از ذخایر خود بهره بردرای نمی کنند
This is the second article in a series on the oil crisis.
واشنگتن- فن آوریهای جدید می توانند برای دسترسی به منابع نفت خام بیشترمعجزه کنند. این فن آوریها قادرند نفت را از میان صخره ها استخراج کنند ، از اعماق دریا بمکند و آن را از گل جدا کنند .ولی این اعجاز هزینه زیادی در بر دارد.
بدون سرمایه گذاری های عظیم، دست یافتن به نفت بیشتر از میدان های نفتی قدیمی و منابع نا متعارف غیرممکن خواهد بود. با کاهش سطح منابع ذخیره نفت موجود ، استخراج نفت که به سختی قابل دسترسی است، حائز اهمیت می شود.(رجوع کنید به قیمت بالای نفت از دوران دسترسی سخت به منابع آن خبرمی دهد.)
طبق اعلام " سازمان انرژی جهانی[1]" برای برآوردن نیاز جهانی نفت باید حدود 3 تریلیون دلار طی 25 سال آینده در صنعت نفت سرمایه گذاری شود. در حال حاضر نشانی از اقدام به این مقدار سرمایه گذاری در دست نیست.
چالش سرمایه گذاری
آرامکو ، شرکت ملی نفت عربستان سعودی قصد دارد در عرض 10 سال آینده 120 میلیارد دلار در طرح های جدید تولید نفت سرمایه گذاری کند، ولی شرکت های ملی نفت در بسیاری از کشورهای دیگرطرح های مشابهی ندارند.
به گفته میشل فاس [2] رییس مرکز اقتصاد انرژی دانشگاه تگزاس در آستین، دولت های بعضی کشورهای تولید کننده نفت به شرکت های ملی نفت خود" دستبرد" می زنند تا بودجه خرانه های ملی و طرح های سیاسی خود راتامین کنند. به عنوان مثال ، در ایران درآمدهای نفتی 90 در صد بودجه دولت را تامین می کنند و در مکزیک 80 درصد . فاس به America.gov گفت کشورهایی که چنین سیاست هایی دارند کمتربه سرمایه گذاری در اکتشافات جدید وتولید نفت گرایش پیدا می کنند.
به گفته مایکل اکونومیدوس، یکی از مدیران در مرکز انرژی تکزاس، ونزوئلا ، برای مثال صرفاً نیمی از آن را که برای ثابت نگه داشتن تولید لازم است ، سرمایه گذاری می کند.
بعضی کشورها قصد دارند تغییراتی به وجود بیاورند. نیجریه در نظر دارد اقدامات مشترک شرکت ملی نفت خود را با شرکت های نفت غربی از نو شکل دهد تا سرمایه خصوصی بیشتری بدست آورد.فیلیپ کالدرون[3] رییس جمهوری مکزیک پیشنهاد کرده است اصلاح کوچکی در بخش نفت کشور صورت گیرد تا سرمایه گذاری خصوصی بیشتری را ممکن سازد. ولی در دیگر کشورهای غنی از لحاظ منابع نفت وقوع اصلاحات به چشم نمی خورد. یک بررسی در سال 2007 توسط شرکت مشاوره ای "پی اف سی انرژی" نشان می دهد که عوامل سیاسی افزایش ظرفیت تولید نفت در کشورهای مکزیک، ونزوئلا،ایران،عراق، کویت و روسیه را محدود می کند.
حتی وقتی کشورها در حفاری ، ظرفیت تولید یا گسترش تاسیسات زیر بنایی نفت سرمایه گذاری می کنند، اغلب بهترین بهره را از پولشان نمی برند. فاس گفت در حالی که عربستان سعودی ،الجزایر و مالزی خریداران و به کار برندگان هوشمند فن آوری های جدید بوده اند ، بسیاری از کشورهای دیگر یا به فن آوری دسترسی ندارند یا آن را به صورت ناکارآمد به کار می برند ،چون فاقد مهارت های مدیریتی یا نیروی کار ماهر هستند.
به گفتۀ دیوید مک کورمیک، معاون وزیر خزانه داری، در نتیجه وجود چنین شرایطی ر بازده بعضی از میدان های نفتی موجود پایین تر از آن چیزی است که اگر شرکت های ملی نفت اداره کننده منابع، جدیدترین فن آوری ها را در اختیار داشتند و آنها را به بهترین شکل ممکن به کار می بردند.
بعضی کارشناسان و قانون گذاران ایالات متحده می گویند که شرکت های نفتی بزرگ با وجود منافع بسیار بالای صنعت نفت به اندازه کافی برای فن آوری های نوین سرمایه گذاری نمی کنند.
ولی فاس می گوید شرکت های نفتی درمقایسه با هزینه های کم دهه 1990 هزینه های مورد نیاز برای این فن آوری ها را بالا برده اند.او گفت کل مبالغ هزینه شده و همچنین در صد سودهای حاصله که دوباره سرمایه گذاری می شوند ، بالا هستند.
شرکت های نفتی می توانند برای توسعه سهام یک منبع و ظرفیت تولید فقط تا حدی که موقعیت انجام آنرا دارند، سرمایه گذاری کنند و این موقعیت ها امروزه محدودتر از هر زمان دیگری هستند.اکثر منابع نفتی دنیا ملی شده و یک سوم آنها متعلق به کشورهایی است که مانع از سرمایه گذاری خارجی می شوند. به گفته فاس شرکت های نفتی تمایلی به سروکار داشتن با دولت های دارای"ماهیت سوال برانگیز" و آنهایی که به نحوی "شفاف و روشن" در تجارت جهانی نفت شرکت نمی کنند، ندارند.
شرکت" اکسان موبیل" و" رویال داچ شل پی ال سی" میلیاردها دلار خاطر ملی شدن صنعت نفت در ونزوئلا و روسیه و قرار گرفتن آنها در اختیار دولت ها هزینه کرده اند. به نظر می آید "بی پی پی ال سی" درمبارزه با شرکای روسی خود برای به تحقق رساندن طرح مشترک نفتی اش در روسیه بازنده خواهد بود.
سیاست ایالات متحده ونفت
در ایالات متحده غول های نفتی تمایل دارند در فلات قاره بیرونی سواحل شرقی وغربی،در خلیج شرقی مکزیک و منطقه وحشی آلاسکا حفاری کنند. پرزیدنت بوش منع قانونی استخراج نفت را از دریا لغو کرده و از کنگره خواسته است نا تعلیق قانونی مربوطه را ملغی سازد.
کارشناسان می گویند اقدامات ایالات متحده که سومین تولید کننده بزرگ نفت خام در دنیا است، برای افزایش تولید به بقیه جهان نیز انگیزه خواهد داد. مک کورمیک گفت افزایش تولید در آمریکا "اعتبار بسیار بیشتری به تلاش های ما برای تشویق افزایش تولید در سرزمین های دیگرخواهد داد."
ولی دمکرات ها در کنگره و گروه های هوادار محیط زیست مخالف پایان دادن به تعلیق قانونی وضع شده هستند. آنها بر این باورند که نفت بدست آمده از چاه های نفت جدید ، پیش از 2028 روانه بازار نخواهد شد و بیش از چند سنت قیمت نفت را نخواهد شد، ولی به محیط زیست آسیب خواهد رساند. همچنین به گفتۀ آنها، شرکت های نفتی هنوز به طور کامل از پروانه های صادر شده برای سواحل دریایی و حفاری در زمین های فدرال که هم اکنون در اختیاردارند، استفاده نکرده اند.
اکثر کارشناسان انرژی ومسئولان می گویند که در آینده ایالات متحده به همه منابعی قابل دسترس، از جمله منابع نفتی موجود ، منابع نفتی غیر متعارف ، سوخت های بیولوژیک و دیگر منابع جایگزین نیاز خواهد داشت.
